Kanada, yeniden ortaya çocuk mezarları ile dünyanın gündeminde…
Alberta Üniversitesi’nden Dr. Kisha Supernant başkanlığındaki bir grup araştırmacı, Edmonton’un yaklaşık 335 kilometre kuzeybatısındaki St. Bruno’s Yatılı Kilise Okulu alanında yürüttükleri yüzey taramaları tamamlandı.
88 kayıt dışı mezar daha bulundu
Dr. Supernant, okulun çevresindeki 4 bin 500 metrekarelik alanda, 88 kayıt dışı mezar saptandığını açıkladı.
Okulun, Sucker Creek First Nation Yerli Bölgesi’nde olduğunu duyuran Bölge Şefi Roderick Willier, yatılı okulda geçirdiği on yıl boyunca kendini hiç güvende hissetmediğini söyledi.
İlk kez 2021’de ortaya çıktı
Kayıt dışı çocuk mezarları, ilk kez 29 Mayıs 2021’de British Columbia eyaletinin Kamloops kentindeki okulun bahçesinde bulunan 215 çocuğa ait ceset kalıntılarıyla ortaya çıktı.
24 Haziran 2021’de ise Saskatchewan eyaletindeki Marieval Yatılı Kilise Okulu’nun bahçesinde resmi kayıtlarda olmayan 751 çocuğun ceset kalıntıları bulundu.
British Columbia eyaletindeki eski St. Eugene Misyon Okulu’nun yakınında da 30 Haziran 2021’de 182 çocuğa ait ceset kalıntılarının olduğu kayıt dışı mezarlar saptandı.
12 Temmuz 2021’de ise Kuper Yatılı Kilise Okulu’na ait bölgede 160’tan fazla “belgesiz ve işaretsiz” mezar bulunduğunu açıklandı.
Sayıları oldukça fazla…
British Columbia eyaletinin Williams Lake First Nation bölgesindeki St. Joseph’s Mission Yatılı Kilise Okulu’na ait 470 hektarlık alanın 14 hektarını yüzey radarıyla tarayan ekipler, 93 yeni mezar keşfedildiğini duyurdu.
Saskatchewan eyaletine bağlı Keeseekose First Nation bölgesinde yürütülen çalışmalarda da Fort Pelly Yatılı Kilise Okulu bölgesinde 42, St. Philip’s Yatılı Kilise Okulu bölgesinde ise 12 isimsiz mezar bulundu.
Yine Saskatchewan eyaletindeki Gordon’s Yatılı Kilise Okulu’na ait 4 farklı bölgede yapılan aramalar sonucu resmi kayıtlarda olmayan 14 mezar yeri belirlendi.
Zorla ailelerinden koparılan çocuklar
İlki 1840’ta Katolik Kilisesi tarafından Kanada hükümeti adına açılan ve sonuncusu 1997’de kapatılan yatılı kilise okulları, 150 binden fazla yerli çocuğun ailelerinden zorla koparılarak alıkonulduğu yerler olarak tarihe geçti.
Beyaz çoğunluğun hakim olduğu topluluklara “entegre edilmek için” zorla ailelerinden ve kültürlerinden uzaklaştırılan yerli çocukların büyük kısmının kötü muameleye maruz kaldığı, açlık ve soğuğun yanı sıra cinsel ve fiziksel tacize uğradığı, hatta bazı çocukların üzerinde tıbbi deneyler yapıldığının belirlendiği öne sürüldü.
Kültürel soykırım
Yatılı kilise okullarında yaşanan trajedinin tüm boyutları ile ortaya çıkarılması için 2008’de Kanada’da Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu kuruldu.
Hayatta olan mağdurlardan 6 binden fazlasını dinleyen Komisyon, çalışmalarını 2015’te tamamladı ve yaşananları “kültürel soykırım” olarak tanımlayarak 4 bin sayfalık rapor yayınladı.
Bazı kaynaklarda kilise okullarında kalırken ölen çocukların sayısı 4 bin 200 olarak verilirken; Komisyon’un raporunda, ölümlerin kilise yönetimlerince belgelenmemesi nedeniyle bu sayının 5 bin 995 olduğu kaydedildi.