En dikkat çeken projelerden biri olan KIZILELMA 2022 yılında ilk uçuşunu gerçekleştirirken ATAK ve AKINCI TİHA’lar da bir ilk gerçekleşti. Yunanistan’ın çekinerek takip ettiği Tayfun füzesinin ilk test atışları da bu yıl içinde yapıldı. Ülkemizin ilk istihbarat gemisi olan TCG Ufuk’un da hizmete alındığı 2022 yılı Türkiye’nin savunma sanayii alanında başarılarla geçen bir yılı oldu.
Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, 2022 yılı içerisinde gerçekleştiren hedeflere yönelik yaptığı açıklamada, “Türk savunma sanayii olarak 2022 yılı için belirlediğimiz hedefleri yerine getirmenin gururunu yaşıyoruz.” açıklamasını yaptı.
(Bayraktar KIZILELMA geçtiğimiz günlerde ilk uçuşunu gerçekleştirdi)
SON ATILIMININ BAŞLANGICI 2014 YILI
Savunma Politikası Analisti Turan Oğuz, Türkiye’nin 2022 yılındaki savunma sanayii alanındaki projeleriyle ilgili milliyet.com.tr’den Sercan Dinç’e değerlendirdi. Oğuz’un açıklamaları şöyle;
Türk savunma sanayisini bu son atılımının başlangıcını ben 2014 olarak görüyorum. Niye 2014? 2014’te hem yerli helikopterimiz ATAK hem de milli İHA’mız Bayraktar TB2 hizmete girmeye başladı. Ondan sonraki süreci ben artık yoğun teslim süreci olarak görüyorum. 2022 de bu teslim sürecinde en yoğun geçen zamandır. Ürünler gelişmeye başladı, teslimler ve çeşitlilik arttı.
“PROJELERİN EN ÇOK OLDUĞU DÖNEM”
Dolayısıyla 2022 en yoğun teslimlerin yapılmaya başlandığı, projelerin en çok olduğu dönem oldu. 2023 tabi bundan çok daha fazlası olacaktır. Şu anda bekleyen projeler ve ulaştıkları noktalar bunu gösteriyor. Hem platformlar arttı. Platformların artmasını da ihracatın artmasından anlıyoruz. Platformların kullanacağı mühimmatlar, füzeler vs. artmaya başladı. Bunlar da çeşitlenmeye başladı. Eskiden tek bir tipten oluşan silahlar artık bir aile oldu. Örneğin MAM akıllı mühimmat ailesi, TÜBİTAK SAGE’nin geliştirdiği kitler… Mesela insansız deniz araçları; bir taneyken şimdi beş şirketin ürünü ileri seviye deniz testleri yapıyor.
(Milli Muharip Uçak)
“BU KADAR ÇOK ÜRÜN BİRDEN NASIL HİZMETE GİRDİ DİYE ŞAŞIRACAĞIZ”
Aynı şekilde insansız kara araçları; şu anda 10-15 çeşide yakını test ediliyor. Önümüzdeki süreçte belki de ‘Bu kadar çok ürün birden nasıl hizmete girdi!’ diye şaşıracağız. Bunların alt yapısı şu anda atılıyor, arka planda testleri yapılıyor. İlerleyen süreç çok daha hızlı, çok daha beklenmedik şekilde geçecek. Örneği ilk sonda roketi 2017 yılında uzaya ulaştı ama biz bunu 2020 yılında öğrendik. Arka planda büyük çalışmalar devam ediyor. Mesela Tayfun da 1 senelik proje değil. Uzun süredir çalışılıyor. Bizler, öğrenmemiz gerektiği zaman duyuyoruz.
(TEBER Güdüm Kiti)
“300O KM’YE KADAR BALİSTİK FÜZE GELİŞTİRMEK İÇİN ÇALIŞILIYOR”
Türkiye sadece kısa menzilli balistik füze üretmek için yapmıyor bunları. Şu andaki teknoloji kabiliyeti ile orta menzilli yani 3000 km’ye kadar dediğimiz sınıfta balistik füze geliştirmek için çalışıyor Türkiye. Diğer yandan hem süpersonik füzeler hem hipersonik füzeler için çalışıyoruz, alt yapılarını hazırlıyoruz.
