ELİF ALTIN İstanbul – Kahramanmaraş merkezli ikiz depremin ardından gündeme gelen Zorunlu Deprem Sigortası ile ilgili vatandaşların merak ettikleri soruları Bilgi Üniversitesi Sigorta Hukuku Bilim Dalı Üyesi Doç. Dr. Cüneyt Süzel Milliyet’e cevapladı. Süzel, kiracının kendi adına zorunlu deprem sigortası yaptıramayacağını belirtilerek ağır hasarlı veya yıkılmış binalara deprem sigortasının mümkün olmadığını anlattı.
Süzel, kolon kesilerek taşıyıcı sitemi zayıflatılan binalarda deprem kaynaklı hasar sonucunda kolonu kesen kişiye tazminat ödenmeyeceğini, üstelik hakkında dava açılabileceğini de söyledi.
– Zorunlu Deprem Sigortası nasıl yaptırılır?
Bu bir sigorta sözleşmesidir, sigorta sözleşmesi normalde sigorta şirketleriyle kurulur ama kanun çerçevesinde DASK kurulmuştur. Bu kurum çerçevesinde teminatı aslında sigorta şirketi değil DASK vermektedir. Bu çerçevede sigorta şirketleri bir nevi acente gibi çalışmaktadırlar. Dolayısıyla sigorta şirketleri aracılığıyla bu yaptırılmaktadır.
– Hangi Binalar zorunlu deprem sigortası teminatı kapsamındadır?
Zorunlu Deprem Sigortası genel anlamıyla, belediye sınırları içinde kalan taşınmazlara yönelik olarak geliştirilmiş bir sigorta sistemidir. Tapuya kayıtlı ve özel mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa edilmiş binalar, bu binaların içinde yer alan ve ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan bağımsız bölümler (market, bakkal, kuaför, avukatlık büroları vb) ZDS kapsamına girer. KOBİLER, fabrikalar vb. tesisler DASK kapsamında değildir.”
– Kolon kesilerek taşıyıcı sitemi zayıflatılan binalarda deprem kaynaklı hasar sonucunda tazminat ödemesi yapılır mı?
Afet Sigortaları Kanunu’nun 12. Maddesi kapsamında kolon kesimi gerçekleşmişse sigortadan tazminat alma hakkı kaybedilecektir ama bu kolonu kesen kişi tarafından söz konusu olacaktır. Ancak örneğin bir apartman düşünün, altta dükkan var kolon kesmiş. Onun üstünde 20 katlı bir bina var, bu kişiler kolon kesilip kesilmediğini bilmediği, riziko ağırlaştırmasına kendileri sebebiyet vermedikleri için onlar bakımdan etki etmemektedir. Akabinde bu duruma sebep olan kişi ve kişilere dava yolu ile tazminat davası açılabilir.
– Tazminat ödemeleri ne kadar?
25 Kasım 2022 tarihinden önce kurulmuş DASK’lar bakımından 100 metrekarelik betonarme bir bina için alınabilecek en fazla tazminat 150 bin 800 TL’dir. Bu tarihten sonra kurulan DASK’lar bakımından ise alınabilecek en yüksek tazminat 301 bin 600 TL’dir.
GEÇERSİZ SİGORTA OLUR
– Kiracı kendi adına zorunlu deprem sigortası yaptırabilir mi?
Kiracının sigortada da bir menfaati yoktur. Zarar malikin mal varlığında meydana geldiği için kiracı kendi adına kendisini sigortalı olarak gösterirse bu geçersiz bir sigortadır.
DEPREM SONRASINDA SİGORTA YAPILMAZ
– Hasar görmüş veya yıkılmış konutlar için zorunlu deprem poliçesi düzenlenebilir mi?
Hayır. Riziko belirsizliktir yani sigorta şirketi riziko taşıma borcu üstlenir. Riziko gerçekleştikten sonra yani depremden sonra yıkılan veya ağır hasara uğrayan bina bakımından yapılan sigorta sözleşmesi geçersizdir.