Türkiye, savunma sanayii ve teknolojik üstünlüğünü pekiştirmek amacıyla büyük bir adım atıyor. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) tarafından yapılan açıklamaya göre, Türkiye Kuantum Teknolojileri Geliştirme Merkezi‘nin (TKTGM) kurulması, 6 Ağustos 2024 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında gerçekleştirilen Savunma Sanayii İcra Komitesi (SSİK) toplantısında kararlaştırıldı. Kuantum Teknolojileri Geliştirme Merkezi kuruluyor
Yeni kurulacak bu merkez, Türkiye’nin kuantum teknolojilerinde ihtiyaç duyduğu altyapıları geliştirmek, nitelikli insan kaynağı yetiştirmek ve yurt içi ekosistemi güçlendirmek amacıyla faaliyet gösterecek. Ayrıca, ulusal ve uluslararası işbirliklerinin artırılması da merkezdeki öncelikli hedeflerden biri olacak.
Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, Türkiye’nin 2020 yılında başlattığı Kuantum Teknolojilerinin Geliştirilmesi Programı kapsamında, yurt içindeki mevcut altyapı ve bilgi birikiminden en yüksek düzeyde faydalanarak projeler yürütüldüğünü belirtti. Görgün, kuantum teknolojilerinde elde edilecek stratejik avantajların önemine vurgu yaparak, kurulacak merkezin hem askeri hem de sivil sektörlerde çığır açacak gelişmelere zemin hazırlayacağını ifade etti.
Kuantum teknolojilerinin, geleceğin harp ortamında algılama, haberleşme, şifreleme, algoritma, işlemciler ve hesaplama gibi alanlarda devrim niteliğinde yenilikler sunması bekleniyor. Bu merkezle Türkiye, küresel gelişmelerle eş zamanlı ilerleyerek, kuantum teknolojilerinde dünyayla rekabet edebilir hale gelmeyi amaçlıyor.
Yeni merkez, Türkiye’nin sadece savunma sanayiinde değil, aynı zamanda malzeme ve ilaç geliştirme, tıbbi araştırmalar, uzay ve enerji gibi kritik sivil alanlarda da önemli atılımlar yapmasına olanak sağlayacak.
Türkiye’nin kuantum projeleri neler?
Türkiye’nin kuantum teknolojilerindeki öncü firmalarından birisi ASELSAN. ASELSAN, kuantum alanındaki çalışmalar için birkaç yıl önce Kuantum Araştırma Laboratuvarı‘nı (KUANTAL) kurdu. Geçitğimiz yılın sonunda ise ASELSAN KUANTAL’ın ilk ürünleri ortaya çıktı. Bunlar arasında kuantum rassal sayı üreteci, ilk kuantum entegre devreler yer alıyor. Türkiye’nin kuantum teknolojileri arasında aşağıdaki projeler de bulunuyor.
- Proton Değişim Membran PEM Yakıt Hücresi Teknolojisinin geliştirilmesi için ÇAĞIN Projesi
- Kuantum teknoloji ile varlığı tespit edilemeyen, görünmez hedefleri ifşa eden, körleştirilemeyen, aldatılamayan, sahada oyun değiştirici LİDAR geliştirilmesi için Kuantum LİDAR Projesi
- Türkiye’nin güvenliği için klasik radarlar tarafından tespit edilemeyen hedefleri tespit edebilen radar geliştirilmesi için Kuantum RADAR Projesi
- Orta ve uzun kızılötesi dalga boyunda çalışan keşif gözetleme sistemlerine yönelik yarı iletken katmanların ardışık olarak kullanıldığı Süperörgü Kızılötesi Dedektör Takımları’nın millî olarak geliştirilmesi için Süperörgü Projesi
- Hassas navigasyon sistemi ihtiyacı olan deniz platformlarında kullanılmak üzere Ataletsel Sensörlerin millî olduğu Ataletsel Navigasyon Sistemi geliştirilmesi için, Mira Projesi
- Özgün çekirdek ile milli işlemci tasarımı, çevresel arayüzlerin yerlileştirilmesi ve bu alanda ekosistemin büyütülmesi amacıyla çok çekirdekli mikro işlemci geliştirilmesi için Yonca Projesi
- Sivil ve askeri araçlara V2X haberleşme altyapısının kazandırılması amacıyla Karınca Projesi
- Ultra geniş bant haberleşme ile sürü sistemleri için göreli konumlandırmanın sağlanması ve sürü formasyonunun oluşturulması için Göksu Projesi