“BUGÜNÜN VE YARININ PROJESİ KESİNLİKLE KIZILELMA’DIR”
2022’ye baktığımızda tek bir proje iyi idi diyemeyeceğim. Çünkü ben bir sürü projeyi iyi buluyorum. Benim için bugünün ve yarının projesi kesinlikle KIZILELMA’dır. Ama MMU da çok önemli. Yine gelecek için çok önem arz eden insansız kara araçlarımız ve insansız deniz araçlarımız var. Mesela bu sene NATO’da kendi kalitesini gösteren ve henüz dünyada bir tane daha örneği olmayan MARLİN var. Sadece o da değil, çok sayıda önemli insansız deniz aracımız var.
(Tayfun füzesi de 2022 yılı içinde ilk test atışını gerçekleştirdi.)
Tabi ki Tayfun… Bizim uzun menzilli balistik füze çalışmalarımız çok önemli. Elektronik harp sistemlerimiz gelecek için çok önemli. Hava savunma sistemlerimiz yine çok önemli. Savaş uçaklarımız tamamlanana kadar çok önemli olarak kalmaya da devam edecekler.
“BÜTÜN SAVAŞLARDA ENGELLENEN İLK SİSTEM”
Bunun ötesinde ben KERKES’i çok önemsiyorum. KERKES nedir? GNSS… Konumlandırma sistemlerinin engellendiği alanlarda hem platformlarımızın hem de mühimmatlarımızın çalışmasını sağlayacak sistem. Bütün dünya şu anda bu ve benzeri sistemler üzerinde çalışıyor. GPS çok hassas vuruşun hala anahtarı. Bütün savaşlarda ilk engellenen sistem. Herkesin zayıf karnı. Hem çok önemli hem zayıf karın… Dolayısıyla bunu aşabilecek sistemleri dünyada herkes çalışıyor. Türkiye de bir kaç firmayla geliştiriyor. Bu yıl içinde 3 tane çıkarttık mesela. 1 tanesi teslim edildi, 2 tanesi test aşamasında.
(Türkiye’nin ilk istihbarat gemisi TCG Ufuk)
“GELECEĞİN BAŞLANGICI”
Aynı şekilde TCG Ufuk da 2022’de teslim edildi. O da çok önemli bir sistem bizim için. Elektronik harp konusunda bizim için denizde bir ilk. Onun da devamı gelecektir. O da geleceğin başlangıcı. İleride, geçmişe baktığımızda hatırlayacağımız şeylerden bir tanesi de TCG Ufuk’tur.
“OLMAZSA OLMAZ SİSTEMLER”
Bunların hepsini eşit önemde, birbirilerini tamamlayıcı, birbirleri için olmazsa olmaz sistemler olarak değerlendiriyorum. Örneğin, KIZILELMA bir taşıyıcı platform ama taşıyacağı elektronik harp sistemleri, füzeler, vb. olmasa bir anlam ifade etmeyecek. Sonuçta KIZILELMA’yı veya MMU’yu gezmek için yapmıyoruz.
(NATO tatbikatında görevleri başarıyla geçen insansız deniz aracı MARLİN)
İŞTE TÜRK SAVUNMA SANAYİİ’NDE 2022 YILINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN İCRAATLAR
- Muharip İnsansız Savaşı Uçağı Bayraktar KIZILELMA ilk uçuşunu yaptı.
- Milli Muharip Uçak Mühendislik Mekrezi, yurdun en büyük Kompozit Üretim Binası ve Uzay Sistemleri Mühendislik Merkezi hizmete alındı.
- ‘Milli Muharip Uçak’ son montaj hakkına girdi.
- SİHA’ların yeni teslimatlarıyla havadaki güç perçinlenmiş oldu.
- AKINCI TİHA’nın mühimmat kabiliyetlerine TEBER-82, KGK-SİHA-82, LGK-82 güdüm kitleri, TOLUN Minyatür Bomba TRG-239 İHA eklendi.
- Mühimmat bırakan İHA BOYGA ilk kez envantere girdi.
- İHA’ların GPS olmayan sahalarda da görev yapabilmesini sağlayan KERKES Projesi başarıyla tamamlandı ve teslim edildi.
