Stadyumların belli kesimleri koltuksuz olarak ateşli taraftarlara kapılarını açıyor. UEFA bu sezondan itibaren kulüplere, statlarında koltuksuz bölümlere yer verme fırsatı tanıdı. Avrupa futbolunun patronlarının izniyle farklı ülkelerden bir çok kulüp ayakta seyirci alımına başladı.
Türkiye’deki statlarda henüz bu şekilde görüntüler oluşmasa da, yakın bir zamanda benzer manzaralara burada da tanıklık edeceğiz. Milyonlarca taraftarı bulunan üç büyüklere konuyla ilgili girişimlerini sorduğumuzda, bu yöndeki çalışmalara çoktan başlandığını öğrendik.
Galatasaray Kulübü Yönetim Kurulu Üyesi Bora Bahçetepe, sarı-kırmızılıların maçlarına ev sahipliği yapan Nef Stadyumu’nda değişikliğe gitmeye hazırlandıklarını söyledi. Ayakta seyirci alımının kapasite artışı anlamına geleceğine dikkat çeken Bahçetepe “Bir süredir gelirleri nasıl arttıracağımıza yönelik çalışmalar yürütmekteydik. UEFA bu konuda izin verince, bu bağlamda koltuksuz tribün gündeme geldi” diyerek şöyle devam etti:
BAHÇETEPE: SEKİZ BİNLİK BİR BÖLÜM
“Mevcut statik yapı izin verecek mi ve ne şekilde verecek ona bakacağız. Emniyetten de gereken izinleri alacağız. Stadımızın mimarı Mete Bey’in ekibi ile statik raporu üzerinde çalışıyoruz. Konuyla ilgili altyapıyı hazırlıyoruz. Maliyetler, izinler v.s bitince başkana sunacağız ve oradan alınacak onayla işe koyulacağız. Kale arkalarında, her bir kale arkasında 4 biner olmak üzere toplamda 8 bin koltuksuz bölüm düşünüyoruz. 8 bin fazla seyircinin gelmesi, stadyumdaki satış mağazamızda, stat çevresi restoranlarda faaliyetlerin artması anlamına gelecek.”
Bu durumun güvenlik açısından bir risk oluşturup oluşturmayacağını kendisine sorduğumuz sarı-kırmızılı idareci, şu yanıtı verdi:
“Taraftarımız çok bilinçli, kulüp zarar görmesin diye ellerinden geleni yapıyorlar. Taraftara güveniyoruz. Taraftarımız şu anda bile takımına çok büyük bir itici güç sağlıyor. Bir de koltuksuz tribünde direkt ayakta seyirci alımıyla bu daha da artacak. Çünkü ayakta seyirci, tribünlerde coşkunun artması, atmosferin yoğunlaşmasını beraberinde getirecek. Eski Ali Sami Yen’de 30 bin kişinin ayakta olduğu tribünler hatırlarımızda… Eski Ali Sami Yen’deki gibi koltuksuz tribünlerle bu coşku daha da artacak.”
SÜRMEN: STATİK RAPORU ALDIK
Beşiktaş’ın ise süreci oldukça ilerlettiği, konu hakkında başvurularını çoktan yaptıkları ortaya çıktı. Beşiktaş Kulübü’nün Vodafone Park Stadyumu ve Taraftar İlişkilerinden Sorumlu Yöneticisi Bilgihan Sürmen “Pandemide TFF’ye başvurduk. Statik raporu aldık. Kale arkası tribün, kuzey alt tribünü için başvurduk. TFF statik raporunu ve emniyet raporunu da alıp gerekli onay verilir verilmez ve uygun olur olmaz bunu hayata geçirmek istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Koltuksuz tribünün pratikteki karşılığını kendisine sorduğumuz Sürmen şu yanıtı verdi: “Futbol taraftarla güzel. Pandemide seyircisiz maçların hiç bir keyfi olmadığını gördük. Taraftar olmazsa futbolun bir anlamı yok. Futbol maçı tiyatro gibi seyredilmez. Yabancı taraftarlar Beşiktaş taraftarını görmek için gelirler. Beşiktaş tezahüratlarla var olan bir kulüp. Eski bir tribüncü olarak o ortamı biliyorum. Bizde uygulanabilir, çok da iyi olur. İnönü eski ruhunu kazanabilir.”
KETENCİ: FİZİBİLİTE YAPIYORUZ
Sarı-lacivertlilerin de konunun takipçisi olduğu ve araştırmalar yaptığı ortaya çıktı. Fenerbahçe’nin Stad Yönetimi’nden Sorumlu Yöneticisi Ahmet Ketenci şunları söyledi:
“Futbolda geçmişe dönmek, tribünün ruhunu güçlendirmek, omuz omuza kavramını yeniden canlandırmak anlamına gelecek bir uygulama. Tribün gelirlerinin artması noktasında kulüpler için cezbedici bir adım. Ülker Stadyumu’nda şu an bir yenileme söz konusu değil. Ancak tüm araştırmalarımızı, fizibilite çalışmalarımızı yapıyoruz.”
