Sülfürik asit dumanıyla boğulan ve kurşunu eritecek kadar yüksek sıcaklıklarla kavrulan Venüs‘ün yüzeyi kesinlikle cansızdır. Onlarca yıldır araştırmacılar, gezegenin kendisinin de ölü olduğunu, kalın, durgun bir kabuk örtüsüyle örtüldüğünü ve aktif volkanlar tarafından da “değiştirilmediğini” düşünüyorlardı. Ancak son zamanlarda volkanizmaya dair ipuçları artmaya başladı ve bilim insanları gezegende bir patlamanın olduğunu kanıtladı. Görünüşe göre Venüs, en azından jeolojik olarak halen canlı. Bu keşfin arkasında, yaklaşık 30 yıl önce Venüs’ün yörüngesine giren ve kalın bulutların arasından bakmak için radar kullanan NASA’nın Magellan uzay aracı bulunuyor. 8 ay arayla çekilen görüntüler, bir volkanın kalderasının ani bir çöküşle dramatik bir şekilde büyüdüğünü gösteriyor. Dünya’da, bu tür çökmeler, Hawaii’nin Kilauea yanardağında 2018’de meydana gelen bir patlama sırasında olduğu gibi, kalderayı destekleyen magma boşaldığında veya akıp gittiğinde meydana geliyor.
Venüs, ölü bir gezegen değil
Bu keşif sonrasında Venüs’ün tıpkı Dünya gibi düzenli olarak aktifleşen yanardağlara sahip olduğu belirtiliyor. Çalışmayı yöneten Alaska Üniversitesi’nden gezegen bilimci Robert Herrick, Venüs hakkında “Ölmekte olan bir gezegen olduğunu göz ardı edebiliriz” ifadelerini kullanıyor. Herrick, Venüs’ün Ozza Mons ve Maat Mons adlı en büyük iki yanardağına ev sahipliği yapan geniş bir dağlık bölge olan Atla Regio’nun görüntülerindeki değişiklikleri tespit etti. Herrick, her ikisinin de Dünya’nın en büyük yanardağlarına benzediğini söylüyor.
Elde edilen görsel ve veriler 1991 yılını kapsıyor ve Maat Mons‘un aktif bir volkan halini almasını gösteriyor. Farklılıklar bariz ancak her iki görüntü de zıt açılardan ve perspektiflerden çekildiği belirtiliyor. Ek olarak eldeki görüntülerin modern uzay araçlarında bulunan kameralar tarafından çekilen görüntülere kıyasla çok daha düşük çözünürlüklü olduğunu da belirtelim. Yeni Venüs görevleri büyük keşifler yapabilir
Volkanlar, bilim insanlarını için gezegenin içine açılan pencereler gibidir ve gezegenin yaşanabilir bir yer olmasını etkileyen faktörler hakkında daha fazla bilgi sahibi olmalarını sağlıyor. Bu keşif, önümüzdeki on yıl içinde fırlatılacak olan üç yeni Venüs göreviyle (Avrupa EnVision yörünge aracı, NASA’nın DAVINCI ve VERITAS görevleri) başka nelerin bulunabileceğine dair bir ön gösteri niteliğinde. Bu yeni görevler ile bir zamanlar Dünya gibi yaşanabilir bir gezegen olan Venüs’ün nasıl bu hale geldiği yeni bulgularla daha iyi anlaşılacak ve Dünya’nın geleceği için bize bir yol gösterecek.