Aydın Hasan – Yunanistan, son günlerde Türk savaş uçaklarına yönelik tacizlerin dozunu artırdı. Son olarak 23 Ağustos’ta Doğu Akdeniz ve Ege’de görev uçuşu yapan Türk savaş uçaklarına, Yunanistan’a ait Rus yapımı S-300 hava savunma sistemi bataryaları tarafından radar kilidi atıldı. Milli Savunma Bakanlığı (MSB) kaynaklarından alınan bilgiye göre Yunanistan, 23 Ağustos’ta Türk F-16’larına uluslararası hava sahasında müttefiklik ruhuyla bağdaşmayan bir tacizde bulundu.
Füze kilitlendi
Görev uçuşu yapan Türk savaş uçakları, Girit Adası’nda konuşlu Yunanistan’a ait Rus yapımı S-300 Hava Savunma Sistemi tarafından taciz edildi. S-300 sistemine ait hedef takip ve füze güdüm radarı Rodos Adası’nın batısında 10 bin feet (3048 metre) irtifada keşif görevindeki F-16’ya yerden havaya füze kilidi attı. Taciz, bir süre devam etti. Türk savaş uçakları, bu tacize rağmen planlı görevlerini yerine getirdi. Uçaklar, görevin ardından üslerine emniyetli bir biçimde döndü.
‘Düşmanca hareket’
MSB yetkilileri; füze radar kilidi atılmasına yönelik olayların NATO Angajman Kuralları sistemine göre “düşmanca hareket” olarak ifade edildiği vurgusunda bulundu. Yetkililer, Türkiye’nin bölgesel hava savunmasını ve güvenliğini daha etkin hale getirmek maksadıyla S-400 sistemi tedarik etmesinin ardından bazı NATO ülkeleri ve ABD tarafından gösterilen tavrı da hatırlattı. Yunanistan’ın S-400 savunma sisteminin bir önceki versiyonu olan S-300 bataryalarını 23 sene önce tedarik ettiğine dikkati çeken yetkililer, “Yunanistan’ın NATO müttefiki bir ülkenin savaş uçaklarına Rus yapımı S-300 sistemi ile kilit atması NATO’nun müttefiklik ilkelerine aykırıdır. Batı ülkelerinin bu konuda çift taraflı bir politika sergilediği açıktır” dedi.
Bu olaydan bir gün sonra Ege Denizi’nde icra edilen NATO’nun havadan erken ihbar AWACS uçağı ve Nexus Ace eğitim görevini gerçekleştiren 2 Türk F-16 savaş uçağı Yunanistan’a ait F-16 savaş uçakları tarafından radar kilidi atılarak taciz edilmiş, Türk uçakları da radar kilidi atarak, Yunan uçaklarına karşılık vermişti.
İlk taciz 2013’te
Rus yapımı S-300 hava savunma sistemi 1997-1998 yıllarında Güney Kıbrıs Rum Yönetimi tarafından Kıbrıs’a konuşlandırılmak istenmişti. Ancak Türkiye’nin itirazları sonrasında 1999 yılında Yunanistan’ın Girit Adası’na konuşlandırılmıştı. Emekli Kurmay Albay Gürsel Tokmakoğlu, Yunanistan’ın aldığı S-300’leri Girit’teki NATO Üssü’ne hava savunma sistemi olarak yerleştirdiğini belirterek, “Buradaki S-300’ler aynı zamanda NATO’nun eğitiminde kullanılıyor. Yunanistan 2013 yılında da bir tacizde bulunulmuştu S-300’lerle. Bu bir ilk değildir” dedi.
‘Türkiye S-400 ile yanıt vermeli’
Milliyet’e konuşan dış politika ve güvenlik uzmanları, Türkiye’nin S-400’lerli konuşlandırıp Yunanistan’a aynı şekilde yanıt vermesi yönünde görüş bildirdi.
NAMIK DURUKAN Ankara – Naim Babüroğlu (Emekli Tuğgeneral): Onlar S-300 ile ne yaptılarsa Türkiye de S-400’le onu yapmalı. Yunanistan’ın hasmane tutumu tükenmek bilmiyor, hızını bir türlü yavaşlatmıyor… ABD şu anda Yunanistan ve Kıbrıs Rum Yönetimi’ni tercih ediyor. Bu tutumunu terk etmeyeceği belli. Türkiye kesinlikle geri adım atmamalı ve misliyle mukabele etmeli.
Murat Aslan (SETA Dış Politika Araştırmacısı): Böyle bir kararı Yunan siyasi liderliği neden aldı? Bu soru önemli. Birincisi; Yunanistan’da patlak veren telekulak skandalı nedeniyle Yunanistan Başbakanı Miçotakis zor duruma düştü. Yunanistan’da iç siyaset gündemini değiştirmek istiyor. Bu eylemi de bir başarı hikâyesi olarak kamuoyuna sunmak istedi. İkincisi Doğu Akdeniz’deki enerji denkleminde caydırıcı bir güce sahip olduğunu göstermek istiyor. Üçüncü ve son neden: Türkiye’yi tahrik ederek askeri tedbir almaya zorluyor. Böylece ABD ve Avrupalı “abilerine” bir Türk tehdidinin olduğunu ispat etmek istiyor. Böyle bir durumda Türkiye’nin yapması gereken, artırılmış bir askeri varlığın bölgede kalıcı olarak faaliyet göstermesidir. İkincisi, Türkiye mütekabiliyet kapsamında S- 400’leri Anadolu’nun batısına konuşlandırma seçeneğini gözden geçirebilir.
Gerginliği artırmak istiyor
Can Acun (SETA Dış Politika Araştırmaları Uzmanı): Burada temel amaçları gerginliği artırarak özellikle ABD ve Avrupalı devletlerle Türkiye’yi karşı karşıya getirebilmektir… Türkiye’nin elbette mütekabiliyet çerçevesinde Yunanistan’a yanıt vermesi gerekiyor. Ancak Türkiye kontrolsüz bir şekilde bir eskalasyon içerisine girmeyecektir. Daha rasyonel bir şekilde gerekli siyasi, diplomatik ve askeri adımları atacaktır.