Dolar/TL, TL mevduata Hazine ve Merkez Bankası (TCMB) destekleriyle tarihi zirvelerden sert düşüşünü sürdürürken piyasalar düşüşte kamunun bir payı olup olmadığını anlamaya çalışıyor.
Dolar/TL 18.4 rekorundan sert düşüş ve ardından her iki yönlü sert dalgalanmalar yaşadı.
Kur, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın açıklaması sonrasında en düşük 11.0935 en yüksek 14.3885 seviyelerinden işlem gördü. Kur bu sabah ise saat 08:59’da da 11.80/11.94 seviyesinde işlem görüyor.
TL, Erdoğan’ın pazartesi günü kabine toplantısı sonrası açıkladığı desteklerde bir günde yüzde 50’ye yaklaşan değer kazancı yaşadı. TL’de dolar karşısında tarihte eşi nadir görülen bu denli sert değer kazancına rağmen yılbaşından beri kayıp ancak yüzde 56’dan yüzde 40 civarına gerileyebildi.
Euro TL 20 üzerindeki zirvesinden 13.5 civarına gerilemiş durumda.
Türkiye’nin 5 yıllık CDS’i ise dün kapanışta 588/603 seviyesindeydi.
‘ARKA KAPIDAN DÖVİZ SATARAK’
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “Kurda köpüklerin gittiği, gerçek fiyatlamanın oluştuğu bir noktaya doğru gidiyoruz. Kur iyi bir yerlerde dengeye gelecektir” dedi.
Sert düşüşün yaşandığı haftanın ilk günü akşamı için resmi veriler ise TCMB’nin günlük yayımladığı analitik bilançoda net döviz pozisyonunda 5-6 milyar dolar erimenin yaşandığını gösteriyor. Piyasalar düşüşün nedenini anlamlandırmaya çalışıyor.
CHP’li Faik Öztrak, “Dolar nasıl düştü? Anlaşılan yine arka kapıdan döviz satarak. 20-21 Aralık’ta TCMB’nin net döviz pozisyonunda 6 milyar dolarlık erime var” dedi.
Eski bir TCMB çalışanı olan Uğur Gürses ise 20 ve 21 Aralık günlerinde TCMB’nin dövize satış yönünde doğrudan müdahale yapmadığı bilindiğini buna rağmen verilerin 7 milyar dolarlık rezerv kaybına işaret ettiğini belirterek, “İki günlük toplam 7 milyar doların yine arka kapıdan kamu bankaları aracılığıyla satıldığı apaçık ortada” dedi.
Konuya ilişkin TCMB’den veya diğer kamu kurumlarından henüz bir yalanlama ya da bir açıklama yapılmadı.
SİSTEMİN ADI ‘KUR KORUMALI TL VADELİ MEVDUAT’
Hazine’nin TL mevduat hesaplara ilişkin açıklamasının ardından TCMB de dövizden TL mevduata geçişi destekleyen bir dizi önlem açıkladı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı yeni sistemin adını “Kur Korumalı TL Vadeli Mevduat” olarak açıkladı. Hazine’nin açıkladığı ürün, gerçek kişilerce TL vadeli hesaplar üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak ve yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak. Ayrıca bu mevduat ürününe stopaj da uygulanmayacak.
TCMB’nin açıkladığı ise dolar, euro ve sterlin cinsi yabancı hesapların TL vadeli hesaba dönüşmesi halinde fon sahiplerine destek sağlayacağını, TL’ye dönüşümde dövizin TCMB tarafından satın alınacağını açıkladı. Böylece TCMB ilgili adımın kullanılmasıyla oldukça düşük tutarda olan kendine ait rezervlerini artırma imkanı elde edebilecek.
TCMB sisteminde sadece dövizden TL’ye dönüşte destek sağlandı, katılım bankacılığı da gözetildi.
Merkez Bankası ayrıca ihracatçı ve ithalatçı firmalara kur riskini yönetebilmeleri amacıyla, ihale yoluyla ve BİST VİOP’ta TL uzlaşmalı vadeli döviz satışı gerçekleştirileceğini de açıkladı.
BİREYSELLERİN TEK YÖNLÜ PANİK DOLAR TALEBİ KESİLDİ
Bankacılar sistemin yeni döviz alımlarını caydırabileceğini, en azından panik havasını şu an için ortadan kaldırdığını, bunun da aralıksız devam eden tek yönlü bireysel döviz talebini kesmesi açısından olumlu olduğunu belirtiyor.
TL’deki sert değer kazancına rağmen yine de bir çok bankacı orta ve uzun vadeli süreçlerinin izlenmesi gerektiğine ve TL’de değer kaybı olması halinde Hazine üzerinde oluşabilecek risklerin büyüklüğüne dikkat çekiyor.
Bugün iç piyasada TCMB’nin 100 baz puanlık faiz indirimine ilişkin PPK toplantısına ilişkin özetler ve haftalık TCMB verileri izlenecek.
Bankacılar TCMB’nin haftalık verilerinde lokallerin döviz birikiminin geçen hafta 5 milyar dolar ile rekor bir artış yaşanacağını diğer öncü verilerden hesaplıyorlar. İlgili haftada dolar/TL 13.6-17.1 bandındaydı. (REUTERS)