HANİFE BAŞ- Depremin vurduğu illerde kurtarma çalışmaları ve yardım seferberliği sürerken, siber dolandırıcıların da sahneye çıktığı görüldü. Maddi yardımların aktığı Kızılay, AFAD ve Ahbap gibi sitelerin taklitleri yapıldı. Bu sahte sitelerin Google’da da sponsorlu linkle en üstlerde gösterildiğine de tanık olduk. Ancak Google hemen bu siteleri kaldırdı. AFAD adına bağış toplamak için açılmış ona yakın sahte internet sitesi tespit edildi. Ulusal Siber Olaylara Müdahale Merkezi (USOM) bu sitelere erişimi engelledi.
Sosyal medya siteleri yardım amaçlı girişimleri duyurma konusunda genelde önemli bir rol oynasa da aynı zamanda dolandırıcılık girişimleri için de kullanılıyorlar.
Sahte hesaplar
ESET Türkiye Teknik Müdürü Gürcan Şen, bu tarz dönemlerde en kötü dolandırıcıların ve dolandırıcılık yöntemlerinin de ortaya çıktığını belirterek, “Para ve destek yardımı isteyenlere karşı dikkatli olunmalı. Bağış yaparak sahadaki insani çalışmaları desteklemenin bir yolunu arıyorsanız resmi kurum ve bilinen organizasyonların yönlendirmelerini dikkate alın” dedi.
Kitle fonlaması, hibe veya bağış dolandırıcılıklarının kurbanları kandırmaya yönelik bir siber suç türü olduğunu anımsatan Şen, “Sahte bağış organizasyonları düzenleyerek veya gerçek organizasyonların kimliğine bürünerek kişilerin empati duygusu ve yardım etme isteği suiistimal ediliyor. Dolandırıcılar doğal afetler, kazalar veya insanları bağış yapmaya ikna edebilecek trajedileri nakde çevirmeye çalışır. Siber suçlular, sağduyulu insanlardan para koparmak için Facebook’ta bir sayfa veya grup oluşturur. Hassas içerikli birçok fotoğraf ve videolar paylaşarak bağış yapmaya ikna etmeye çalışırlar. E-postanıza gelebilecek duygusal yardım ricalarına karşı tetikte olun. Hesap çalınmalarının sıkça yaşandığı bir dönemde, dijital bilgileri doğrulamak zor olabilir” uyarısında bulundu.
Kripto para isteği
Bilişim hukukçusu Gökhan Ahi, dolandırıcıların izlerinin bulunamaması için kripto para hesaplarını kullandığına dikkat çekerek, şunları söyledi: “Kripto paranın izi sürülemiyor. Vatandaşlar dikkatli olmalı. WhatsApp gruplarında doğruluğunu bilmeden insanlar IBAN adresleri, kripto hesapları ve siteleri paylaşıyor. Kontrol etmeden, emin olmadan hiçbir şeyi paylaşmayın. Web sitelerine girerek kontrol edin. AFAD ve Kızılay siteleri de taklit ediliyor. Twitter’da ünlülerin hesapları da taklit edilebilir. Güvenmediğiniz hesap ve insanların paylaşımlarını dikkate almayın.”
Nasıl anlarsınız?
*Bağış yapmadan önce siteyi ve hesabı kontrol edin. Resmi kurumların yönlendirmelerini dikkate alın.
*Organizasyonun web sitesinin uzantısına dikkat edin. Uzantısı gov.tr olsun. Web sitesi aracılığıyla bağış yapın ya da bilgi almak için doğrudan yardım kuruluşunu arayın.
*Para aktarma, gönderme taleplerine karşı dikkatli olun.
*Bilinmeyen kaynaklardan gelen ve şüphe uyandıran e-postalar ya da sosyal medya mesajlarındaki bağlantıları tıklamayın ya da ekleri indirmeyin.
*Emin olmadığınız hesapları ve yardım taleplerini kendi hesaplarınızdan ve WhatsApp gruplarınızdan paylaşmayın.