Aslıhan Altay Karataş – Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde düzenlenen kabine toplantısının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı. Sağlık Bakanı Koca, en önemli gündemlerinin SMA Bilim Kurulu toplantısı olduğunu belirterek, toplantının gündeminin de netleştiğini belirterek, şunları dedi:
“31 Ocak Salı günü SMA Bilim Kurulu toplanacak. Bizde bildiğiniz gibi bütün hastalara uygulanan bir ilacımız var. Ayrıca ikinci ve üçüncü bir ilaç söz konusu. Bu diğer iki ilacın da Türkiye’de kullanımı ve hangi hasta grubuna kullanılması gerektiğiyle ilgili Bilim Kurulu’nun bir toplantısı olacak. Bilim Kurulu sonrası da bir açıklama yapmış olacağız.”
Onaylı 3 ilaç var
SMA hastaları için ABD ve Avrupa’nın önde gelen kuruluşlarınca onaylı 3 ilaç bulunuyor. Bunlardan ilki 2016’da ruhsatlanarak hastalığın ilk tedavisi olan ve Bakan Koca’nın Türkiye’de de kullanıldığına işaret ettiği, enjeksiyon halindeki Spinraza. Diğer ikisi ise Koca’nın, Bilim Kurulu’nda geri ödeme kapsamına alınmasının görüşüleceğini bildirdiği, tek seferde damar içi bir enjeksiyonla uygulanan Zolgensma ile ağızdan alınabilen tek ilaç olan şurup formundaki Evrysdi. Bu ilaçlar tüm yaş gruplarında denenerek üretilse de Türkiye’de SMA’nın her tipi ve aşaması için tedavi sunumunda sıkı kriterler var. Spinraza, özellikle bazı vücut deformasyonlarının ardından kullanılamıyor. SMA hastaları ve yakınları, artırılan merkez sayılarına rağmen uzman eksikliği gibi sebeplerle her lisanslı noktada tedaviye ulaşamama sıkıntısı yaşadığını ifade ederken, Bilim Kurulu’nun ise masadaki ilaçların hangi gruplara sağlanacağına odaklanması bekleniyor.
‘İki, üç haftaya çözülür’
Piyasada yaşanan ilaç sıkıntısıyla ilgili son gelişmelere de değinen Koca, şu bilgileri verdi:
“Özellikle çocuk yaş grubu antibiyotikleri, soğuk algınlığı ilaçları, burun spreyi ve benzeri gibi ilaçlarda, mevsimsel olarak hastalık sayısındaki artışa bağlı olarak dünyada da olduğu gibi bizde de zaman zaman eksikliği yaşandı. Şu an geçmiş döneme göre üretimin yüzde 55 oranında arttırılmış olmasına rağmen yer yer sorun yaşanabiliyor. Özellikle yılbaşına doğru hammaddenin ülkeye getirilememesinden ve hasta sayısının beklenenden fazla olmasından kaynaklı bir sorundu bu. Dünyada hammadde üretiminde ciddi bir sıkıntı var. Yılbaşı ve sonrası hammadde siparişlerinin üretici ülkelerden kaynaklı şekilde geç gelmesi bu sorunun daha da artmasına sebep oldu. Zannediyorum önümüzdeki 2-3 hafta içerisinde sorun önemli ölçüde azalacak. Önümüzdeki haftalarda, eksikliği yer yer hissedilen antibiyotikler, çocuk şurupları dahil olmak üzere tüketimi fazla olan ilaçların önemli oranda üretimi artırılarak piyasaya verilecek. Yakından takip ediyoruz.”
‘Kuduz aşısı var’
Bakan Koca, kuduz aşısıyla ilgili bir sıkıntı olmadığını da sözlerine eklerken, “Piyasada şu an ciddi miktarda kuduz aşımız var. Herhangi bir sorun yok” dedi.
‘Ruhsatlı hiçbir ilaç sahte olmaz’
Türkiye’de ruhsatı olmayan ve yurt dışından hastaya özel getirilen ilaçların da İlaç Takip Sistemi’ne alınarak piyasaya “sahte ilaç” sürülmesi ihtimalinin engelleneceğine işaret eden Koca, sahte ilaçla ilgili yanlış bir algı oluşturulmak istendiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Bizim dünyada benzeri olmayan, kısaca İTS dediğimiz İlaç Takip Sistemimiz var. Yani ilacın üretimden depoya, depodan eczane raflarına gelişine ve hastaya uygulanmasına kadar takip edebildiğimiz, dijital ortamda izlediğimiz güçlü bir sistemimiz var. Kaldı ki bu sistemi yurt dışına da ihraç ediyoruz. Eczanelerde, raflarda gördüğünüz bütün ilaçlar İTS’ye kayıtlıdır. Eczanelerden satın aldığınız ruhsatlı hiçbir ilacın sahte olma durumu söz konusu değil. Bunun dışında yurt dışı ilaç adı altında, Türkiye’de ruhsatı olmayan, hastaya özel getirilen ilaçlar var. Tek bir ilaçla ilgili bir iddia söz konusuydu. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumumuz tarafından soruşturma açıldı ve suç duyurusunda bulunuldu. Önümüzdeki hafta, 10 gün içerisinde bizde ruhsatlı olmayan yurtdışından bir ilacın ülkemize girişi olduğunda da, İTS’ye kaydedilmeden hastaya kullanımı söz konusu olamayacak. Vatandaşımız müsterih olsun.”