2022’nin ocak ayında İran kaynaklı doğalgaz kesintisi nedeniyle santrallere sağlanan akışın azalması hidroelektrik santrallerinin rolünü ön plana çıkardı.
Bunun gibi olaylar elektrik üretimindeki kaynakları çeşitlendirdi.
Türkiye’nin elektrik üretiminde doğalgazın payı geçen yıl yüzde 22,4 olarak hesaplanırken, üretim 71,9 teravatsaatle bir önceki yıla göre yüzde 35 düşüş gösterdi.
Londra merkezli enerji düşünce kuruluşu Ember’in Türkiye Elektrik Değerlendirmesi 2023 raporuna göre, geçen yıl Türkiye’nin elektrik üretiminde kullanılan doğalgaz miktarı bir önceki yıla göre yaklaşık 40 teravatsaat yani yüzde 35 düşüş gösterdi.
Hidroelektrik ve kömürden elektrik üretimi yükselince doğalgazın payı azaldı
Söz konusu düşüşte, 2021’deki kuraklıktan sonra hidroelektrik üretiminin 10 teravatsaat ve kömürden elektrik üretimin 10 teravatsaat artış göstermesi etkili oldu. Ayrıca, elektrik talebindeki 9 teravatsaatlik azalış da doğal gazdaki düşüşte rol oynadı.
Türkiye’nin elektrik üretiminde doğalgazın payı geçen yıl yüzde 22,4 olarak hesaplanırken, üretim 111,2 teravatsaatten 71,9 teravatsaate geriledi.
Aylık elektrik talebi düşüyor
Rapora göre, Türkiye’de aylık elektrik talebi ise geçen yılın ikinci yarısından bu yana düşüş gösteriyor.
Bu dönemde, doğalgaz kaynaklı elektrik üretiminin düşmesi batarya görevi gören hidroelektrik santrallerinin üretimlerini iki katına çıkarması sayesinde telafi edildi.
Türkiye’nin enerji dönüşümünde aldığı rol
Özellikle büyük barajlara sahip hidroelektrik santrallerinin üretimini hızla artırma ve azaltabilme esnekliğine sahip olduğuna dikkat çekilen raporda, bu santrallerin diğer enerji kaynaklarını telafi ederek Türkiye’nin enerji dönüşümünde önemli rol oynayabileceği belirtildi.
Yenilenebilir enerji kapasitesi artıyor
Rapora göre, Türkiye’de geçen yıl rüzgar ve güneş enerjisi kapasitesinde yaklaşık 2,4 gigavatlık artış gerçekleşti. Rüzgar ve güneşin elektrik üretimindeki payı 2021’de yüzde 13,5 iken, geçen yıl elektrik talebindeki düşüşün de etkisiyle yüzde 15,5’e ulaşarak kısıtlı da olsa artışını sürdürdü.
Türkiye’nin elektrik üretiminde ithal kömürün payı iki katına çıktı
Raporda, Türkiye’nin elektrik üretimi için kömür ithalatına geçen yıl 5,3 milyar dolar ödediği ifade edildi. Bu rakam, bir önceki yıl 2,5 milyar dolar olarak kayıtlara geçmişti. Tüm zamanların en yüksek kömür ithalatının yapıldığı 2022’de Rusya, Kolombiya’yı geçerek Türkiye’nin en büyük kömür tedarikçisi oldu.
İthal kömürün Türkiye’nin elektrik üretimindeki payı geçen yıl yüzde 20 olarak belirlendi, bu oran 2010’da yüzde 7 seviyesindeydi.