Yirminci yüzyılın ikinci yarısı, özellikle Amerika Birleşik Devletleri‘nde çok rahatsız edici bir dönemdi. Gerçek şu ki, 1970’lerden itibaren yakalanması çok zor olan seri katiller birçok eyalette faaliyet gösteriyordu. Bazıları tutuklandı ve artık iyi biliniyorlar – en az 36 kişinin ölümünden sorumlu olan psikopat Ted Bundy buna en büyük örnek. Aralarında gizemli Zodiac‘ın da bulunduğu bazı seri katiller ise asla yakalanamadı. Araştırmacılar son zamanlarda seri cinayetlerle ilgili istatistikleri incelediler ve 1980’den bu yana bu tür suçların sayısında belirgin bir azalma olduğunu keşfettiklerinde şaşırdılar. Peki dünyada seri katillerin sayısını etkileyen ne oldu?
Seri katil veritabanı
Seri katil veritabanı 1990 yılında adli psikoloji profesörü Michael Aamodt‘un öğrencilerinden seri katiller hakkında mümkün olduğunca çok bilgi toplamalarını istemesiyle başladı. Öğrencileri ona “manyakların” biyografilerini, işledikleri suçların kronolojisini ve diğer pek çok veriyi sağladılar ve bu görev mükemmel bir şekilde tamamlandı. Michael Aamond uzun bir süre veri klasörlerini sakladı, ancak daha sonra Radford Üniversitesi web sitesine eklendi. Bundan sonra veritabanı yeni bilgilerle güncellenmeye başladı ve dünyadaki en ayrıntılı veritabanlarından biri haline geldi.
Seri katillerin genellikle bir aydan daha uzun aralıklarla iki veya daha fazla cinayet işleyen suçlular olarak kabul edildiğini belirtmek gerekir. Başka bir deyişle, bir kişi tek seferde birkaç kişiyi öldürmüşse, bu kişi seri katil olarak adlandırılamaz – bu daha ziyade toplu katliamdır. Seri katiller hakkında bilinenler
Yakın zamanda, çeşitli üniversitelerden uzmanlar seri katillerle ilgili veritabanını inceledi ve bazı ilginç keşiflerde bulundu. Bu kişilerin çoğunlukla, 1900 yılının başından bu yana bu türden 3.613 failin kaydedildiği Amerika Birleşik Devletleri’nde faaliyet gösterdikleri ortaya çıktı. İngiltere, Japonya, Güney Afrika, Hindistan ve Kanada’da da çok sayıda seri katil vardı.
Seri katiller çoğu zaman erkekti. Ana nedenleri hırsızlıktı, ancak bazen hiçbir neden yoktu – suçlar ahlaki değerlerden yoksun, akli dengesi yerinde olmayan kişiler tarafından işleniyordu. Kadın katiller genellikle kendi ailelerinin üyelerini öldürürlerdi ve en sevdikleri silahlar zehirlerdi. Veritabanı sayesinde bilim insanları şok edici gerçekleri de ortaya çıkardı. Örneğin, erkeklerin %1,8’inin ve kadınların %1,3’ünün kurbanlarını yediği, yani yamyamlık yaptığı tespit edilmiş. Seri katillerin sayısı neden keskin şekilde azaldı?
Seri katiller, Amerika Birleşik Devletleri’nde yaklaşık 700 failin bulunduğu 1980 yılında zirveye ulaşmıştı. Daha sonra, yavaş yavaş, bu tür cinayetlerin sayısı belirgin bir şekilde azalmaya başladı ve bilimsel çalışmaların yazarlarına göre, 21. yüzyılda Amerikalı seri katillerin sayısı 100 kişiden az. Aradaki fark çok büyük, bu yüzden bilim insanlarının bir sorusu var: Tüm bunlar neyle ilgili?
- Suç sayısının çeşitli nedenlerle azaldığı düşünülmektedir. Her şeyden önce, polisin katilleri bulma kapasitesi daha yüksek, özellikle de soygun amacıyla suç işlemişlerse. 1970’lerde insanlar nakit para kullanıyordu, bu nedenle hareketlerini takip etmek çok zordu. Günümüzde çoğu insan banka kartı kullanıyor ve her türlü işlem takip edilebiliyor ve suçlular daha fazla cinayet işlemeden yakalanabiliyorlar.
- Seri katillerdeki azalmanın ikinci nedeni ise daha katı kanunlar. Araştırma makalesinin yazarları, 20. yüzyılın ortalarında suçluların serbest kalabildiğini ve eski yöntemlerine geri dönebildiğini belirtiyorlar. İstatistikler, 1950’lerde veritabanındaki “psikopatların” yaklaşık yüzde 16,8’inin tahliye edildikten sonra seri katil olduğunu göstermekte. Bugün, ciddi suçluların serbest bırakılma olasılığı çok daha düşük ve bu da suçun azalmasına yardımcı olmuş durumda.
- Üçüncüsü, günümüzde çok az insan otostop çekiyor, çoğu insan aktif olarak taksi hizmetlerini ve otobüsleri kullanıyor veya kendi arabalarına sahip. Bu durum cinayet sayısının azalmasında önemli bir rol oynamış olmalı, çünkü 1970‘lerde birçok kişi otostop yapıyor ve seri katiller de kurban olarak rastgele otostopçuları seçiyordu. Bu katillerden biri de 1965-1977 yılları arasında Kaliforniya yollarında 20’den fazla genci öldüren Patrick Kearney‘dir. Hâlâ hayatta ve ömür boyu hapis cezasını çekiyor.