Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde, “2022 Yılı Değerlendirmesi 2023 Yılı Hedefleri Programı”na katıldı.
Bakan Nebati buradaki konuşmasına; “Bir yılı aşkın bir süre evvel yatırımı, istihdamı, üretimi ve ihracatı odağımıza aldığımız Türkiye Ekonomi Modelini hayata geçirdik. Türkiye Ekonomi Modeli ile önemli bir başarı hikayesi yazdık. Nitekim küresel enflasyonun tarihi yüksek seviyelerde seyrettiği, taşımacılık maliyetlerinin hızla yükseldiği, son yüzyılın en zor yıllarından biri olan 2022 yılında makroekonomik göstergelerin tamamına yakınında başarı elde ettiğimizi vurgulamak isterim, bu açıdan 2022 çok özel bir yıl olmuştur. Kısa bir sürede Döviz Tevdiat Hesaplarında Cumhuriyet tarihindeki en yüksek düşüşe imza attık.” dedi.
Bütçe açığı azaldı
Nebati açıklamalarında, bütçe bilgisini de paylaşarak “Bütçe açığımız yılın tamamında faiz dışı fazla vermeyi başardı. 2022’de toplam bütçe giderimiz 2 trilyon 941 milyar lira, bütçe gelirimiz ise 2 trilyon 802 milyar lira olarak gerçekleşti. Bütçe açığımız yılın tamamında sadece 139,1 milyar lira oldu. Toplamda 171,8 milyar lira faiz dışı fazla verdik.” şeklinde bilgi verdi.
“Önemli bir başarı”
2022 yılındaki tüm zorlu koşullara rağmen son 20 yılın en iyi bütçe performanslarından birini yakalamanın, yüksek bir performans olarak nitelendiren Bakan Nebati, bu sonucu “Kesinlikle çok önemli bir başarı” olarak açıkladı.
Bakan Nebati’nin konuşmasında öne çıkanlar:
Türkiye Ekonomi Modelinin temel politika araçlarını; TL tasarrufların özendirilmesi, selektif kredi politikası ve yatırım ortamının iyileştirilmesi olarak belirlemiştik.
Bu politika araçlarının etkin kullanımıyla birlikte dengeli ve sürdürülebilir bir büyümeyi hedefledik. Modelimizi tasarlarken amacımız kapsayıcı bir yaklaşımla yatırımları, istihdamı, üretimi, ihracatı ve verimliliği artırmak, cari işlemler dengesinde fazla vermek ve fiyat istikrarını kalıcı bir şekilde temin etmek olmuştur. Böylece, kısa bir sürede Döviz Tevdiat Hesaplarında Cumhuriyet tarihindeki en yüksek düşüşe imza attık.
“TL’nin reel olarak değer kazanmasını da beraberinde getirdi”
2022 yılının ikinci yarısından itibaren de döviz kurlarında istikrarı sağlarken finansal istikrarı da sağlamlaştırdık. Finansal istikrarın güçlendirilmesi; TL’nin reel olarak değer kazanmasını da beraberinde getirmiştir. TL’ye olan cazibeyi artırmak için ayrıca 6,6 milyar TL’ye ulaşan Gelire Endeksli Senet ihraç ettik ve DİBS ile temettü gelirlerinde stopaj indirimi yaptık.
Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında finansal araçlarda çeşitlendirme ve finansal sistem dışındaki atıl tasarrufların finansal sisteme kazandırılması amacıyla, 21 Kasım 2022’de devreye aldığımız 5 ton altın karşılığında ihraç edilen Darphane Altın Sertifikalarına bireysel yatırımcılarımız büyük bir ilgi gösterdi. Bu teveccühün ardından bugün de 10 tonluk ikinci altın sertifikası ihracına bugün çıkıyoruz.
“Altın rezervlerimiz 129 ton arttı”
Altın sertifikası ihraçlarımız, Altın Tasarruf EkoSistemi ve Altın Dönüşümlü KKM uygulamasıyla 2022 yılında altın rezervlerimizin 129 ton artırılmasına katkıda bulunduk. Sadece altın rezervlerimizin değil brüt rezervlerimizin de 129 milyar dolar ile son 8 yılın en yüksek seviyesine ulaşmasına katkı sağladık.
