Rusya-Ukrayna savaşında 227 gün geride kaldı. Yaklaşık 7 buçuk ay önce başlayan savaş, Rusya’nın yakın zamanda ilan ettiği kısmi seferberlik ve Ukrayna topraklarının yaklaşık yüzde 15’ine denk gelen 4 bölgeyi ilhak etmesiyle birlikte yeni bir evreye geçmiş durumda. Ukrayna ordusu bir süredir devam ettiği karşı taarruz sonucunda Rusya’nın ilhak ettiği Herson, Zaporijya, Donetsk ve Luhansk bölgelerinde kısmi ilerleme sağlayarak Luhansk ve Herson’da bazı bölgelerin geri alındığını açıklandı. Bu açıklamanın hemen ardından Rusya ise ilhak edilen bölgelerde kısa süre içinde güvenliğin sağlanacağı ve durumun kontrol altına alınacağını duyurdu.
Cephe genelinde Ukrayna ordusunun ilerlemesi sürerken, gözler Kremlin’e çevrilmiş durumda. Daha önce Vladimir Putin’in nükleer seçeneği dile getirmesi sebebiyle Ukrayna savaşının küresel bir nükleer savaşa dönüşmesinden endişe ediliyor. Öyle ki savaşın başından bu yana nükleer silahlarla ilgili en açık konuşmasını yapan ABD Başkanı Joe Biden de,“Küba füze krizinden bu yana nükleer yok oluş ihtimaliyle hiç bu kadar ciddi şekilde karşı karşıya kalmadık. Edindiğimiz bilgilere göre Rusya bu konuda oldukça ciddi. Putin şaka yapmıyor çünkü ordusu düşük performans gösterdi” açıklamasını yaptı.
Dünya diken üstünde Ukrayna’da yaşanan gelişmeleri takip ederken, Savunma Politikası Analisti Turan Oğuz nükleer savaş ihtimalini ve olası savaş durumunda devreye girecek silahları değerlendirdi.
‘BU KONUDA BİNLERCE İHTİMAL VAR’
Nükleer silahların kullanılmasına yönelik binlerce farklı senaryo olduğunun altını çizen Turan Oğuz, bu aşamada sadece ihtimallerden bahsedileceğini vurgulayarak, “Gerek Putin gerek Medmedev gibi Rusya siyasetinde tanıdığımız üst düzey isimler Rusya’nın nükleer silah kullanmaktan çekinmeyeceğini söylüyor olsa da ben Rusya’nın kendisine bu kadar yakın bir hatta böyle bir seçeneğe başvuracağını düşünmüyorum” şeklinde konuştu. Rusya’nın kendi varlığına yönelik bir saldırı gerçekleşmeden nükleer silah kullanacağını düşünmediğini belirten Oğuz, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ukrayna’da şu anda Rusya tarafından ilhak edilen bölgeler Rusya’nın ana sınırlarına komşu bölgeler. Yani bu hatta yapılacak olası bir nükleer saldırı Rusya’nın kendisine de ciddi zararlar verebilir. Nükleer silah kullanıldıktan sonra ortaya çıkacak kirlilik, rüzgarlar başta olmak üzere çeşitli meteorolojik ve coğrafi etkilerle Rusya topraklarına ulaşabilir.”
‘GENİŞ ÇAPTA BİR YIKIM YARATMAYACAK’
Rusya’nın nükleere başvurduğu bir senaryoda kullanılacak silahların geniş çaplı bir yıkım etkisi yaratmayacağını düşündüğünü söyleyen Turan Oğuz, “Rusya eğer nükleer silah kullanmak isterse taktik nükleer silah kullanacaktır. Yani büyük bir yıkım yaratmayacak, yarattığı yıkım sınırlı bir alanda etkili olacak bir başlık kullanacaktır diye düşünüyorum” yorumunu yaptı. Turan Oğuz böyle bir senaryonun ise Rusya’nın ilhak öncesi sınırlarına gerçekleşen bir saldırı ihtimali sonucunda yaşanacağı kanaatinde.
‘DERİNLİK, ETKİ VE SÜRE ÖNEMLİ’
“Küresel boyutta bir nükleer savaş çıktığı durumda hangi silahın, nerede kullanıldığının bir önemi yok” diyen belirten Savunma Politikası Analisti Turan Oğuz, “Böyle bir durum yaşanırsa sonrasını konuşmanın zaten bir anlamı yok. Taraflardan biri diğerine böyle bir saldırı yaparsa bu topyekün bir nükleer savaşa neden olur. Yani herkes elinde ne varsa kullanır ve bunun sonunda bütün insanlık yok olur” detayına dikkat çekti.
Peki Rusya’nın Ukrayna topraklarıyla sınırlı kalan bir nükleer saldırı gerçekleştirmesi durumunda neler yaşanır? Bu konuda da birden fazla ihtimal olduğunun altını çizen Turan Oğuz, şunları söyledi:
“Tekrar hatırlatmak gerekir ki şu anda sadece ihtimaller üzerinden konuşuyoruz. Nükleer savaş çıkarsa kim, nereyi, nasıl ve hangi silahlarla vurur bunu bilemeyiz. Rusya’nın sadece Ukrayna’yı hedef aldığı senaryoda da bu geçerli. Saldırının nereye ve nasıl yapıldığının önemli olduğunu düşünüyorum. Diyelim Rusya, Ukrayna’ya taktik nükleer silahla saldırdı. Böyle bir saldırı da Batı’nın karşılık vermeme ihtimali de var. Bu olası saldırının ne kadar derinlikte, ne kadar etkili ve ne kadar uzun süreli olacağına bağlı bir durum.”
‘NÜKLEERDEN SONRA MANTIK İŞLEMEZ’
“Varsayalım Ukrayna’yı hedef alacak nükleer saldırı Polonya sınırına yakın bir bölgede gerçekleşti ve bu bölgede bulunan tüm NATO müttefikleri nükleer serpintiden etkilendi. Elbette buna verilecek karşılık farklı olacaktır” diyen Oğuz, son noktayı ise böyle koydu: “Belki de en ufak bir taktik nükleer silah kullanıldığında bile bu büyük bir nükleer savaşı tetikleyecek. Bir defa nükleer silah kullanıldıktan sonra artık mantık işlemez. Dolayısıyla o noktadan sonrası için hiçbir tahmin yapılamaz.”