Meltem Günay / İSTANBUL – 15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nün Anadolu yakası ayağında bulunan ‘Hafıza 15 Temmuz’u Genel Koordinatörü Osman Can Öztürk’le birlikte gezdik. Müzenin içeriği Kültür ve Turizm Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve 15 Temmuz Derneği’nin ortak çalışmasıyla şekillenirken, mimar Hilmi Şenalp küratörlüğüyle hayata geçirildi. Merkezin işletmesi Kültür ve Turizm Bakanlığı nezhinde 15 Temmuz Derneği tarafından yürütülüyor. 11 dönüm arazi üzerine kurulu mekanın üst bölümünde Şehitler Makamı yer alıyor. Darbe girişiminde şehit olan 251 şehidin adının yer aldığı makamda 24 saat boyunca sela okunuyor. Ziyaretçilerin yoğun ilgi gösterdiği makamın yan tarafından ise yine şehitlerin isimlerin yaşatmak amacıyla dikilen 251 selvi ağacı yer alıyor.
Manevi anlamı büyük
Hafıza 15 Temmuz’un 2019’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılışının gerçekleştiğini anlatan Öztürk, “Alanın tümü 11 dönüm. Mekanımız bin 500 metrekare alan üzerine kurulu iki katlı bir yapı. Ziyaretçilerimizi ilk olarak Şehitler Makamı’nın olduğu alanı ziyaret ediyorlar, yine şehitlerimizin adını yaşatmak için dikilen 251 selvi ağacımızı görüyorlar. Bu ağaçlarımızın altında metal levhalarda yer alan karekodları telefonlarıyla okuttuklarında o şehidimizin kısa özgeçmişini görüyorlar, onları tanıyorlar. Köprü, İstanbul’da en büyük mücadelenin verildiği yer. Darbeci hainler burada bariyer kurdu ve vatandaşlarımız bunun için mücadele verdi. 34 şehidimiz burada verildi manevi bir alan.” diyerek anlattı.
İçeriye girdiğimizde ise bizi duvardaki ‘Göreceklerin senin hikayendir’ yazısı karşılıyor. İlerledikçe duvarlara yerleştirilen ekranlardaki görüntüleri izliyoruz. İlk videoda 15 Temmuz’un sabahına dair görüntüler var. İnsanların akşam olacaklardan habersiz yaşadıkları normal hayata dair görüntüler akıyor. İkinci video ise kaos adını taşıyor onu darbe hazırlığı, saldırı ve çağrı-zafer başlıklı videolar takip ediyor. Bu görüntülerde o gece yaşanan süreç birebir ziyaretçilere aktarılıyor. Yine Ankara Genelkurmay Başkanlığı önünde tank tarafından ezilen bir araç da Hafıza 15 Temmuz’da yerini alıyor.
Kara gecenin izleri
Hafıza 15 Temmuz’un en etkileyici bölümlerinden biri de o kara gecede şehit olanların ayakkabılarının yer aldığı bölüm. Yine aynı alan içerisinde tavanda da 251 şehidi simgeleyen Simurg kuşu diğer adıyla Zümrüdü Anka kuşları yer alıyor. Alanda o gece ayağından yaralanarak gazi olan İsmail Ölçer’in motosikleti de sergileniyor.
Alt katta ise, ekranlarda Yenikapı Ruhu’nu anlatan bir sunum ziyaretçilere gösteriliyor. Yine burada da o geceye ait görüntülerin döndüğü ekranlar bulunuyor. Alt katın duvarında da 251 şehidin ismi yer alırken, 15 Temmuz gecesinde çekilen fotoğraflardan oluşan bir fotoğraf küresi bulunuyor. ‘Unutma, unutamadığınız bu görüntüler kendi gözlerimizle hafızamıza kaydedildi’ yazısı yer alırken, o gece insanların üzerine atılan tank mermisi, g3 mermisi, uçaksavar gibi mühimmatlar da sergileniyor. Yine o gecenin en büyük kahramanlarından biri olan ve darbenin seyrini değiştiren isim Ömer Halisdemir’in de beresi ve bıçağı Hafıza 15 Temmuz’da yer alırken, gazeteci Hande Fırat’ın o gece Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüntülü konuşma yaparak ekranlardan tüm Türkiye’ye duyurduğu telefonu da sergilenen objeler arasında. Sergilenenler arasında iki gazimize ait mermi isabet eden cep telefonu, bir anahtarlık ve bir de motosiklet kaskı bulunuyor.
Alanda, darbeler ve sömürgecilik tarihine ait bir çok bilgi, belge, fotoğraf ve görüntüye de yer veriliyor.
Herkesi bekliyoruz
Hafıza 15 Temmuz’un açılışından bu yana 3 milyon kişi tarafından ziyaret edildiğini söyleyen Osman Can Öztürk, bir sene içerisinde ziyaretçi sayısının 350 bini aştığını kaydetti ve herkesi bu alanı ziyaret etmeye ve o gece yaşananları bir kez daha hatırlamaya davet etti.