Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesi, bugünün iç içe geçmiş küresel ekonomi sisteminde zincirleme bir etki yarattı.
Ne Rusya’nın ne de Ukrayna’nın tropikal bir ürün olan palm yağı üretimi ile hiçbir ilgisi olmamasına rağmen, bu üründeki fiyat artışının etkisi Afrika’daki yoksullara kadar uzandı.
Uzmanlara göre, Nijerya’dan Fildişi sahiline kadar Afrika mutfağında yaygın olarak kullanılan palm yağında fiyat artışlarının rekor seviyeye çıkması, bu bölgelerde yemek pişirme maliyetindeki krizi daha da derinleştirdi ve buradaki yoksullar cezalandırılmış oldu.
ENDONEZYA İHRACAT YASAĞI GETİRMİŞTİ
Fiyatlardaki bu yükselme dünyanın en büyük palm yağı üreticisi Endonezya’yı da bazı palm yağı ürünlerine ihracat yasağı getirmeye zorladı.
Endonezya, iç pazarda yemeklik yağ kıtlığı yaşanması halinde rafine edilmiş palm yağı ihracatına uyguladığı yasağı genişletmeye hazırlanıyor.
Dünyanın en büyük palm yağı ihracatçısı konumunda olan Endonezya, Perşembe gününden itibaren rafine edilmiş, ağartılmış ve kokudan arındırılmış (RBD) palm yağının ihracatını durdurmayı planlıyor. Ham palm yağı ve diğer alt ürünlerin ihracatı ise devam edecek.
‘ŞİMDİYE KADAR BÖYLE BİR DURUM YAŞAMAMIŞTIK’
Tarımsal ürünlerle ilgili danışmanlık şirketi olan MC’nin kurucusu James Fry, “Bu zamana kadar hiç böyle bir durum yaşamadık” dedi ve ekledi:
“Büyük gelişmiş ülkelerde en yoksullar veya Afrika’daki ülkeler bu sıkıntıya katlanmak zorunda kalacak.”
Dahası, Sahraaltı Afrika’da gıda harcamaları halihazırda hane halkı tüketim harcamalarının yüzde 40’ını oluşturuyor. Bu oran dünyadaki herhangi bir bölgesine göre en yüksek payı oluştururken, gelişmiş ülkelerde yüzde 17 olan bu oranın iki katından fazlasına karşılık geliyor.
‘YİYECEK FİYATLARI NEREDEYSE İKİ KATINA ÇIKTI’
Petrol fiyatları da dahil her alanda fiyatlar artarken zaten pandemi nedeniyle en dip seviyedeki yoksulluğun içine itilmiş olan milyonlarca Afrikalı için palm yağı fiyatlarındaki birçoğunun zor seçimler yapmasına neden olacak.
Örneğin Kenya’nın başkenti Nairobi’de bir güzellik danışmanı olan Lucy Kamanja için palm yağı bazlı yemek pişirme maliyetlerinin yüzde 90 artması, ev için gerekli temel ihtiyaçların ve meyve alımının azaltılması demek oluyor.
Kamanja endişesini söyle anlatıyor: “Çok endişeliyim. Nereye doğru gidiyoruz bilmiyorum daha şimdiden yiyecek fiyatları neredeyse iki katına çıktı. Sıradan bir insan nasıl hayatta kalmaya devam edecek bilmiyorum.” (REUTERS)