DUYGU ERDOĞAN – Yaklaşık üç yıldır gayrimenkul satış fiyatları ve konut kiralarındaki fahiş artışlar ihtiyaç için alım yapacakların satın alma ve kiralama bölgelerinde de köklü değişiklikler yapıyor. Aynı zamanda küçük yatırımcılar için de yüksek fiyatlar, yeni bölge arayışlarını beraberinde getiriyor. Buna göre son üç yıldır konut-arsa satın alma grafiğinde Trakya’nın net bir üstünlüğü var. Hâlâ arayışların sürdüğü Ege Bölgesi ve Karadeniz de bu trendin öne çıkan merkezleri olarak görülüyor.
Deprem etkili oldu
Konutta taşınma grafiğinin ilk belirleyicisi koronavirüs pandemi süreci olmuştu. Ardından hızla yükselen fiyatlar da konut alıcısının yönünü belirlemeye başlamıştı. EYT’lilerin tazminat değerlendirme tercihleri ve 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremler ise bu seçimde oldukça etkili oldu. Gelinen süreçte İstanbul, Ankara ve İzmir’de satılık konutta fiyat artışları sınırlı kalırken, yeni talep oluşturulan bölgelerde ise 2-3 katına ulaştığı görülüyor.
Türkiye genelinde konut satışları mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 32 artıp, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8 azalarak 113 bin 276 oldu. Yapay zeka ve büyük veri analizi yöntemlerini kullanarak gayrimenkul değerlemesi yapan Endeksa’nın verilerine göre Türkiye genelinde mayıs ayı itibarıyla konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı yüzde 116 seviyesinde gerçekleşti. Türkiye genelinde ortalama konut metrekare satış fiyatı 18 bin 862 lira, ortalama konut fiyatı 2 milyon 452 bin 60 lira ve konut yatırımının geri dönüş süresi 16 yıl oldu.
Karadenize yayılıyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından yayınlanan Konut Fiyat Endeksi raporunun nisan ayı verilerine göre, en yüksek yıllık değişim gösteren düzeyler sıralamasında yüzde 147 ile Zonguldak, Karabük, Bartın illerini kapsayan bölge ilk sırada kendine yer buldu. Ardından ise Edirne, Kırklareli, Tekirdağ bölgesi yüzde 143.4 ile sıralandı. Çankırı, Kastamonu, Sinop’u içeren bölge ise yüzde 142.2’lik artışla dikkat çekti.
Endeksa verilerine göre, mayıs ayında en çok konut satışının olduğu ilk 30 il değerlendirildiğinde Ordu’nun bu şehirler arasındaki vurgusu dikkat çekiyor. Ordu’da konut satış fiyatlarında değer artışı yüzde 124, ortalama konut metrekare satış fiyatı 14 bin lira, ortalama konut fiyatı 1 milyon 820 bin 130 lira oldu. Türkiye’de son 1 yılda satılık konutlarda en fazla değer artışı ise yüzde 172’lik artışla Kırklareli’de yaşanırken, ortalama satılık konut fiyatı 1 milyon 850 bin lirayı aştı. Kırklareli’yi satılık konut değeri yüzde 160 artarak ortalama satılık konut fiyatı 2 milyon 126 bin lira olan Edirne takip etti.
Kıyılarda Ege atağı
Pandemiyle gelişen süreçte beyaz yakalıların tercih ettiği Ege kıyıları yanı sıra artık bölgedeki pek çok yerleşim alanı orta gelirlinin yeni konut yatırımında öne çıkıyor. Bu açıdan özellikle fiyatların daha sınırlı arttığı Kuzey Ege’deki ilçeler öne çıkıyor. Diğer taraftan yeni yatırımların bu yıl artış gösterdiği Urla ve Çeşme’de ise üst gelir grubunun alımlarında artış başladı. Kıyı bölgelerde fiyatları son üç yıldır katlanan Antalya ve Muğla’da hareket şu anda biraz yatay kalırken, bölgelere olan talebin devam etmesiyle fiyatların zaten yüksek seyreden bir grafikten devam etmesi bekleniyor.
Trabzon ilk sırada
Emlak piyasasının nabzını tutan sahibinden.com, Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) işbirliğiyle hazırladığı “sahibindex Kiralık ve Satılık Konut Piyasası Görünümü” raporunun yenisi de yayınlandı. Kira artış oranları incelendiğinde, mayıs ayında yıllık ortalama kira artışı ülke genelinde yüzde 101 olurken büyükşehirlerdeki kira artış hızlarının farklılık gösterdiği göze çarpıyor. En yüksek fiyat artışı görülen il yıllık yüzde 288 ile Trabzon olarak görülüyor.