Mevcut uygulamada hükümlü ve tutukluların aydınlatma, su ve ısınma giderleri Adalet Bakanlığı tarafından, bunların dışında kendi talepleri ile kullandıkları elektrikli eşyanın elektrik giderlerini ise kendileri karşılıyor. ‘Ceza İnfaz Kurumlarında Bulundurulabilecek Eşya ve Maddeler Hakkında Yönetmelik’te yapılan değişiklikle tutuklu ve hükümlülerin kendi talepleriyle kullandıkları televizyon, radyo, saç kurutma makinesi, buzdolabı gibi elektrikli eşyaların elektrik faturasının ‘ticarethane’ yerine ‘mesken tarifesi’ üzerinden ödenmesi kararlaştırıldı. Cezaevlerinde hassas gruplar içeresinde yer alan çocuk ve kadın hükümlülere de pozitif ayrımcılık yapılarak tüm elektrik giderlerinin ceza infaz kurumu bütçesinden karşılanacağı düzenlendi.
100 TUTUKLU VE HÜKÜMLÜ KDK’YA BAŞVURDU
Söz konusu düzenlemenin 100 tutuklu ve hükümlünün elektrik giderlerini ödeyemedikleri gerekçesiyle başvurduğu KDK’nın tavsiye kararı üzerine yapıldığı ortaya çıktı. Başvurucu tutuklu ve hükümlüler, ceza infaz kurumlarında barındırılan kişilere tahakkuk ettirilen elektrik tüketim bedelinin ‘mesken abone grubuna’ kıyasla oldukça yüksek meblağlara ulaştığını ve söz konusu bedeli ödemekte zorluk yaşadıklarını belirterek, mağduriyetlerinin giderilmesini talep etti.
ANAYASAL BİR GEREKLİLİK
KDK’nın kararında, ceza infaz kurumlarının ticarethane abone grubu kapsamında yer almasının da etkisiyle, özellikle 1 Ocak 2022 tarihinden itibaren barındırılan kişilere yansıtılan elektrik tüketim bedellerinde ciddi bir artış yaşandığı; Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunca onaylanan tarife tabloları incelendiğinde de ticarethane abone grubu ile mesken abone grubu arasındaki payın daha önceki döneme oranla önemli ölçüde açıldığına dikkat çekildi. Temel tüketim ihtiyaçları arasında yer alan elektrik hizmetlerine toplumun tüm fertlerinin kolaylıkla ulaşabilmesini teminen gerekli tedbirlerin devlet tarafından alınmasının Anayasal bir gereklilik olduğu belirtildi. Bu hususun, devletin bakım ve gözetimi altında ceza infaz kurumlarında barındırılan kişiler açısından ayrıca önem taşıdığı kaydedildi. Hükümlü ve tutuklu olarak barındırılan kişilerin, hukuka uygun şekilde özgürlüğünden yoksun bırakılmanın doğal ve kaçınılmaz bir sonucu olarak çalışma hayatından da uzaklaştığı; ceza infaz kurumları tarafından sağlanan çalışma imkanları haricinde gelirlerinden yoksun kaldıklarına vurgu yapıldı.
‘BU EŞYALARI KULLANMALARI İNFAZ REJİMİ İLE İLİŞKİLİ’
Tutuklu ve hükümlülerin koğuş ya da odalarında televizyon, radyo, buzdolabı ve benzeri elektrikli eşyaları kullanabilmelerinin, bu kişilerin düzenli bir yaşam sürdürebilmeleri ve infaz rejiminden beklenen iyileştirmenin gerçekleşmesi hususu ile de ilişkili olduğu vurgulandı. Makul bir bedel karşılığında elektrik hizmetlerine ulaşılamaması durumu, söz konusu eşyalara erişimin kısmen ya da tamamen kısıtlanmasına veya kişilerin ekonomik açıdan zor durumda kalmalarına sebep olabilecek nitelikte olduğu kaydedildi.
BAKANLIĞA TAVSİYE KARAR GÖNDERİLDİ
KDK bu nedenle ceza infaz kurumlarında barındırılan kişilerin makul bedeller karşılığında elektrik hizmetlerinden yararlanabilmesini teminen, mevzuat değişiklik çalışmaları da dahil olmak üzere gerekli çalışmaları başlatması ve ivedilikle sonuçlandırılmasının sağlanması için Adalet Bakanlığına tavsiye kararı gönderdi. Kararda, Adalet Bakanlığı tarafından bu karar üzerine tesis edilecek işlemin 30 gün içinde bildirilmesi de talep edildi. KDK’nın tavsiye kararı üzerine Adalet Bakanlığı söz konusu yönetmelik değişikliğini yaparak, tutuklu ve hükümlülerin özel kullanım elektrik giderlerini ‘mesken tarifesi’ üzerinden ödemelerini düzenledi. (DHA)