Elif Altın / İSTANBUL – Son yıllarda yaşanan fahiş kira artışlarını yüzde 25 sınırlaması dahi durduramıyor. Kira anlaşmazlıkları ev sahibi ve kiracıları karşı karşıya getirirken, bazı ev sahipleri, kiracılarını sürekli telefonla arayıp veya kapılarına dayanarak baskı altına alabiliyor. Peki bölyle bir durumla karşı karşıya kalan kiracı, hukuki olarak ne yapmalı? Ev sahibinin kira anlaşmazlığı nedeniyle kiracıyı ısrarlı bir şekilde aramasının “kişilerin huzur ve sükununu bozma” suçunu teşkil ettiğine dikkat çeken avukat Levent Karakoç, ev sahibinin ısrarlı takiple sürekli kiracının kapısına dayanmasının da tutuklama nedeni olabileceğini kaydetti.
Ev sahibi tarafından zam artışı istemiyle sürekli rahatsız edilen kiracıların ceza hukuku yönünden haklarını uzmanına sorduk.
Milliyet’e konuşan avukat Levent Karakoç, ev sahibi ve kiracı anlaşmazlıklarında karşılaşılan örneklerde hukuki açıdan başvurulacak yolları şöyle anlattı:
“Bir kira ilişkisi kapsamında kiralayanın yahut onun adına hareket edenlerin (emlakçı, aracı vs. gibi) kira bedelinin arttırılması hususunda kiracıyı ısrarlı bir şekilde araması, konutuna veya işyerine gelmesi ya da kiracının ikamet ettiği konutun ev sahibi tarafından, kiracıya göz dağı verme maksatlı olarak konuta zarar verilmesi ve benzeri davranışlarda bulunması gibi eylemler temel haliyle “Kişilerin huzur ve sükununu bozma” suçunu teşkil eder. Bu suçun takibi mağdurun şikâyetine bağlı olup, şikâyet üzerine fail 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Eve giren suç işler
Ayrıca her ne sebeple olursa olsun kiracının konutuna, bahçe, depo, balkon vs. gibi eklentilerinin içine kiracının rızası dışında girilmesi veya buradan çıkılmaması halinde, failler hakkında ‘konut dokunulmazlığın ihlal’ suçu ile işlem başlatılablir ve fail bu suçtan 1 yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılılabilir.
Ev sahibinin sürekli kapıya gelip kiracıyı rahatsız etmesi halinde kiracı polisi ararsa polisin hemen olay yerine intikal etmesi beklenir. Bu sesler apartmanda gürültüye yol açarsa komşular da polise haber verebilirler. Kiracılar, gerekirse kapıyı açmasınlar hemen polisi çağırsınlar. Polis gelip tutanak tutar. Kiracılar bu tutanak sonrası, ‘Kişilerin huzur ve sükununu bozmak’ ve ‘konut dokunulmazlığını ihlal’ suçlarından suç duyurusunda bulunabilir.
UZAKLAŞTIRMA KARARI VERİLEBİLİR Mİ?
Bazı mahkemeler ısrarlı takip dolayısıyla ender de olsa uzaklaştırma kararı verebiliyor. Kiracı kadın da olsa erkek de olsa ısrarlı bir takip söz konusuysa uzaklaştırma talep edilebilir. Aynı zamanda CMK’da tutuklama nedenidir. Benzer suçları işliyorsa birden fazla kez bu eylemlere karışıyorsa, hakkında tahkikat varsa, şahız adli kontrol altına alınabilir, kapısına gitmeme kararı alınabilir. Böyle kararlar veren hakimlerimiz var.
Zorla taahhütname
Kiralayanın yahut onun adına hareket edenlerin cebir ve tehdit ile kiracıya yüksek artış oranı, yeni bir kira sözleşmesi, taahhütname gibi evraklar imzalatmaya veya mevcut kira sözleşmesini yok etmeye ya da kiralanan taşınmazın anahtarlarını teslim etmeye veya anahtarların alınmasına karşı koymamaya mecbur bırakmaları halinde bu noktada artık halk arasında ‘gasp’ olarak bilinen ‘yağma’ suçunun oluşacağı kanaatini taşıyoruz. Yağma suçunun cezası yasada 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası olarak düzenlenmiştir.
Hakaret ve tehdit
Kira ilişkisi kapsamında yapılan görüşmelerde, kiracıya yönelik kullanılan ifadelerin hakaret sayılan ifadelerden olması halinde ise fail ayrıca ‘hakaret’ suçundan ceza alabilir. Bu suçun takibi mağdurunun şikayetine bağlıdır. Suçun temel hali 3 aydan 2 yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile değerlendirilir. Yine benzer sebeplerle kiracının kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit edilmesi halinde ceza alt sınırı 6 olarak düzenlenmiştir.