Aydın Hasan – Türkiye’nin Prag Büyükelçiliği’nin, Cumhuriyet’in 100. yılında büyükelçilik yakınındaki parka diktirmek istediği Atatürk heykelinin 1915 olayları bahane edilerek engellenmeye çalışılması, gözlerin Prag’a çevrilmesine neden oldu.
Çekya’nın başkenti Prag; “100 Kuleli Şehir”, “Avrupa’nın Çatısı”, “Avrupa’nın Kalbi”, “Altın Şehir” ve “Şehirlerin Anası” gibi çok sayıda lakabı bulunan bir dünya kenti. Atatürk, I. Dünya Savaşı döneminde 1918 yılının haziran ve temmuz aylarında Prag’a yaklaşık 120 kilometre mesafedeki Karlsbad (Karlovy Vary) kaplıcalarında tedavi görmüştü. Karlsbad, o sıralar Avusturya-Macaristan İmparatorluğu sınırları içindeydi. Atatürk, Karlsbad Hatıraları’nı, bu tedavi günlerinde yazdı. Eski AB Bakanı Egemen Bağış, 2019 yılında Prag Büyükelçisi olarak atandığında büyükelçilikte bir Atatürk büstü bile yoktu. “10 Kasım törenlerinin bir Atatürk fotoğraf portresi önünde yapıldığını duyunca ben de, eşim Beyhan Hanım da üzüldük. İçimiz burkuldu” diyen Bağış’ın çabası ile 2020 yılında ilk Atatürk büstü İzmir’den getirildi. Büst, 2022 yılında doğal taştan hazırlanan kaidesi üstüne yerleştirildi. Türk Büyükelçiliği’nin Cumhuriyet’in 100. yılı nedeniyle büyükelçilik yakınındaki parka diktirmek istediği Atatürk heykeli ise 1915 olayları bahane edilerek engellenmek isteniyor.
‘Alanı bırakmıyoruz’
Bağış, Prag’da Atatürk heykeli dikme konusunda kararlı olduğunu belirterek, Milliyet’e yaptığı açıklamada, “Bizim niyetimiz kurucumuz Atatürk’ün anısını yaşatmak. Burada Türkiye karşıtı lobiler var; FETÖ var, PKK var, Ermeni ve Rum lobileri var… Biz alanı boş bırakmıyoruz. Hepsiyle mücadele ediyoruz. Belediye Başkanı, koalisyonun yapısı nedeniyle siyasi tehdit altında kaldı. Biraz zamana ihtiyaçları var. Belediye Başkanı ile perşembe (yarın) günü yeniden görüşeceğim” dedi.
Bağış, yaptığı başka bir açıklamasında da şunları söyledi: “Gelecek yıl 2024, Çek Cumhuriyeti ile diplomatik ilişkilerimizin 100. yılı olacak. Çek Cumhuriyeti’nde 3 ayrı şehitliğimiz ve anıtımız bulunmaktadır. Birinci Dünya Savaşı’nda Rus ordusu ile savaşan Avusturya-Macaristan ordusuna yardım amacıyla Ağustos 1916’da Çanakkale’den gönderilen 15’inci Kolordu’ya mensup, Galiçya cephesinde yaralanarak veya hastalanarak şehit olan yaklaşık 5.000 askerimizden 508’i Pardubice kentindeki şehitlikte, 387’si Hodonin kentindeki şehitlikte ve 295’i de Vallaske Mezirici kentindeki şehitlikte yatıyor. Çekler ile ilişkilerimiz Osmanlı döneminde de Avrupa’nın güvenliği ve istikrarı için birlikte kan dökecek kadar güçlüydü. Bu şehitliklerimizde her yıl Çek makamlarının katılımıyla 18 Mart Şehitler Günü’nde anma törenleri yapıyoruz. Üç şehitliğin yıllık bakımları da Büyükelçiliğimiz tarafından yaptırılmaktadır.“
Türk Büyükelçiliği’nin, bir parka Atatürk’ün heykelinin dikilmesi için FETÖ terör örgütünün yanı sıra Ermeni lobisi gibi Türkiye karşıtı güç odaklarına karşı verdiği mücadele, kentin kimliği ve bu tarihi perspektif nedeniyle ayrı ve reel siyasetin ötesinde sembolik değeri yüksek bir önem taşıyor.
Prag’a dikilmek istenen Atatürk heykelinin projesi heykeltıraş Hüseyin Suna tarafından hazırlandı.
‘Kardeşlik protokolünü feshederiz’
ANKARA Milliyet – Antalya Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal, Prag Büyükelçiliği’nin bir parka Atatürk heykeli dikme talebine olumlu yanıt vermeyen kardeş kenti Prag Altıncı Bölgesi’ne mektup yazdı. Kararın gözden geçilmesini talep eden Uysal, “Gazi Mustafa Kemal Atatürk’e iftira niteliğinde bakış açısıyla bir karar verildiği takdirde derhal kardeş kent sözleşmesini feshedeceğimizi bildirdik” dedi.