İnsanoğlu yüzyıllardan beri merak ettiği ve arayış içerisinde olduğu sonsuz uzayda, başta komşu çevresindeki gezegen ve uydular olmak üzere milyarlarca ışık yılı uzaklıktaki yıldızlar dev teleskoplar sayesinde keşfediliyor. Arayışlar sürerken dünyanın uydusu Ay, üzerinde araştırmalar yapılan Mars ve yaşamın mümkün olmadığı açıklanan Venüs’te keşfedilen oluşumlarda, içlerinde Atatürk ve Fatih Sultan Mehmet’in yer aldığı önemli Türk şahsiyetler yerini aldı. Bunların yanı sıra Ankara, Sinop, Tarsus, Harran gibi yerleşim yerlerinin de ismi kazandı.
KRATERE ‘ATATÜRK’ İSMİ VERİLDİ
Toroslar, Taurus Dağları olarak Ay’ın kuzey yarımküresinde yer alıyor. Toroslar’ın en yüksek tepeleri doğuda 3 bin metre yükseklikte, batıda ise 900 metre civarında. Ay’da 1956 yılında keşfedilen 28 bin 962 kilometre çapındaki Atatürk Krateri bölge olarak Toroslar’ın üzerinde yer alıyor.
FATİH SULTAN MEHMET, ALİ KUŞÇU, ULUĞ BEY…
1958’de ismini Fatih Sultan Mehmet Han’dan alan Fatih Krateri de yine Ay yüzeyinde Toroslar’da yer almakta. 60 kilometre çapa sahip kraterin komşusu yine bir Türk isim olan Ali Kuşçu Krateri. Fatih Krateri, daire ağzı açık bir krater. Etrafında irili ufaklı birçok krater bulunan Fatih Krateri, Atatürk Krateri’ne de oldukça yakın bir konumda. Ay’ın kuzeybatı kenarında 48 kilometre çapında yer alan Uluğ Bey grubu ise bir tanesi sıradağ olmak üzere 5 kraterden meydana geliyor. Biruni, İbn-i Sina, Nasreddin Tusi Ay’da, Halide Edip Adıvar ve Mihri Hatun Venüs’te, Mimar Sinan ve Sabri Berkel ise Merkür’de yerini koruyor.
ARALARINDA ŞEHİR İSİMLERİ DE VAR
Uzayda keşfedilen bir gök cismine ise Ankara adı verilirken bir başka asteroide ise Çanakkale Boğazı’nda İsveç gemisiyle çarpışarak batan Dumlupınar Gemisi’nin adı verildi. Satürn’ün uydusu Enceladus üzerindeki bir vadiye Şanluurfa’nın Harran ilçesinin adıyla ‘Harran Vadisi’ verilirken, Mersin’in Tarsus ilçesinin adı 1976 yılında Mars üzerinde 23,3 kuzey ve 40,3 batı koordinatlarında 19 kilometre çapında kratere verildi. Türkiye’nin en kuzey ucunda bulunan Sinop’un ismi ise 1991 yılında Mars’ın 23,5 güney, 249,5 batı koordinatlarındaki 15 kilometre çapındaki bir kratere verildi. Zir, Bozkır, Mut ve Çan ise diğer Türk ismi verilen kraterler arasında yer alıyor.
