Merkez Hakem Kurulu Başkanı Lale Orta ve Merkez Hakem Kurulu Danışmanı Hugh Dallas, yayıncı kuruluşta Galatasaray’ın Fenerbahçe’nin ve Beşiktaş’ın oynadığı lig maçlarında hakemlerin verdiği kararları değerlendirdi ve tek tek yapılan hataları açıkladı.
Sözlerine genel bir konuşma ile başlayan Lale Orta, “MHK, hakemlerin en üstündeki kurumsal bir yapı. Bütün gözlemciler, hakemler, eğitimciler amatöründen profesyoneline kadar görev yapanların hepsi bu kurumun altında. Hakemler ve gözlemciler ile ilgili her türlü durumda MHK’nin her türlü karar alma, eğitim verme yetkisi var. Hakemler algoritma ile atanıyor ama gözlemcileri MHK atıyor. Biz hiçbir zaman kurumsallıktan öteye geçmiyoruz. Son zamanlarda özellikle gözlemcilerle ilgili aranılarak belli notların verilmesi istendiği söyleniyor. Kesinlikle doğru değil. Ben nasıl olduğunu açıklamak istiyorum.” dedi.
Gözlemciler hakkında konuşan Orta, “Gözlemciler, atandıkları maçta MHK adına görev yapıyorlar. Süper Lig maçlarında iki gözlemci görev yapıyor. İki gözlemci arasında puan farkı olduğu zaman MHK, o puan farkıyla ilgili geri dönüş isteme hakkına sahip. Bunu da tabii ki yazılı olarak gözlemcilere bildirip, ‘notunuzu yükseltin’ veya ‘notunuzu düşürün’ şeklinde değil; ‘Bir kez daha gözden geçirin’ şeklinde yazılı gönderilir. Gözlemci bunun üzerine notunu değiştirebilir ya da değiştiremeyebilir” ifadelerini kullandı.
Başarı ve başarısızlık MHK’ye ait olduğunu ifade eden Lale Orta, “Bununla ilgili bir şey yok. MHK’nin o maçla ilgili verdiği karar nihaidir. Başarı veya başarısızlık sonucu MHK’ye aittir. Hakem raporları incelendiği zaman görülecektir ki hem Türkiye’nin hem UEFA’nın raporunda MHK müdahalesi var mı diye bir bölüm ayrılmıştır. UEFA raporunda da MHK müdahalesi var mı diye yazılır. Gözlemcilerle ilgili aynı görüşte değilseniz MHK’nin görüşü esastır. Bunu yasal yollarla yaparsınız” sözlerini sarf etti.
VAR hakkında konuşan Orta, “İki gözlemcinin verdiği notlar arasında yüzde 15’ten fazla fark varsa, bir farklılık var demektir. Genel anlamda gözlemci raporlarında, sene başında hazırlandığı için aslında değiştirmek istedik ama haksızlık olabileceği için değiştirmedik. VAR müdahalesi olduğu zaman 15 puan gibi çok radikal bir puan eksiliyor hakem notundan. Bu hakem performansını etkiliyor. Hakemin görebileceği bir pozisyondu yoksa göremeyeceği bir pozisyonda VAR müdahalesi oldu, bu çok önemli” açıklamalarında bulundu.
İşte MHK Başkanı Lale Orta ve MHK Danışmanı Hugh Dallas’ın oynanan maçlardaki değerlendirdiği pozisyonlar…
Adana Demirspor – Fenerbahçe
Fenerbahçe’nin iptal edilen golü
Lale Orta: Şubat ayı başında oynanmıştı. 8 Mart’ta program yapmıştık. Geçen zamandan ötürü bu maç programa girmemişti. Kulüpten gelen talep doğrultusunda bazı pozisyonları aldık. Bilerek oynamıyor Mert Hakan, fakat kural gereği bir futbolcu gol atmadan önce top kazara eline değse bile o gol geçersiz olur. Futbolcu elle oynamıyor ama top eline değiyor. Bu gol bu yüzden iptal edildi.
Adana Demirspor – Fenerbahçe maçı 27. dakikası
Lale Orta: Burada yüzde yüz bir penaltı pozisyonu var. Rakibi Batshuayi’yi alıyor, sarmalıyor ve olduğu yerden çevirerek yere doğru indiriyor. Hafif bir itme değil. Çok somut görülebiliyor. Hakemin görmediği durumda VAR devreye girmeliydi. Burada bir penaltı verilmeliydi.
