İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, Fransa’nın başkenti Paris’te 345 Türk firmasının katılımıyla düzenlenen SIAL Gıda ve İçecek Fuarı’na katıldı. Program kapsamında açıklamalarda bulunan Avdagiç, 2023 yılı asgari ücret öngörülerine ilişkin değerlendirmede bulundu.
Avdagiç, “Kamu ve iş dünyası olarak bu yüksek enflasyonun yaşandığı dönemde en büyük sorumluluğumuz, özellikle ücretli kesimin alt segmentlerinde bulunan çalışanların hayat standartlarını makul noktada tutmak” dedi. Avdagiç, 2023 yılı asgari ücretinin enflasyonun birkaç puan üzerine eklenecek bir refah payı ile uygulanmasının doğru olacağını kaydetti.
Şekib Avdagiç, iş dünyasının asgari ücret artışıyla ilgili bir sıkıntısı olmadığını, ancak beraberinde gelen bazı konularla ilgili beklentileri bulunduğunu ifade etti. Bu çerçevede üç konuda beklentileri olduğunu belirten Avdagiç, “SGK sigorta primine esas kazanç üst sınırı memur maaş zammı ya da enflasyon oranında artırılmalı. Gelir vergisi dilimleri asgari ücret artışı nispetinde güncellenmeli. Kıdem tazminatı üst limitinde katlamalı artış olmamalı” dedi.
Avdagiç, SGK üst sınırı ile ilgili önerilerini şöyle açıkladı: “SGK üst limiti asgari ücretin 7.5 katı oldu. Bu daha evvel 5 katıydı, sonra 6.5 katı olmuştu. Son olarak da 7.5 katı oldu. Dolayısıyla asgari ücrette yapılan artış, aynı zamanda işverene tavan ücrette de enflasyonun üzerinde ilave prim maliyeti anlamına geliyor. SGK üst limiti 50 bine yaklaştı. Bizim beklentimiz, SGK üst limitinin asgari ücret artış oranı üzerinden değil, memur maaşına yapılan zam veya enflasyon oranı nispetinde artırılması. Şu anda SGK üst limiti son 5 yıla baktığınız zaman reel olarak yüzde 40-45 artmış durumda.”
“ÇALIŞANIN ELİNE GEÇEN, ŞİRKETİN ÖDEDİĞİNİN YÜZDE 55’İNİ ANCAK BULUYOR.”
Şekib Avdagiç, ikinci beklentilerinin ise gelir vergisi dilimlerinin asgari ücret artış oranında güncellenmesi olduğunu söyledi. Belli bir seviyenin üzerinde gelir elde edenler ile işverenin ödediği brüt ücret arasında ciddi bir makas olduğunu kaydeden Avdagiç, “Yani şu anda belli bir rakamın üzerindeki maaş alanlara bakarsak, çalışanın eline geçen şirketin ödediğinin yüzde 55’ini ancak buluyor” ifadelerini kullandı.
Avdagiç, bu durumun özellikle alt ve orta gelir grubunda maaş alanları etkilediğine işaret etti. Avdagiç, şunları söyledi: “Vergi dilimleri enflasyon kadar ya da asgari ücret artışı kadar artmadı. Böyle olunca bir elimizle verdiğimizin bir kısmını başka bir elimizle geri aldık. Diyelim ki asgari ücretin 2 katı maaş alan biri var. Normal olarak asgari ücret yüzde 50 artmışsa, net ücretin de yüzde 50 artması lazım. Vergi dilimleri yüzde 50 artmadığı için siz işveren olarak o artışı yapıyorsunuz ama çalışanın eline o artışın yüzde 5-6 altında para geçiyor net olarak. Bu sefer iki taraf da mutsuz oluyor. İşveren diyor ki ‘Kardeşim ben artırdım.’ Ücretli de diyor ki, ‘ya kardeşim artırdın da benim elime yüzde 5-6 eksik geldi. Yani bizim esas sıkıntı çektiğimiz konu bu. Dolayısıyla mutlaka ve mutlaka bundan sonra vergi dilimleri asgari ücret artışı nispetinde güncellenmeli. Enflasyon kadar olduğu zaman gene geri düşeceğiz çünkü orada bir refah payı da ekleniyor. Brüt ücretteki artışın net gelir üzerindeki yansımasını ve piyasaya gerçek katkısını ancak bu şekilde görebiliriz.”
