Yunanistan Dışişleri Bakanı Giorgos Gerapetritis, 9 Şubat’ta ABD-Yunanistan Stratejik Diyalog toplantısı sırasında ABD Dışişleri Bakanlığı’nda ülkesi adına Artemis Anlaşması’nı imzaladı. NASA’dan yapılan açıklamaya göre, NASA Yöneticisi Bill Nelson törende yaptığı konuşmada, “Artemis Anlaşması’na katılan 35. ülke olması dolayısıyla Yunanistan’ı kutluyorum” dedi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da iki ülkenin uzay alanında da işbirliği yapılacak olmasından memnuniyet duyduğunu belirtti.
Yunanistan, Artemis Anlaşması’nın bir parçası oldu
Yunanistan’ın bir parçası olduğu Artemis Anlaşması, esasında 1967 Dış Uzay Anlaşması’na dayanıyor. ABD ve yedi imzacı ülke tarafından 2020 yılında duyurulan anlaşma, NASA’nın Artemis projesi için oldukça önemli. Bağlayıcı olmayan ilke ve kurallar bildirgesi olarak bilinen Artemis Anlaşması’nın ilkeleri arasında uzay nesnelerinin kaydı, faaliyetlerin çakışmasının önlenmesi, bilimsel verilerin paylaşımı ve acil yardım sağlanması gibi maddeler yer alıyor. ABD ve NASA, Artemis Anlaşması ile Artemis projesi kapsamında Ay’da kalıcı bir üs kurulması ve Ay’ın hem Mars yolculuğu için bir durak olarak kullanılması hem de burada değerli madenlerin çıkarılmasını öngörüyor.
NASA Yöneticisi Jim Bridenstine, 2020’de “Artemis tarihteki en geniş ve en çeşitli uluslararası insan uzay keşif programı olacak ve Artemis Anlaşması bu tekil küresel koalisyonu kuracak araçtır” demişti. Kapsam açısından anlaşma Ay, Mars, kuyruklu yıldızlar ve asteroitlerin yörüngesindeki, yüzeyindeki ve yüzey altındaki faaliyetlerle ilgilidir. Ayrıca Dünya-Ay sistemi için Lagrangian noktaları olarak bilinen kararlı yörünge noktalarını kapsıyor ve bu gök cisimleri ve konumlar arasında geçiş yapan nesnelere uygulanıyor. Şimdiye kadar 35 ülke bu anlaşmayı imzaladı. Türkiye, Artemis Anlaşması’nda henüz bir taraf değil. Bununla birlikte Artemis Anlaşması’nın Çin liderliğinde Ay Araştırma İstasyonu İşbirliği Örgütü (ILRSCO) adında bir de rakibi var. Şu ana kadar Azerbaycan, Belarus, Mısır, Pakistan, Rusya, Güney Afrika ve Venezuela bu çabaya katıldı.