Duygu Erdoğan – Kiralık konut fiyatlarındaki yüksek seviyeler İstanbul içi ve şehirler arası taşınmaları artırdı. Her gelir grubunun kendine göre belirlediği kıstaslar oluştu. Buna göre daha üst gelir grubunda beyaz yakalılar uzaktan çalışmanın verdiği imkanla Ege başta olmak üzere kıyı kentleri tercih ediyor. İstanbul içinde orta gelir grubu, sahibi olduğu evi kiraya vererek daha uygun yaşam koşulları olduğunu düşündüğü ilçeye gidiyor. Alt gelir grubunda ise İstanbul çeper ilçeleri ve İstanbul yakını şehirlerde yaşam tercihi öne çıkıyor. İstanbul içinde 2023 itibarıyla nakliye fiyatları ise 3 bin liradan 12 bin liraya kadar çıkıyor. Yoğun kayıt dışı oranının olduğu sektördeki firmalar ise ‘ucuz taşıma’ konusunda tüketicileri uyarıyor: Daha pahalıya gelmesin!
‘Hem giden, hem gelen var’
Göç alan iller arasında mevcut dönemde bir sirkülasyon başladığını anlatan Evden Eve Nakliyeciler Derneği (END) Başkanı Ali Ayılmazdır, özellikle Karadeniz Bölgesi’ndeki illerde harekete dikkat çekiyor. Genel itibarıyla orta gelir grubunun taşındığını belirten Ayılmazdır, “İstanbul’dan taşıdığımız insan kadar, yine İstanbul’a insan getiriyoruz. İstanbul boşalmıyor. Bir süre kalıp kiralardan canı yanan gidiyor ama o kadar da şansını denemeye gelen var” dedi.
Evden eve taşımacılık sektöründe hizmet veren ve aynı zamanda İstanbul Ticaret Odası (İTO) Taşıma ve Lojistik Komitesi Meclis Üyesi olan Ercan Karakurt, beyaz yakalıların Ege’ye taşınmasının halen devam ettiğini, her hafta 3-4 taşıma yaptıklarını söyledi. Karakurt, “Kiralar çok yükseldi, parası olan daha müstakil alanlara daha iyi sitelere geçti. Orta gelirli ise çok ezildi. İstanbul’dan çıkış sürüyor. Herkes kendine daha ideal bir alana gidiyor” diye konuştu.
‘Tüketici mağdur olmasın’
Tüketicinin mağdur olmaması ve doğru firmayı anlayabilmesi için Ercan Karakurt şu önerileri sıralıyor:
Öncelikle firmanın K3 belgesi var mı bakılmalı. Ulaştırma Bakanlığı tarafından alınması zorunlu olan ve ticari olarak ev & büro eşyası taşımacılığı hizmeti verecek firmaların alması gerektiği bir belge türüdür.
Sigortası var mı diye anlamak için poliçeyi görsün.
Personelin kaydına bile bakılmalı; kayıt dışı çalıştırılan işçi sizin de başınıza iş açabilir.
Teklifin mail ortamında alınması lazım, aksi durumda bir sorunla karşılaşırsanız muhatap bile bulamazsınız.
Yüzde 80’i kayıt dışı
Evden eve taşımacılık sektörü odağında yakın zamanda İstanbul Ticaret Odası (İTO) bünyesinde, İstanbul Ticaret Üniversitesi’nin katkılarıyla bir rapor tanıtımı yapıldı. Avrupa’da ilk olarak nitelenen ‘Evden Eve Taşımacılık Sektörünün Yapısı, Sorunları ve Çizüm Önerileri’ raporu ile tüketici nezdinde güven algısı düşük görülen sektörün durumu ele alındı. Yılda 4 milyon taşınma işlemi gerçekleştiren sektör, yaklaşık 22 milyar liralık büyüklüğe sahip. Ancak sektörün yüzde 80’ine yakın büyük bir kısmının kayıt dışı olduğu tahmin ediliyor. Günü birlik çalışan firmalar, kayıt dışı ve çoğu yabancı çalışan, denetim eksikliği sektörün başlıca sorunları olarak görülüyor. Alı Ayılmazdır, “Bu kaçak firmalar genellikle internetten hizmet veren aracı sitelerden nakliye talebi buluyor. İşinin köklü firmalarından belki bin-2 bin lira daha uyguna taşıdıkları için tercih ediliyorlar. Bir kamyonu olan nakliye yapıyor. Bu firmalar evinize geldiğinde ya da taşıma yaptığında ise çeşitli nedenlerle fiyatı artırıyorlar, bir de eşyalarınıza zarar verildiğinde muhatap bulma olasılığınız bile yok. Ucuz taşıma daha pahalıya geliyor. Sonuç olarak sektör algısı sürekli kötüleşiyor” dedi.
Ercan Karakurt ise, nakliye işinin göz ardı edildiğini, ancak çok özel bir iş olduğunu vurgularken, “Düşünün çocuklarınızın odasına, mutfağınıza kadar giriyoruz. Tanımadığınız personeller giriyor. Eşyalarınızı emanet ediyorsunuz. Ama sonuç olarak herkesin bu anlamda yaşadığı sıkıntılar oluşuyor. Sektörü el birliği ile bu durumdan çıkarmak istiyoruz” dedi.