Erzurum’da yaşayan Havva Erdem, 14 yaşlarında doğuştan rahminin olmadığını ve çocuk doğuramayacağını öğrendi. Eşi Şükrü Erdem’in evlilik teklifini, çocuk sahibi olamayacağı için önce kabul etmedi, sonra hayatlarını birleştirdiler. Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Tıp Fakültesi Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan, 2011 yılında, dünyada ilk kez kadavradan rahim naklini Derya Sert’e yaptı. Türkiye’nin de ilk rahim nakli haberini televizyonda gören Havva Erdem, Prof. Dr. Ömer Özkan ile temas kurdu. Derya Sert, 9 yıl bekleyişin ardından 4 Haziran 2020’de oğlu Ömer Özkan bebeği kucağına aldı. Rahim naklinin başarılı bir şekilde tamamlanmasının ardından AÜ Hastanesi’nde 27 Temmuz 2021’de Rektör Prof. Dr. Özlenen Özkan ve AÜ Tıp Fakültesi Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Özkan başkanlığındaki 40 kişilik ekip, Havva Erdem’e 8,5 saat süren operasyonla kadavradan rahim nakletti. Havva Erdem, rahim nakli olduktan 90 gün sonra taburcu edildi.
‘BU EN GÜZEL ANNELER GÜNÜM’
Bir süre sonra Havva Erdem’e tüp bebek tedavisine başlandı. Başarılı tüp bebek tedavisi sonrasında hamile kalan Havva Erdem, sağlıklı bir kız bebek dünyaya getirdi. Kızına, rahim nakli operasyonunu yürüten AÜ Rektörü Prof. Dr. Özlenen Özkan’ın ismini verdi. Eylül ayında doğan kızı Özlenen bebek sayesinde ilk kez Anneler Günü’nü kutlayan Havva Erdem, çok farklı duygular içerisinde olduğunu anlattı. Erdem, “En güzel Anneler Günüm. Bu zamana kadar geçen Anneler Günü’nde içimde hep bir burukluk vardı. Dışarıya yansıtmamaya çalıştım ömrüm boyunca ama ister istemez içimdeki bu burukluk hiçbir zaman bitmemişti. İlk defa bu sene buruk geçmeyecek. Kızım ile ilk anneler günümüz. Çok mutluyum. Rabbim sağlık sıhhat versin. İnşallah çok anneler günü kutlarız” dedi.
‘GÖZÜMÜ KIRPMADAN YİNE YAPARIM’
Rahim nakli sürecinde yaşadıklarını anlatan Havva Erdem, “Ben her şeyi göze almıştım. Yeter ki evladıma kavuşayım, kucağıma evladımı alayım diye her şeyi göze almıştım. Zor bir süreçti ama her şeye değdi. Bana hatta şunu da dediler, ‘Bu kadar zor bir şeyi göze almana değdi mi?’ diye sordular. Evet, değdi. Bugün yine olsa gözümü kırpmadan hepsini yine yaparım” diye konuştu.
EN BÜYÜK DESTEKÇİSİ DERYA SERT
İlk rahim nakilli Derya Sert’in kendisine çok destek olduğunu aktaran Erdem, anne olmak isteyen kadınlara şu çağrıda bulundu:
“Asla ümitlerini yitirmesinler. Kesinlikle olmaz, imkansız diye bir şey yok. Rabbim ol der ve olur. Açılmayan kapılar bir anda açılıverir. Yeter ki ümitlerini ve dualarını esirgemesinler. Bu vesile ile tüm annelerin Anneler Günü’nü kutluyorum. Tabii başta doktorumuz hocamız Özlenen Özkan’ın anneler gününü kutluyoruz. Kendilerine tekrardan teşekkür ediyorum. İyi ki varlar.”
‘RAHİM NAKLİNİN AYRI BİR YERİ VAR’
Havva Erdem’in ilk Anneler Günü heyecanını yaşadığını belirten Prof. Dr. Özlenen Özkan ise rahim nakillerinin önemine vurgu yaptı. Tüm annelerin ve anne olmak isteyenlerin Anneler Günü’nü kutlayan Prof. Dr. Özkan, “Rahim nakli öncesinde hakikaten bu kadar hasta olduğunu bilmiyordum. Bu işe girdikten sonra çok şaşırmıştım. Derya Sert ilk annemizdi. 9 yılın sonunda büyük çabalarla anne oldu. Daha sonra Havva Erdem o tecrübelerden yararlanarak daha kısa sürede anne olmayı başardı. 14 ayın sonunda çok güzel bir kız çocuğu sahibi oldu. Onun ilk anneler günü. Kendisiyle konuştuğumuzda çok heyecanlı olduğunu söyledi. Allah uzun ömürler ihsan eylesin. Biliyorsunuz yüz veya kol nakli de yapıyoruz ama rahim naklinin çok ayrı bir yeri var” dedi.
NOBEL’E ADAY, DÜNYADA BİR İLK
Dünyada ilk başarılı rahim naklini gerçekleştiren ekip olduklarını söyleyen Prof. Dr. Özlenen Özkan, Nobel’e aday bir proje olduğunu belirterek, “Bu başarı yurt dışında bir Türk tarafından yapılsaydı acaba daha mı çok sahiplenilirdi bilmiyorum. O beni düşündürüyor. Ama bir Türkün Türkiye’de yaptığı bu başarıyı daha çok sahiplenmesi gerekiyor. ABD, Çin, İsveç gibi ülkelerde rahim nakli yapılıyor. Bununla ilgili bir sıkıntı yok. Bunun güvenli olduğuna dair de elimizde kanıtlar var. Bundan sonraki süreçte Türkiye’nin bunu sahiplenmesi gerekiyor. Yüz nakli çok fazla fırtınalar kopardı. Daha görünür, daha fantastik geliyor insanlara ama rahim nakli çok daha farklı bir şey. Dünyada ilk defa üreme fizyolojisine kattığımız yepyeni muhteşem bir metot” diye konuştu.
RAHİM NAKLİNE TALEP YOĞUN
Türkiye’deki rahim nakilleri için Sağlık Bakanlığı’ndaki mevzuatla ilgili konuşan Prof. Dr. Özlenen Özkan, şunları söyledi:
“Aslında her şey tamam. Ameliyatın güvenliği ortada. Bu işi sadece biz yapmadık. Biz rahim nakli yaptıktan sonra birçok ülkeye yardımcı olduk ve onlar da yaptılar. Güvenilirliği aslında kanıtlandı. O kadar çok insan rahim nakli için başvuruyor. Mevzuatı yapıldı ama gündeme gelemedi. Umarım bu süreçten sonra gündeme gelir çünkü bunu bekleyen çok insan var. Sayılar inanılmaz. Sadece Türkiye’den değil, Kıbrıs’tan, Azerbaycan’dan, İran’dan, Almanya’dan ve diğer ülkelerden o kadar çok insan rahim naklini istiyor ki sadece dünyaya gelen rahmi olmayanlar da değil. Bir şekilde rahmini kaybeden kadınlar olabiliyor. Bu anlamda çok fazla kişi bekliyor.”