HABER ARAŞTIRMA – Düzenleme öncesi ton başına karbon fiyatının şimdiden 50 Euro’dan 80 Euro seviyelerine ulaştığını vurgulayan Acar, “Aktif iklim prgramlarının izlenmesi durumunda Türkiye’nin GSYH’si, en az yüzde 3 daha yüksek olabilir. Yılda en az 1 milyar euronun yurtdışına çıkışı önlenebilir” değerlendirmesini paylaştı.
‘Cari açık artabilir’
Avrupa Yeşil Mutabakatı’nın Türkiye ekonomisine etkilerini inceleyen Prof. Dr. Sevil Acar, şu tespitlerde bulundu: “Bu konuda önlem alınmazsa, 2030 yılında GSYH’nin yüzde 2,7 ila yüzde 3,6 oranında azalacağı öngörülüyor; cari açık ise artacak. Uygulamanın en çok çimento ve demir-çelik sektörlerini etkilemesi bekleniyor. Makine ve otomotiv sektörlerinde ise üretimin yüzde 13 azalabileceği uyarısı yapılmış. Öte yandan durumu avantaja çevirmek hâlâ mümkün ve bunun yolu, aktif iklim politikaları izlemekten geçiyor. Bu yol izlenirse, hem emisyonlar ve cari açık en fazla oranda düşüyor hem de GSYH (baz senaryoya göre) yüzde 3 daha büyük oluyor. Baz senaryo, şu anki durumun devam ettiği, SKDM’nin devreye girmediği şartlara dayanıyor; dolayısıyla esas kazanç çok daha büyük.”
SKDM, başlangıçta sadece raporlama yükümlülüğü getirecek ve böylece veri toplanmış olacak. Sonrasında SKDM tam olarak uygulanacak; ücretsiz tahsisatların aşamalı olarak kaldırılmasına (2026-2034) paralel olarak ilgili sektörlerde kademeli olarak hayata geçirilecek. SKDM ilkin çimento, alüminyum, gübre, elektrik, hidrojen, demir-çelik ve ayrca baz alt ürünleri kapsayacak. Türkiye’nin AB’ye olan ihracat SKDM çerçevesinde 2026’dan itibaren içerdiği karbon düzeyine göre vergilendirilmeye başlanacak.