Mithat Yurdakul / ANKARA – TBMM’ye sunulan 2024 bütçe teklifinde vergi gelirlerinin yüzde 72 artması bekleniyor. 2024 bütçesinde, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Mehmet Şimşek’in getirilmesinin ardından OVP ve Kalkınma Planı gibi diğer belgelerde olduğu mali disiplin ve ihracat vurgusu yer aldı. Bütçe teklifine göre önümüzdeki yıl akaryakıttan alınan ÖTV gelirinin yüzde 129 artışla 455 milyar lira olması öngörülüyor.
2024 bütçesinde Türkiye’nin yüzde 4 büyüyeceği, yıl sonu TÜFE’nin yüzde 33 olacağı, ihracatın 267 milyar dolara, ithalatın ise 372.8 milyar dolara ulaşacağı öngörüldü. 2024’te bütçe giderleri, hazine yardımı ve gelirden ayrılan paylar hariç 11 trilyon 89 milyar TL olarak belirlenirken, bütçe açığının 2 trilyon 651.9 milyar TL olarak gerçekleşmesi tahmin edildi. 2024 yılında vergi gelirlerinin 7 trilyon 407 milyar TL olması beklenirken, gelir vergisinde 1 trilyon 188 milyar TL, kurumlar vergisinde 1 trilyon 275 milyar TL, dahilde alınan KDV’de 826 milyar TL, ithalde alınan KDV’de 1 trilyon 671 milyar TL, ÖTV’de 1 trilyon 403 milyar TL, Motorlu Taşıtlar Vergisi’nde (MTV) 68.8 milyar TL, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi’nde 214 milyar TL, harçlarda 250 milyar TL ve damga vergisinde 143 milyar TL gelir hesaplanıyor.
Akaryakıt vergisinde yüzde 129 artış
Vergi gelirlerinin 2024 yılında yüzde 72 artması beklenirken, akaryakıttan ÖTV gelirinin yüzde 129 artışla 455 milyar lira olması öngörülüyor. Bu yıla mahsus iki defa alınan MTV, önümüzdeki yıl tek seferde tahsil edilecek olmasına rağmen yaklaşık yüzde 3 düşüşle 69 milyar lira olarak tahsil edilecek. MTV gelirlerinin ise 2023 sonunda yüzde 106 artışla 346 milyar liraya ulaşması öngörülüyor.
Alkollü içkilerden alınan ÖTV’nin yüzde 70 artışla 107 milyar liraya çıkması, sigara ve diğer tütün ürünlerinden alınan ÖTV’nin de 2024’te yüzde 71’lik artışla 251 milyar lirayı geçmesi tahmin ediliyor. Gelecek yıl KDV gelirlerinin 76’lık artışla 1.6 trilyon liraya çıkması beklenirken, ithalde alınan KDV’nin yüzde 79, gelir vergisinin yüzde 70, özel iletişim vergisinin 68.16, dijital hizmet vergisinin yüzde 69 artışla tahsil edilmesi planlanıyor.
Sosyal güvenlik dengesi
2024 bütçesinde de Orta Vadeli Plan ve Kalkınma Planı’nda olduğu gibi mali disiplin ve ihracat vurgusu yer aldı. Buna göre gelecek yılın bütçesinde finansal istikrarı güçlendirmek, ihracat artışı yoluyla büyüme, cari açıkta kalıcı iyileşme sağlamak, enflasyonu orta vadede tek haneye düşürmek, afetin yaralarını sararken mali disiplini korumak öncelikli hedefler olacak. Bu kapsamda vergi tabanı genişletilecek, kamuda verimsiz harcama alanları tasfiye edilecek, yeni harcama alanları sınırlandırılacak. Sosyal güvenlik sisteminde, vatandaşların daha çok istihdamda kalmasını teşvik eden, aktüeryal dengeyi önceleyen düzenlemeler hayata geçirilecek.
Memurun fazla çalışma ücreti ikiye katlanacak
Bütçe teklifine göre, memurların saat başı fazla çalışma ücreti, 2024’te yüzde 87 artacak. 2023 yılında 5 lira 40 kuruş olan saatlik fazla mesai ücreti 1 Ocak 2024’ten itibaren 10 lira 10 kuruş olacak. Harcırah Kanunu uyarınca verilecek yurt içi gündelik ve tazminat tutarları da yeniden belirlendi. Yurt içi gündelik tutarı, ek göstergesi 8000 ve daha yüksek olan memurlar için 465 liraya çıkarken, en alt kademedeki memura ise 400 lira ödenecek.