- Keşif, gözetleme ve istihbarat amaçlı geliştirilen döner kanatlı milli gözcü İHA TOGAN’ın ilk teslimatları gerçekleştirildi.
- Envanterdeki F-16’ların ömürlerini yapısal iyileştirmelerle uzatmaya devam edildi.
- Son A400M ulaştırma uçağının teslimiyle 10 uçaklık A400M filosu tamamlandı.
- ATAK helikopteri ve AKINCI TİHA ilk kez ihraç edildi.
- Türkiye’nin ilk istihbarat gemisi TCG Ufuk hizmete alındı.
- Yeni Tip Denizaltılarından HIZIR REİS’in Havuza Çekimi ve SELMAN REİS’in ilk kaynak töreni gerçekleştirildi.
- ULAQ, SALVO, SANCAR, MİR, ALBATROS ve MARLİN gibi projelerle insansız deniz araçlarını donanmaya kazandırma ve sürü İDA çalışmalarına hız verildi.
- Kontrol botlarının yeni teslimatlarıyla sahillerin güvenliği artırıldı.
- Güvenlik güçlerinin ihtiyaçlarına göre çeşitli tip ve seviyelerde insansız kara araçları teslim edildi.
- KAPLAN MT orta sınıf tanklarının Endonezya’ya teslimiyle Türkiye, ilk tank ihracatını yaptı.
- PARS 6×6 Mayına Karşı Korumalı Araçlarının ilk teslimatları yapıldı.
- Modernize edilmiş ve insansız silah kulesi entegre edilmiş ilk Zırhlı Muharebe Aracı-ZMA’yı teslim edildi..
- Envanterde yer alan Leopard 2A4 tanklarının modernizasyonu sürdürüldü.
- EGM için üretilen Yeni Nesil Kriminal İnceleme Aracı KIRAÇ’ın teslimatları sürdürüldü.
- HİSAR O+ Sisteminin ilk Radyo Frekans Arayıcı Başlıklı Test Füzesi atışıyla hava savunmasına yeni bir kabiliyet eklendi.
- HİSAR O+ füzeleri, K+ füzeleri, tanksavar füzeleri, güdüm kiti ve mühimmatlarının teslimatlarına devam edildi.
- Portatif hava savunma füze sistemi SUNGUR, tek er tarafından omuzdan atılan versiyonuyla da Mehmetçik’in hizmetine girdi.
- Tayfun füzesinin ilk test atışı gerçekleşti.
- Kaideye Monteli Cirit (KMC) Silah Sisteminin ilk teslimatı yapıldı.
- Mini/Mikro İHA’ların imhası için geliştirilen ŞAHİN 40 mm Fiziksel İmha Sistemi ilk kez envantere girdi.
- SOM ve ATMACA füzelerinde kullanılacak KTJ3200 Turbojet Motoru teslim edildi ve seri üretime başlandı.
- Hava Trafik Radar Sistemi (HTRS) ilk kez TSK’ya teslim edildi.
- Ambargolardan sonra yerli ve milli olarak üretilen CATS kameraları SİHA’ların entegrasyonuna devam edildi.
- Jandarmaya Akıllı Kontrol Noktası ve Jandarma Akıllı Devriye Uygulaması’nın kurumları başlandı.
- Güvenlik güçlerinin ekipman ve teçhizatları ile sahada avantaj sağlayacak gelişmiş teknolojileri yerli ve milli imkanlarla sağlamaya devam edildi.
- İlk kez yerli ve milli olarak üretilen PMT 12.7 mm makineli tüfek seri üretime geçti.
- İlk x-ray araç ve konteyner tarama sistemi MİLTAR (Milli Tarama Sistemi) Ticaret Bakanlığı’nın İzmir Alsancak Limanı’ndaki tesisine kuruldu.
- Ankara Uzay ve Havacılık İhtisas Organize Sanayi Bölgesi’nde inşası tamamlanan 23 yeni tesis hizmete alındı.
- Siber Güvenlik Haftası gerçekleştirildi. Kamu ve özel sektörün siber güvenlik ihtiyaçlarını yerli-milli çözümlerle karşılamaya devam edildi.
- Savunma ve havacılık sanayiisi 2022 yılında 4 milyar dolar ihracat hedefinin üzerine çıkarak bir ilke daha imza attı.