Adana Demirspor – Fenerbahçe maçı 28. dakikasında Adana Demirspor’un kazandığı penaltı
Lale Orta: Elle oynama var. Hakem görmedi. VAR müdahalesi oldu. Doğru bir müdahale. Hakem görmeyince tabii VAR müdahalesi oldu. Eller açık ve top ele geliyor. Doğru bir müdahale ve doğru bir karar.
Adana Demirspor – Fenerbahçe maçı 80. dakikasında yaşanan penaltı pozisyonu
Lale Orta: Kaleci pozisyonlarında, kalecinin topla oynayıp oynamaması kriter olarak alınır. Önce rakibine mi değiniyor, önce topa mı değiyor. Kalecinin topla oynamadan evvel rakibine teması var. Bu net bir penaltı. Verilmiş doğru bir penaltı kararı var.
Karagümrük – Fenerbahçe
Maçın 3. dakikasında Fenerbahçe’nin iptal edilen golü
Hugh Dallas: Hakem düdüğünü çalmıyor, top oyundan çıkana kadar. Kendi pozisyonundan görebiliyor ki Fenerbahçeli oyuncu rakibinin omzuna eliyle baskı yapıyor. VAR da bunu kontrol ediyor. Burada kanıt yeterince açık görünüyor. 99 numaralı Karagümrük oyuncusu arkadan itiliyor. Gol haklı bir kararla iptal edildi.
Karagümrük – Fenerbahçe maçında Karagümrük’ün golünden önce kaleci Batuhan’ın topu elinden bırakıp tekrar alması
Lale Orta: Bu görüntüyü özellikle istedik. Bu pozisyonun devamında gol oldu. Burada bir kalecinin alması ikinci kez topa dokunması gibi bir ihlal söz konusu değil. Bir kaleci topa ne zaman tekrar dokunamaz, topu oyuna soktuktan sonra tekrar dokunamaz. Oyuna sokmadan söz edemeyiz. Kaleci doğrulmak için mecburen bunu yapıyor. Oyunun doğal akışı içinde.
Fenerbahçe – İstanbulspor
Maçın 4. dakikasında Fenerbahçe’nin iptal edilen golü
Hugh Dallas: Buradaki karar kaleciyi ilgilendiriyor direkt. Doğru bir karar olduğunu düşünüyorum. Hücum oyuncusu (Joao Pedro) 10 metre dışarıdan koşuyor. Kaleciye doğru koşuyor. Topa hiçbir müdahalesi yok. Kaleciyse burada topa müdahale edebiliyor. Önemli olan konu, kalecinin topla oynayabilmiş olması. Hücum oyuncusu, topla oynayamadığı halde kaleciye çarptı. Faul kararı verilmesi doğru. Kimin topa müdahale ettiği ve sahip olduğu çok önemli. Kaleciye faul yapılıyor. Bence doğru bir karar verilmiş.
Galatasaray – Kayserispor
Maçın 45+12. dakikasında Nelsson’un Mame Thiam’a yaptığı müdahale
Hugh Dallas: Burada görebiliyoruz ki, tartışma şunun üzerine; acaba umut vaad eden bir atak söz konusu mu? Hakem faul bile vermemiş. VAR böyle bir durumda müdahale edemez. Faul verilmiş olsa bile umut vadeden bir gol pozisyonu olmadığı için tabii ki gerçek bir fırsat ortaya çıkmamış olacağından, kırmızı kart da çıkamayacağından VAR’ın müdahale etmemesi doğrudur. Hakem faul bile vermemiş. Bu durumda VAR dahil olamaz.
Alanyaspor – Galatasaray
Hakem tarafından verilen penaltı kararı
Lale Orta: Hakemlerin kararı sahada almasını istiyoruz. Gerçekten kendilerinin göremeyeceği pozisyonda VAR devreye girmeli. Doğru verilmiş bir penaltı kararı. Kontrolsüz bir faul var. Mutlaka bir sarı kart da gerekiyordu.
Galatasaray – Karagümrük
Maçın 41. dakikasında Galatasaray’ın VAR kontrolünün ardından kazandığı penaltı kararı
Hugh Dallas: İlginç bir pozisyon. Hakem için çok zor. VAR’dan yardım alınabilecek bir pozisyon. 24 numaralı oyuncu içgüdüsel bir şekilde hareket ediyor. Kol dışarı doğru hareket ediyor. Elle oynama var, penaltı kararı doğru.
