Milliyet.com.tr/ Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) 42 ildeki 462 arsayı açık artırmayla satışa sunacak. Peki TOKİ arsaları cazip mi? Ödemeler nasıl olacak? Bu dönemde arsa almak mantıklı mı? İşte detaylar…
Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı milliyet.com.tr’ye yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “TOKİ 42 ilde 462 arsayı 1-2 Kasım 2023 tarihlerinde açık artırma yöntemi ile satacak. Arsaların içerisinde çok farklı fonksiyonda yerler var. Konut, ticari, sanayi, turizm tesisi, özel sağlık tesisi ve plansız fonksiyonlarda arsalar var. Bu arsaları vatandaşların aslında peşin, yüzde 25 peşinat ve 48 ay vade ile sahip olma imkanı doğuyor.
Genel anlamda listeye baktığımızda birçok farklı ilde 462 adet arsanın satılacağını görüyoruz. Yalova’dan Tekirdağ’a, Rize’den Muğla ya, Mersin’den Konya’ya, Kocaeli’den Kayseri’ye, İzmir’den İstanbul’a kadar birçok farklı şehirde yerler var.
ANKARA VE İZMİR YOĞUN!
Aslında bu yerlerde de yoğun olarak Ankara, İzmir’in yer aldığını görüyoruz. İhaleler aslında yatırımcılar tarafından da sıklıkla takip ediliyor. Arsaların değerine göre belli bir teminat yatırılıyor. Teminat çerçevesinde açık artırma ile bu yerlerin satışları yapılıyor.
YÜZDE 35 PEŞİNAT 48 AY VADE AVANTAJLI MI?
Genel anlamda rağbetin olduğunu söylemek mümkün, vatandaşların ilgi gösterdiğini söylemek mümkün, satış şekli olarak peşin yüzde 35 ve 48 ay vade enflasyonun olduğu bir dönemde avantajlı bir taksitlendirme olarak görülebilir.
TAKSİT ÖDEMELERİNDE ÜFE ARTIŞI
Satışı vadeli olarak vadeli olarak gerçekleştirilen taksit ödemelerinde belli bir artış var. Bu noktada Üretici Fiyat Endeksi baz alınarak her dönemin artış oranına göre hesaplanacak. Burada bir ÜFE oranı 6 aylık dönem için en fazla yüzde 12.5 oranında uygulanabileceğine ilişkin bir durum söz konusu.
‘ÇOK YÜKSEK TEKLİF VEREN GÖRÜYORUZ’
İhalelerde şunu görüyoruz: Taşınmazlar için belirlenen muhammen bedeller mevcut taşınmazların değerlenme fiyatlarına benzer fiyatlardır. İhalede satışa çıkarılan yerler çok cazip ve indirimli fiyatlarla satışa çıkarılmıyor. Bazen ihalenin heyecanı ile taşınmazlar için çok yüksek teklifler verildiğini görebiliyoruz.
Bazen o taşınmazın piyasa koşullarında daha uyguna benzerleri varken vade ile birlikte yüksek fiyata satıldığına şahit oluyoruz. Bu durum TOKİ ihaleleri çerçevesinde değil milli emlaktan, icra daireleri yoluyla satışa çıkarılan yerlerde verilen tekliflerin ve yapılan artışların bazen şaşırtıcı boyutlarda olduğunu ifade edebilirim.
ARSAYA YÖNELİM ARTTI, GETİRİLER YÜKSEK Mİ, YATIRIM AMAÇLI TERCİH EDİLİR Mİ?
Konut alamayanların arsa ve tarlaya ilgisi devam ediyor. Ortalama bugün 100 metrekare bir daire için 3 milyona yakın bir bedeli düşünmek lazım. Ancak vatandaşlarda şu anda konut alamasalar da 1 milyon bandına kadar arsa ve arazilerin yoğun ilgi gördüğünü söylemek mümkün. Arsa arazilere olan ilgi birkaç farklı nedenden de kaynaklanıyor.
SATIŞLARDA TARİHİ REKOR VAR
Pandeminin bize öğrettiği “B” planı olarak ‘nerede kalabileceğiz’ tarzı düşünceler. Aynı zamanda deprem aslında bize şunu gösterdi. ‘En azından alternatif bir yerimiz olsa ve bu çerçevede orada yaşam sürsek’ tarzı düşünceler arttı. O nedenle konut satışları düşse de arsa ve arazi satışlarında son dönemde tarihi rekor var diyebiliriz.
Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre konut dışı yani işyeri ve arsa satışlar 1 milyon 113 bin seviyelerine ulaşmıştı. Burada konutlarda krediye erişim de zor. Bugün 1 milyon TL kredi için ayda 35 bin TL kredi ödemesi gerekiyor. Buna ulaşmak da zor. İpotekli satışların payı o kadar düştü ki yüzde 10 seviyelerinin altını gördük.
‘ARSA VE ARAZİ ALTERNATİF OLARAK DEĞERLENDİRİLİYOR’
Pandemi sonrası arsa ve arazi yatırımlarına ilgi arttı. Vatandaşlar en azından ‘ev alamasam da arsa alayım, ileride müstakil ev yaparım’ diye düşünüyor. İmarı yoksa üzerine ‘prefabrik koyabiliriz’ diye düşünüyor. Konuta erişim zorlaştı. Gayrimenkul tarafına para ayırmak isteyenler arsa ve araziyi alternatif olarak değerlendiriyor.
ARSA FİYATLARI ARTAR MI?
Arsa fiyatlarında zaten belli bir yükselme söz konusu. Çok afaki artışları beklediğimizi söyleyemeyiz. Bir kısım yatırımcı parasını mevduat faizlerinde değerlendiriliyor. Arsa ve araziler uzun vadeli yatırımlar. Arsa türü portföylerde üzerinde bir inşaat yapılabilme durumu olduğu için insanlar buna kısa vadede yatırım olarak bakmıyor.
İSTANBUL’DA HANGİ BÖLGELERDE TALEP YOĞUN?
İstanbul’un kuzey çeperlerinde arsa bulunabiliyor. Arnavutköy ve Çatalca gibi. Buralarda da metrekarelerde 4-5 bin liraları konuşuyoruz. Düşük fiyatlı yerler mümkün değil. Yoğun hareketliliğin olduğu yerler İstanbul dışında Çanakkale bölgesi olarak görülebilir. Çanakkale Köprüsü projesinden sonra da ulaşım kolaylaştı. Biga başta olmak üzere yoğun arsa satışları var. Tekirdağ’ın birçok ilçesinde Şarköy, Çorlu, Saray gibi yerlere ilgiler var. Kırklareli ve Edirne tarafında İstanbul Avrupa yakası yatırımcısı açısından ilgi görüyor.
ARSADA EN ÇOK YATIRIM ÇEKEN YERLER
Anadolu Yakası yatırımcısı olarak Şile, Ağva’da tercihler söz konusu.Bununla beraber Kocaleli’de Kandıra, Sakarya’da Karasu hareketli. Güney tarafında Yalova, ve Organgazi, Bursa’ya kadar olan hatlar arsa yatırımcılarının ilgisini devam ettiren yerler.
Yavuz Sultan Selim köprüsü, Osmangazi Köprüsü ve Çanakkale köprüsü arasında kalan yerlerde vatandaşların ilgisinin olduğunu söylemek mümkün.”