İTO Başkanı Avdagiç, üçüncü taleplerinin de kıdem tazminatı üst limitine ilişkin olduğunu vurguladı. Avdagiç, “Kıdem tazminatı üst limiti artış oranlarının enflasyon oranıyla doğru orantılı olması, katlamalı bir artış olmaması lazım. İş dünyasının yükünü öngörülenin üzerinde etkilememesi için bunu da önemli görüyoruz.” ifadelerini kullandı.
“ARTAN KREDİ TALEBİN KARŞILANMASI HUSUSUNDA GÖRÜŞMELERİMİZ DEVAM EDİYOR”
Banka kredilerine erişimde yaşanan sorunlara değinen Avdagiç, “Burada meseleyi daha doğru ortaya koymak lazım. Bankacılık sisteminin tamamen kapalı olması söz konusu değil. Bir süredir selektif kredi süreci devrede” dedi. Avdagiç, şöyle devam etti: “Bununla beraber, şu anda iş dünyasının artan enflasyon oranları dikkate alınarak, gerek yeni projeleri realize etmek gerekse işletme sermayesi ihtiyacı arttığı için, eskiye göre daha fazla kredi ihtiyacı olabiliyor. Artan kredi talebinin karşılanması hususunda Hazine ve Maliye Bakanlığı başta olmak üzere ilgili görüşmelerimiz devam ediyor.”
Avdagiç, gençlerin iş dünyasının şu anda ve önümüzdeki dönemde talep edeceği pozisyonlara göre yetiştirilmesi gerektiğini vurguladı. Avdagiç, “Şu anda en büyük açık mavi yakalılarda gözüküyor. Mavi yakalılara yönelik Milli Eğitim Bakanlığımızın yaptığı hamle önemli. Mesleki eğitim merkezlerindeki öğrenciye aynı zamanda mavi yakalı olarak çalışıyorsa devlet bir ödeme yapıyor. Benim önerim, devletin bu verdiği imkanlardan faydalanarak, işyeri de bu çalışanlara ilave bir ödeme yapsın ki bu gençleri bu pozisyonlarla ilgili motive edelim.” önerisinde bulundu.
İTO Başkanı Şekib Avdagiç’in toplantıda verdiği diğer mesajlarda şöyle:
ENFLASYONLA MÜCADELE
‘‘Tüketicinin doğru fiyatlama yapan firmaları alımlarıyla ödüllendirip, sıkıntılı fiyatlama yapanlardan kaçınarak bir denge oluşturmasının enflasyonla mücadeleye katkı verebileceğini düşünüyorum.
MESLEKİ EĞİTİM
Türkiye’de biraz rafa kaldırılan çıraklık, kalfalık, ustalık süreci tekrar gündeme alındı. Bu paketin içinde yaklaşık 1 milyona doğru giden çalışan öğrenci işçi adayı var. Hep şikayet ettiğimiz, “Eğitim sistemi ABC statülerine sahip insanlar yetiştiriyor, ancak iş dünyası XYZ statülerine sahip insan talep ediyor, bunlar örtüşmüyor” konusu vardı. Şu anda mesleki eğitim merkezleri vasıtasıyla devrimsel bir adım atıldı. Yavaş yavaş yansımaları başladı.
YERLİ OTOMOBİL
TOGG’un dünyada da merakla beklendiği gözüküyor. Ben fevkalade iyimserim. Otomotiv sanayinde faaliyet gösteren bir şirketin de yönetim kurulu başkanı olarak heyecanla takip ediyorum. Türk otomotiv sanayisinde de çok ciddi katkı yapacak bir ürün. 1966’da ürettiğimiz Anadol’dan sonra ilk defa kendi markamızla ürettiğimiz bir aracımız olacak’’