64. dakikada Galatasaray’ın Rashica ile penaltı kazandığı pozisyon
Hugh Dallas: Hücum oyuncusu (Rashica) gidiyor ceza sahası içine doğru. Defans oyuncusu koşu yolunda. Rashica’yı durdurabilmek istiyor, topla oynama çabası görülmüyor. Rashica topa doğru müdahalede bulunmak için ivmelendiğinde faul var, penaltı kararı doğru.
Beşiktaş – Giresunspor
İlk yarının son bölümlerinde Aboubakar’ın topsuz alanda rakibine yaptığı müdahale
Hugh Dallas: Net görünüyor ki top olayın gerçekleştiği yerde değil. Medyada okuduğumuza göre burada bir kırmızı kart olabilirdi. Kaleyi arkadan gören bir pozisyonda, net bir görüntü ve kanıt ortaya çıkmıyor. Kolun kaldırıldığını görebiliyoruz. Yüzüne mi, boynuna mı çarpmış göremiyor. VAR net kanıt elde etmek zorunda. Çok net kanıtlı bir müdahale yok. Bir temas var ama net olarak temasın kafaya, boynuna aşırı şiddetli şekilde mi olup olmadığına dair bir kanıt yok.
Kasımpaşa – Trabzonspor
57. dakikasında VAR devreye girilerek gol iptal edildi
Lale Orta: Uzaktan bakınca doğal bir geçiş varmış gibi görünüyor ama hakemin faulü vermemesini anlayışla karşılıyorum. VAR müdahalesi de çok doğru. Rakibin ayağına takarak faul yapıyor. Doğru bir müdahale ve doğru bir gol iptal kararı.
Konyaspor – Adana Demirspor
52. dakikasında Adana Demirspor lehine verilen penaltı kararı
Lale Orta: Hakem yanlış bir penaltı kararı var. Kaleci topla oynuyor. Rakibine temas etmeden önce bunu yapıyor. Kesinlikle penaltı değil. VAR müdahale etmeliydi. Yanlış verilmiş bir karar.
46. dakikasında VAR kontrolü sonrası Akintola’nın kırmızı kart gördüğü pozisyon
Hugh Dallas: Çok çok sert ve çok kötü bir müdahale. Türkiye gibi üst seviye bir ligde bu tür durumlarda son derece ve sağlığı tehlikeye atan bir müdahale var, kırmızı kartın VAR müdahalesiyle gelmesi son derece doğru ve yerinde.
İstanbulspor – Antalyaspor
85. dakikasında Antalyaspor’un kazandığı penaltı pozisyonu
Hugh Dallas: Bu pozisyonda genellikle hakemin ilk aşamada doğru kararı vermesini bekliyoruz. Hücum oyuncusunun hakemi biraz yanılttığını düşünüyorum. Hakem bu şekilde hatalı karara yönlendi. Burada çok hafif bir temas var. Futbol bir temas oyunu. Bu normal karşılanmalı ve penaltı verilmemeliydi. VAR’ın müdahalesi yerinde. Aşırı bir cezalandırma yapılmıştı.
Giresunspor – Başakşehir
90+3. dakikasında VAR kontrolü sonrası hakemin kararını değiştirmediği pozisyon
Lale Orta: Hakem Zorbay Küçük devam dedi. Kalecinin topa müdahalesi vardı. VAR hakemi davet etti. Ayağıyla ekstra bir hareket yaptığını düşündü. Zorbay Küçük, OFR’ye gitti, inceledi ve doğru karar vererek penaltı vermedi. Kalecinin niyeti topla oynamak ve oynuyor da. Ondan sonra olacak temaslar futbolun kaçınılmaz temasları. Hakem doğru karar verdi.
Altınordu – Bandırmaspor
83. dakikasında Altınordu lehine verilen ve VAR sonrası değişmeyen penaltı kararı
Hugh Dallas: “Çok hafif bir temas var. Eğer burada ufak bir temas var ise bile kesinlikle hakem, hücum oyuncusunun aşırı tepkisinden ötürü yanılgıya düşmüş. Bence bir penaltı olmamalıydı. VAR’ı böyle durumlarda müdahale etmesi için cesaretlendiriyoruz. Ben hakemleri eleştirmeyi sevmem, işleri çok zorlu ama beni şaşırtan konu; hakemler monitöre gidip bu tür pozisyonları daha iyi incelesinler, kararlarını değiştirebilsinler. Ancak burada böyle olmadı.”