BAKANLIK KARARI GEREKİYOR
Galatasaray’ın UEFA’nın onayını almasının ardından gözler Türkiye’ye çevrildi.
Ülkemizdeki mevzuat da “ayakta seyirci”ye izin veriyor. Sporda Şiddetin ve Düzensizliğin Önlenmesini düzenleyen 6222 sayılı kanunda da bununla ilgili bir madde bulunuyor. 5’inci maddenin ç bendinde şöyle yazıyor:
“Seyir alanlarında seyircilerin oturma yerleri numaralandırılır. Bilet satışları koltuk numarasıyla ilişkilendirilerek yapılır. Seyircilerin ayakta seyredebileceği şekilde düzenlenmiş numaralı alanla ilişkilendirmek suretiyle de bilet satışı yapılabilir. Bu uygulamaya, ilgili federasyon ve İçişleri Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça karar verilir.”
BİLETLER UCUZLUYOR
Almanya’daki uygulama özelinde ayakta seyirci alımı olan bölümlerde izdiham tehlikesi özel bilet kontrolleriyle sağlanıyor. Taraftarların stadyuma girebilmek için önce biletlerindeki barkodu okutmaları, ardından da kendi bloklarının girişinde biletlerini bir kez daha kontrol ettirmeleri gerekiyor. Böylece aşırı kalabalık ya da izdiham tehlikesinin ortadan kalktığı belirtiliyor.
Koltuksuz tribünlerde maç izlemenin kulübe ek gelir sağlamasının yanında taraftar için de direkt etkisi olan ekonomik bir yanı var. Statların bu bölümlerindeki biletler en ucuz biletler oluyor ve son derece uygun fiyata karşılaşmaları yerinde takip etme imkanı sunuyor. Bu bölümlerde bir Bundesliga maçını yaklaşık 10 euro gibi oldukça uygun bir fiyata izlemek mümkün hale geliyor.
TAMAMEN KOLTUKSUZLAR
Almanya’dan ABD’ye bir çok ülkede koltuksuz statlar mevcut. Dortmund’un stadında bu rakam 25 bine kadar çıkarken, MLS ekibi Orlando City’nin mabedinde 3 bin 800 kişilik kale arkası tamamen koltuksuz.
Almanya gibi bazı ülkelerde uygulama bir süredir lokal olarak sürdürülüyor, yerel liglerde tatbik ediliyordu. Bu sezonla birlikte Şampiyonlar Ligi, Avrupa Ligi, Konferans Ligi gibi kıta müsabakaları da kapsam dahiline girdi.
Borussia Dotmund’un stadı Signal Iduna Park’ta 24 bin kapasiteli koltuksuz bölüm bulunuyor. Bayern Münih’in mabedi Allianz Arena’nın ise 15 bin kişinin ayakta durabileceği koltuksuz bölümü mevcut.
Bir süredir Bundesliga’da bu şekilde mücadele eden ekipler Avrupa kupalarına çıkan izinle birlikte artık bu kulvarda da koltuksuz tribünleri kullanmaya başladı. Böylece tribünlerdeki coşkuyu artırırken, artan stat kapasiteleriyle gelirlerini de çoğalttılar.
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki West End Stadyumu’nda ayakta seyirci bölümü bulunuyor. MLS takımı Cincinnati’ye ev sahipliği yapan 26 bin kişi kapasiteli stadın 3 bin 200 kişilik ayakta durma alanı mevcut. Bir diğer Amerika ekibi Orlando City’nin mabedi olan 25 bin kapasiteli Exploria Stadyumu’nda ise bir kale arkası tamamen koltuksuz. ‘Duvar’ olarak adlandırılan 3 bin 800 kişi kapasiteli bu bölümde taraftarlar maçları doksan dakika ayakta takip ediyorlar.
Orlando City’nin stadında bir kale arkasında hiç koltuk bulunmuyor.
“AYAKTA VE GÜVENDE”
Celtic ve Borussia Dortmund’un statlarında taraftar davranışlarını inceleyen İngiltere Spor Sahaları Güvenlik Kurumu (SGSA) tarafından hazırlanan bir rapor, kontrollü ayakta durmanın “seyirci güvenliği üzerinde olumlu bir etkisi” olduğu sonucuna vardı. Raporda özellikle “güvenli ayakta durma” olarak adlandırılan uygulamanın gol sevinçleri sırasında taraftarların birbirlerinin üzerine düşme riskini azalttığı ortaya konuldu. Ayakta durmanın taraftarlar ile görevliler arasındaki gerilimi artırmadığı belirtildi.