Milliyet.com.tr/ÖZEL Kira anlaşmazlıkları için harekete geçildi. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, 7’nci Yargı Paketi’yle arabuluculuğun kapsamının genişletileceğini söyledi. Bozdağ, ‘Kira alacakları, kat mülkiyeti ihtilafları, komşuluk hukukundan kaynaklı ihtilaflar gibi konuları arabuluculuk kapsamına alıyoruz’ ifadelerini kullandı. Peki süre nasıl işleyecek? Avukat Kerem Olcayto ve Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı milliyet.com.tr’ye anlattı.
Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı milliyet.com.tr’ye yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı: “Özellikle son dönemde gayrimenkul kira fiyatlarında yaşanan serbest piyasadaki artışlar bu çerçevede de mal sahibi ve kiracı arasındaki anlaşmazlıkları artırdı.
‘YOĞUN DAVA BİRİKMESİ YAŞANIYOR’
Bu çerçevede sulh hukuk mahkemelerinde kira tespiti, tahliyeye yönelik çok sayıda dava açıldı. Bu davalar çerçevesinde sulh hukuk mahkemelerinde yoğun bir dava birikmesi yaşanıyor.
‘DÜZENLEME YENİ DAVALARDA GEÇERLİ OLACAK’
Bu birikme nedeniyle de bir yılı geçen dava tarihleri var. Bu açıdan baktığımızda düzenleme yeni açılacak davalarda geçerli olacak. Eski davalarda mevcut arabuluculuk olmadan devam edecek.
‘OLUMLU BULUYORUZ’
Bu uygulamayı olumlu buluyoruz. Özellikle taraflar arasında kiranın müzakere edilecek olması, emsal kira örneklerinin arabulucu ile paylaşılabilmesi, tarafların kiracılık ile ilgili hak ve yükümlülükleri çerçevesince arabuluculuk ile kira uyuşmazlıkları çözülebilir.
En önemli kısım da yargı tarafındaki yükün belki de bir nebze hafifletme üzerine olur. Kira artışları ile ilgili Hazine ve Maliye Bakanı yaptığı açıklamada temmuz ayında tekrar benzeri bir sınırlandırma yapılmasını düşünmediklerini dile getirmişti.
Lakin gerek kira fiyatlarındaki artış gerekse de aradaki makasın açılması bu tür davaların gene de taraflar arasında devam edeceğini gösteriyor.
‘BELLİ BÖLGELERDE KİRA FARKI 4-5 KATA DAYANDI’
Zaten en büyük anlaşmazlık eski kiracının çıkarılıp yeni bir kiracı bulunduğunda aradaki değer farkının belli bölgelerde artık 4-5 kata dayanmasıdır.
Özellikle Antalya, Mersin, İstanbul gibi bazı büyükşehirlerimizde bu farkı daha yüksek bir şekilde görüyoruz. Hatta bir kiracının eski kiracı olarak 3 bin liraya oturduğu ev belki yeni kiracı tarafından 15 bin liraya tutulabiliyor. Bu açıdan düzenlemenin arabuluculuk ile en azından eski kiracıları ve mal sahiplerini ikna etme kısmında destek verebilir.”
‘DAVA AÇMADAN ÖNCE SÜREÇ TAMAMLANMALI’
Avukat Kerem Olcayto ise konuyu şu şekilde özetliyor: “Arabuluculuk şu anda halihazırda Türkiye’de uygulanan bir müessesedir. İş davalarında, tüketiciyi ilgilendiren davalarda, ticaret hukuku davalarında zorunlu dava şartı olarak kullanılıyor. Bu konularda hukuki ihtilaflarınız varsa dava açabilmek için önce arabulucuya gitmeniz gerekiyor. Dava açmadan önce arabulucu sürecinin tamamlanması gerekiyor. Ondan sonra anlaşamama durumunda anca dava açılabiliyor.
Getirilmesindeki amaç yargı üzerindeki yükü hafifletmektir. Yargıya gelmeden bu işin çözülüp dosya yüklerinin azaltılmasıdır. Yeni yargı paketi ile beraber kira alacakları, kat mülkiyeti ihtilafları, komşuluk hukukundan kaynaklı uyuşmazlıkların da arabuluculuk kapsamına alınması isteniyor.
SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
Yasalaştıktan sonra 7. yargı paketinde kapsama girecek olan dava türlerine de eski sistem işlenecek. Önce arabulucu başvurusu yapılacak, taraflar bir araya getirilecek, şartlar sunulacak, uzlaşıp uzlaşmayacakları karara bağlanacak. Uzlaşması durumunda dosya hiç dava açılmadan çözülmüş oluyor.
‘HER İKİ DAVADAN BİRİSİ KİRA’
Anlaşamama durumunda arabulucu tutanağı anlaşamama üzerinden düzenlenip dava açılacak. Özellikle kira alacakları ile ilgili neredeyse her iki davadan birisi bu kira tespiti ve tahliye üzerinedir. Bunlar şu anda yargı üzerinde ciddi yük teşkil ediyor.
Burada da temel amaç gene aynı şekilde yığılmalardan kaynaklı yargı sürelerinin uzamasına, kararların gecikmesine yol açıyor. Burada adaleti sağlamak, yargıya inancı pekiştirmek için yapılan bir düzenlemedir.
Burada önemli olan arabuluculuk bir mahkeme değil, avukatlar tarafından yapılabiliyor. Bunun için önden eğitim alınması, sınavın kazanılması gerekir. “