*Tarih biz insanların izini 300 bin yıl öncesine kadar sürdü ama davranışsal çağdaşlık ancak 50 ile 65 bin yıl öncesine kadar gidiyor.
Bu kısıtlı zamana ikisi dünya savaşı olmak üzere, binlerce savaş sığdırdı insanlık. Her savaştan büyük dersler alındı.
Uluslararası camia 19. yüzyılda başladığı savaşın icrasına sınırlamalar getirme çabasıyla 1907 Lahey, 1949 Cenevre sözleşmeleri ve 1977 tarihli ek protokolleri düzenledi. 2005 yılında tüm devletler üzerinde bağlayıcı olan uluslararası insani hukuk mekanizması oluşturuldu.
O mekanizmadaki en önemli ilkelerden birisi “Ayırt Etme İlkesi”’dir. Bu ilkeye göre ayrım gözetmeksizin yapılan askeri eylemler yasaklanmıştır. Bir çatışmadaki tüm taraflar, meşru askeri hedefler ile siviller ve sivil nesneler arasında ayrım yapmalıdır. Sivillerin kasıtlı olarak hedef alınması bir savaş suçudur. Bu hukuk düzeni, su kaynaklarına, tıbbi tesislere, konutlara ve askeri olmayan taşıtlara yapılan saldırıları da yasaklar. Rehine alınması ve insanların kalkan olarak kullanılması da yasaktır. Son 9 gündür insanlığın kendi koyduğu kuralları nasıl yok ettiğinin haberlerini yapıyoruz. Takvim ileri doğru giderken insanlık bir kez daha geriye gidiyor.
*Uluslararası hukuk kurallarına bakarak yaptığımız sayfalarda dehşet fotoğraflarına asla yer vermiyor, ölümü değil yaşamı, savaşı değil barışı savunuyoruz. Bir gözümüz sahada olup bitenlerde diğer gözümüz başkentlerde, diplomasi çabalarında.
Levent Köprülü’nün kaptanlığında dış haberler servisimizin hazırladığı sayfalar Milliyet’in Sami (Kohen) ağabeyden devraldığı mirasa son derece yakışan, emek-bilgi yoğunluğuyla dolu sayfalar olarak buluşuyor okurlarımızla. Ankara Büromuz da Türkiye’nin rehinelerin serbest kalması çabalarını izliyor büyük bir dikkatle…
*Milliyet takviminde 18 Ekim bir saygı günüdür. Türkiye’ye dış politika yazarlığını öğreten ve sevdiren kişi olan Sami (Kohen) ağabeyimizi andığımız tarihtir. Bu sene Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’nde düzenliyoruz anma etkinliğimizi. Ailesi ve o ailenin bir parçası olarak biz Milliyet çalışanları, Basın Müzesi’ne Sami Kohen’den özel parçaları ekleyeceğiz gururla. Önümüzdeki yıllarda 18 Ekim’ler Sami Kohen Diplomasi Forumu’nun düzenlendiği tarih olarak
yer alacak ajandalarda.
*1980’ler, soğuk savaşın sona ermesiyle birlikte dünyayı değiştiren 10 yıl oldu. 1980’ler sadece siyaseti değil tüketim alışkanlıklarımızı da değiştirdi. Evlere giren bilgisayar teknolojisi, müzik, sinema, televizyon dahil bir sürü şey 1980’lerde değişti. 18 Ekim’den itibaren bu değişimi yazı dizisi olarak okuyacaksınız Milliyet’te. Bir dönem birlikte gazetecilik yaptığım, Üsküdar Üniversitesi Sosyoloji Bölüm Başkanı, Profesör Dr. Barış Erdoğan’ın kaleme aldığı dizimiz için yazı işleri müdürlerimizden Menderes Özel de yoğun çaba sarf etti.
Hepinize mutlu bir hafta ve keyifli okumalar diliyorum…