Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) tarafından geliştirilen milli savaş uçağı KAAN, ilk uçuşunu geçen hafta yaptı. Beşinci nesil teknolojisiyle dikkat çeken KAAN’da TÜBİTAK’ın pek çok sistemi kullanılıyor. TÜBİTAK’ın KAAN için geliştirdiği projeleri bir araya getirdik. KAAN’ın ilk uçuşunda TÜBİTAK tarafından geliştirilen merkezi yönetim bilgisayarı, aviyonik ara yüz birimleri, deterministik ağ, çok çekirdekli gerçek zamanlı işletim sistemi ve ara katmanı yazılımlarının da aralarında olduğu teknolojiler kullanıldı.
Uçağın beyni TÜBİTAK’tan
KAAN’ın beyni olarak nitelendirilen bilgisayar sistemi, TÜBİTAK Bilişim ve Bilgi Güvenliği İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi tarafından üretildi. Aviyonik bilgisayar sistemi, emniyet kritik ve yüksek başarımlı işlemci modülleriyle deterministik ve yüksek hızlı iletişim altyapılarına sahip bulunuyor. Motor sistemleri yönetimi, uçuş sistemi yönetimi gibi kritik hava aracı yönetim fonksiyonlarıyla, görev (haberleşme, seyrüsefer, AESA radar, elektronik harp, elektro-optik hedefleme ve silah) sistemlerinin veri işleme ve yönetim fonksiyonlarını bu bilgisayar gerçekleştiriyor. Görev bilgisayarları, pilotun iş yükünü azaltacak ana ve kaska monteli göstergelerin görüntülerini de üretiyor.
Çok çekirdekli milli gerçek zamanlı işletim sistemi, TÜBİTAK BİLGEM tarafından geliştirildi. Sistem, KAAN’ın yüksek hesaplama ihtiyaçlarını karşılamak için çok çekirdekli hale getirildi ve KAAN’ın ilk uçuşunda ana yönetim bilgisayarları üzerinde kullanıldı.
TÜBİTAK BİLGEM, KAAN’ın ilk uçuşunda kullanılan, “uçuş kontrol ve hava aracı yönetim bilgisayarları”nı, “merkezi yönetim bilgisayarları”nı, “görev yönetim bilgisayarları”nı, “aviyonik ara yüz birimleri”ni, “deterministik ağ”ı, “yüksek hızlı ağ”ı, “çok çekirdekli gerçek zamanlı işletim sistemi”ni, “ara katman yazılımları”nı geliştirdi. TÜBİTAK BİLGEM, KAAN’ın üzerinde bulunan tüm elektronik sistemlerin birbirleriyle uyumluluğunu ölçen ve analiz eden EMC test sistemini ve KAAN’ın geometrisini belirleyen ve 5. nesil hayalet uçak için radar kesit alanının düşüklüğünü sağlayan “anten test sistemi”ni (NFRTF) de üretti.
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM), KAAN için geliştireceği yeni sistemler arasında muharip uçak pilotlarının yüksek fiziksel dayanım gerektiren koşullarda temel yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmeleri amacıyla “yaşam destek sistemleri“ni, muharip uçağın değişken durumları göz önüne alınarak yakıt tanklarında patlama ve yakıt kaynamasını önlemek için “patlama önleme sistemleri” yer alıyor.
Radarda görünmezlik için TÜBİTAK’ın RASEM’den destek alınacak
KAAN’a radarda görünmezlik özelliğinin kazandırılması için kanopinin tasarım sürecinde RASEM (radar soğurucu çok katmanlı ince film yüzey kaplamasının elektromanyetik olarak modellenmesi ve optimizasyonu) yazılımı kullanılacak. KAAN’a ait hava kanalına radarda düşük görünürlük özelliği kazandırılması için, hava kanalı içine yerleştirilecek set tasarımlarını, test ve ölçümlerini, KAAN’ın radarda düşük görünürlük özelliğini sağlamak üzere, uçağa ait radomun frekans seçici özellikte elektromanyetik tasarımı ve optimizasyonu için RASEM-RADOM yazılımı hayata geçirilecek.
TÜBİTAK’ın yerli füzeleri entegre edilecek
KAAN’ın mühimmatında da TÜBİTAK’ın yerli ürünleri kullanılacak. TÜBİTAK SAGE tarafından üretilen TÜBİTAK SAGE, SOM A, SOM B1, SOM B2, HGK 82, HGK 83, HGK 84, NEB, GÖKHAN, KGK 82, KGK 83, GÖKDOĞAN ve BOZDOĞAN gibi Türkiye’nin yerli ve milli füze ve silah sistemleri KAAN’a entegre edilecek.