Merkez Bankası, yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 65.2’ye güncelledi. Peki bu yukarı yönlü değişiklik memur ,emekli ve asgari ücretlinin maaşlarını nasıl etkileyecek? İşte detaylar…
MEMUR VE EMEKLİ MAAŞ ZAMMI BEKLENTİNİZ NEDİR?
Konuyla ilgili milliyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Vergi Uzmanı Muhammet Bayram şu ifadeleri kullandı:
Temmuz ayı itibarıyla asgari ücretliye ikinci bir zam yapıldı. Normal şartlarda senede bir kez yapılan zam enflasyonist ortam dolayısıyla ikinci kez yapıldı ama temmuz ayında enflasyon oranı yüzde 42.35 iken yüzde 30’luk bir artış yapıldı. Her ne kadar asgari ücretliye enflasyon kadar zam yapılması gibi bir koşul olmasa dahi enflasyonun hızlı bir şekilde yükselmesinden dolayı asgari ücretli başta olmak üzere sabit dar gelirli ve sabit orta gelirlinin alım gücü bir hayli düştüğünden en az enflasyon oranı kadar zam yapılması bekleniyordu.
Asgari ücretlinin aslında sene ortasında yüzde 12.35’lik zam farkı var. Bununla beraber sene sonu itibarıyla da açıklanacak enflasyonla birlikte yine asgari ücretliye zam yapılacak. Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 65 olarak ortaya çıktı.
‘ASGARİ ÜCRETLİYE YÜZDE 35’LİK FARK DOĞMUŞ OLUYOR’
Ancak Merkez Bankası bir önceki raporda yüzde 60 olan beklentisini 65’e çıkardı ve senenin bitmesine 3 ay daha var. Henüz 3 aylık enflasyon oluşmadı. Mevsimsel etkilerden ve ülkemizin içinde bulunduğu jeopolitik durumdan dolayı enflasyonun beklenenden biraz daha üzerinde gerçekleşmesi mümkün en az yüzde 25 ile yüzde 30’luk bir 6 aylık enflasyon olabileceğini söyleyebiliriz. Burada yüzde 25 enflasyon olsa dahi ki haziranda yüzde 42 seviyesindeydi. Yıl sonunda yüzde 65 olursa yüzde 23’lük ekstra enflasyon farkı oluşuyor. Tabi asgari ücretlinin temmuz ayında almadığı 12 puanlık enflasyon farkı eklenirse zaten yüzde 35’lik bir fark doğmuş oluyor.
İŞTE YÜZDE 40 VE 45’LİK ARTIŞ İÇİN OLASI SENARYOLAR
Bizim kamuoyunda daha önceden TV kanalları ve yayın organlarında yaptığımız açıklamaya göre asgari ücretin yüzde 35 ile 45 aralığında bir artışa gebe olduğunu söylemiştik. Burada yüzde 40’lık bir artış olursa 7 bin 700 TL seviyesine ulaşıyor. Yüzde 45 olursa 7 bin 975 seviyesine ulaşır.
‘9 BİN 500 İLE 10 BİN LİRA GERÇEKÇİ DEĞİL’
Ancak şu an itibarıyla açlık sınırının 7 bin 300 seviyesinde olduğu düşünülürse 8 bin lira psikolojik sınırına ulaşacağını düşünüyorum. Asgari ücret için konuşulan 9 bin 500 ile 10 bin liranın gerçekçi olmadığını ve hayatın olağan akışına aykırı olduğunu düşünüyorum. Bunun işveren cephesi var. İşverenler bunu sırtlamak zorunda kalacak ancak devletimizin vermiş olduğu sübvansiyonlar ve asgari ücret kadarki kısımdan vergi alınmaması işverenlerimize nefes aldıracaktır.
Ayrıca en büyük sorun işverenler cephesinden tedarikçilerinden asgari ücrete yapılan zam kadar bir artış görülmesidir. Burada devletimiz gerek Fiyat İstikrar Komitesi ile gerek Hazine ve Maliye Bakanlığı denetçileri ile ve Ticaret Bakanlığı denetçileri ile sıkı bir denetimin yapılması elzemdir.
‘EMEKLİLERE BİN LİRA SEYYANEN ZAM OLABİLİR’
Memur ve emekliler için ise durum daha farklıdır. Burada emeklilerimiz öncelikle seyyanen zam alma ihtimali yüksek. Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan daha önceki uygulamalardan farklı olarak bir düzenleme yapacağından bahsetmişti. Yani emeklilerimize bin liralık seyyanen ödemenin ek olacağını düşünüyorum. Bununla beraber emeklilerimiz son 6 aylık enflasyon farkını tamamen alabilecekler.
EMEKLİYE NE KADAR ZAM YAPILACAK?
Merkez Bankası’nın enflasyon beklentisi yüzde 65 seviyesindeydi. Temmuzda gerçekleşen enflasyon 42’ydi. Yüzde 23’lük bir artış kesin olsa da benim tahminim en az 25 ile 30 arasında olacağı yönündedir. Devletimizin emeklilere vereceği seyyanen zam ile beraber yüzde 30’luk bir zam ocak ayı içerisinde alacaklardır.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI NE KADAR OLUR?
En düşük emelli maaşı 3 bin 500 TL’den 4 bin 500 TL’ye yükselir ancak bununla ilgili Türk İş ve Hak İş’in belirtmiş olduğu en düşük emekli maaşı asgari ücrete çekilsin talebi var. Bunun da ayrı bir şekilde değerlendirilebileceğini düşünüyorum.
MEMURLARA NE KADARLIK ZAM BEKLENİYOR?
Memurlar için de durum daha farklı toplu iş sözleşmesine göre ocak ayı itibarıyla yüzde 8 artı enflasyon farkı alınacak. Yani enflasyon yüzde 30 civarında netleşirse yüzde 8 artı yüzde 22’lik fark alınacak yani yine yüzde 30’luk artış olacak. Buradaki yüzde 8’in mantığı enflasyon oranı bu rakamdan aşağı olsa bile en az 8’lik artış olacağıdır.
En düşük memur maaşı temmuz ayı itibarıyla 9 bin 105 liradır. Eğer yüzde 30’luk artış olursa 11 bin 836 TL’ye geliyor. Yüzde 35’lik artış olursa 12 bin 292 TL’ye geliyor. Yüzde 40’lık artış olursa 12 bin 747 seviyesine geliyor.”