“Brüt rezervimizin 18 milyar dolar yükseldi”
Brüt rezervimizin 2022 yılında bir önceki yıla göre 18 milyar dolar artış kaydetmesinde, KKM hesaplarının 1,4 trilyon TL’ye ulaşması, 11 milyar dolar tutarında Eurobond ihracı yapmamız ve ihracatımızın rekor seviyeye yükselmiş olması etkili olmuştur.
Yıl sonu itibarıyla merkezi yönetim bütçe gelirleri 2 trilyon 802 milyar TL, vergi gelirleri 2 trilyon 353 milyar TL oldu. OVP’de öngördüğümüz bütçe gelir tahminimizi aştık.
Türkiye borsa performansıyla gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerden olumlu ayrıştı. Böylece, Borsa İstanbul 2022’de dolar bazında yüzde 111 ile en yüksek getiriyi sağladı.
(Darphane Altın Sertifikası) Teveccühün ardından bugün de 10 tonluk ikinci altın sertifikası ihracına çıkıyoruz.
2022 yılında bir önceki yıla göre iç borçlanmanın ortalama vadesini 17 ay uzatarak 70 aya yükselttik, maliyetini ise 14,9 puan azaltarak yüzde 10,7’ye düşürdük.
Üretimimizi yüzde 20 artırdık, AB’nin 5 katı arttı.
Üretimdeki başarımızı ihracat performansı ile artırıyoruz.
2022 yılında 51,5 milyon ziyaretçi ile 46 milyar dolar gelir elde etmeyi bekliyoruz.
2023 yılında enflasyondaki düşüş devam edecek.
Tüketici ve üretici enflasyonunda daralma yaşandı.
TÜFE ve ÜFE makası azaldı.
Küresel emtia piyasasındaki normalleşme etkili oldu.
Tahıl Koridoru’nun aksamadan devam etmesi için çaba gösterdik.
Vatandaşın lehine 290,4 milyar lira vergi gelirinden vazgeçtik.
Kasımda 31 milyon 6 bin kişi ile istihdam sayısı tarihi zirvesini gördü.
Hedefimiz sadece istihdam sağlamak değil, iş gücü piyasasının daha dinamik hale getirebilmek.
Brüt dış borç stokumuz gerilemeye devam ediyor. 2,2 puan azaldı.
2022’de toplam borçluluğumuzu da azalttık.
Ülkemizin vizyon projelerinden olan Togg’a yönelik kamu alım garantisini de hayata geçiriyoruz.
Vergi denetimini artırdık.
Doğalgaz süspansiyonlarına devam edeceğiz.
Memur maaşlarına temmuz ayında ikinci bir zam yapılacak.
Yakında EYT ve sözleşmeli personelin kadroya alınmasına ilişkin düzenlemeleri tamamlayacağız.
Bütçemiz de kasamız da sağlamdır.
OVP hedeflerine ulaşmada her hangi bir şüphemiz yok.
‘Yeni Evim’ projesini hayata geçiriyoruz.
1 milyon istihdam projesi ile iş birliklerimizi sürdüreceğiz.
Esnaf ve sanatkara KGF destekli 250 milyarlık kredi imkanını sunuyoruz.
Finansal mimari çalışmalarını sürdürüyoruz.
Geleceğe umutla bakıyoruz.
2022 yılı özel bir yıl oldu.”
“Türkiye’yi sağlam adımlarla geleceğe, Türkiye Yüzyılı’na hazırlıyoruz”
Bakan nebati toplantının ardından Twitter hesabında bir mesaj yayınlayarak, “2022 yılı değerlendirmesi ile 2023 yılı hedeflerimizi kamuoyu ile paylaştık. Yatırım, İstihdam, Üretim ve İhracat odaklı Türkiye Ekonomi Modeli ile Türkiye’yi sağlam adımlarla geleceğe, Türkiye Yüzyılı’na hazırlıyoruz.” dedi.