ÇİĞDEM YILMAZ – Bulgaristan vatandaşlarının Türkiye’ye pasaportsuz girişine ilişkin kararın 27 Temmuz’da Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından Edirne’ye Bulgaristan’dan girişler de arttı. Milliyet ekibi olarak karardan sonraki ilk pazar günü Edirne’ye gittik. Gıdadan giyime kadar tüm ihtiyaçlarını bu kentten karşılayan Bulgaristan vatandaşlarını ve kent esnafını dinledik. Bulgaristan vatandaşları, Türkiye’yi kendi ülkelerine göre daha ucuz bulduklarını belirtirken, Edirneli esnaf “İyi ki varlar, gelmeseler çoktan kepenk kapatmıştık” diyerek memnuniyetlerini dile getirdi. Kentliler, yaz aylarında Avrupa’dan gelen Türkler gümrük kapılarında uzun kuyrukların oluşmasına neden olduğu için pazar değil hafta içi Edirne’ye gelmeyi tercih ettiklerini söyledi. Karardan çok memnun olan Edirneliler bunu kentin en işlek caddesi olan Saraçlar’da Bulgarca afişler asarak da gösteriyor.
‘Arabaya atlayıp geliyorum’
Bulgaristan vatandaşı Yurdanka Hıritova, ayda en az bir kez Türkiye’ye geldiğini söyledi. “Edirne’ye bir saatlik bir yolumuz var” diyen Hıritova, “İhtiyacım olduğunda arabaya atlayıp geliyorum. Burası daha ucuz. Gelince hem alışverişimizi yapıyoruz hem de geziyoruz” dedi. Bulgaristan’da bir fabrikada işçi olarak çalışan Bülent Altındağ ise 4 kişilik ailesiyle hafta sonu Edirne’ye gelmiş. Altındağ, Edirne’yi tercih etme nedenlerini “Sık sık alışveriş için geliyoruz. Bulgaristan’a göre Türkiye’de yiyecek ve içecek biraz daha ucuz. Sadece alışveriş için de gelmiyoruz, yakın olduğu için
gezmek için burayı zaman zaman
tercih ediyoruz” diye anlattı.
‘Yıllardır geliyoruz’
Bulgaristan’da şoförlük yapan Zilatko Raşonova ise sürekli Edirne’ye geldiğini söyleyerek, “Tüm alışverişimizi ve ihtiyaçlarımızı buradan alıyoruz. Burada market ürünleri daha uygun. Giriş çıkışımızda da sıkıntı olmadığı için yıllardır bu şekilde Bulgaristanlılar gelip burada alışverişini yapıyor. Peynir ve et gibi ürünleri özellikle buradan alıyorum” diyor.
‘Gezmeye de geliyoruz’
Uzun yıllardır Türkiye’ye alışverişe geldiklerini söyleyen Stefan Gendoro, erken saatlerde geliş Edirne’yi gezdiklerini sonrasında alışverişlerini yaptıklarını anlattı. “Burayı tercih etmemizin sebebi birçok ürün Bulgaristan’a göre daha ucuz” diyen Gendoro, pasaport zorunluluğunun kaldırılmasının
gelen Bulgaristanlı sayısını artıracağını söyledi.
‘Fiyat sormadan beğendiklerini alıyorlar’
Edirne esnafı da Bulgar vatandaşlarının alışverişinden oldukça memnun. Esnaf Tuğba Oğuz, 2018’de euro’nun yükseldiği dönemde en yoğun müşteri potansiyeli gördüklerini belirterek, “Son birkaç yıldır yoğun bir Bulgaristanlı gelişi var. Bizler bu durumdan memnunuz, bunlar da gelmezse kimden kazanacağız. Türkiye’nin durumu ortada. Çoğu zaman, ‘İyi ki varlar’ diyoruz. Eğer gelmeselerdi şimdiye çoktan kepenk kapatmıştık” diye konuşuyor. Bir başka esnaf Sibel Denizli ise Türk müşterilerinin çok azaldığını dile getirerek, şunları dedi:
Ayakta tutuyorlar
“Türkiye’nin ekonomisi ortada. Bu nedenle Bulgaristanlıların gelmesinden yanayız. Çünkü Türkiye’deki ekonomik koşullar, Türk müşterilerimizi yüzde 80 azalttı. Buradaki esnafı ayakta tutan da Bulgaristanlı müşteriler. Günde 20 çanta satıyorsam bunun en fazla ikisini Türk müşteri alıyor.”
‘Bahşiş bırakıyorlar’
Esnaflık yapan Ahmet Kaşdaş da şöyle konuştu: “Bulgaristanlılar eskiden geldiklerinde ‘Bu kaça?’ diye fiyat sorup öyle alırlardı. Şimdi ihtiyaçlarını ve beğendiklerini düşünmeden alıyorlar. Eskiden Yunan müşterimiz bahşiş bıraktırdı, şimdi Bulgarlar bırakıyor. Esnaf olarak Bulgaristanlıların gelmesinden memnunuz.”
‘Tüm Edirne faydalanıyor’
Metin Barmanbey de gelen Bulgaristanlılardan dolayı tüm Edirnelilerin memnun olduğunu belirterek hem kendisinin hem tüm Edirne’nin onlardan memnun olduğunu anlattı: “Ben yıllardır esnaflık yapıyorum ve bu durumdan memnunum. ‘Gelmelerinden memnun değilim’ diyen de yalan söylüyordur. Bu durumdan Edirne’nin tüm geneli faydalanıyor. Şimdi bir de pasaport kalktı, gelenlerin sayısı da artacaktır, bu da buradaki esnafın daha fazla kazanması demek.
Ancak şu durum da insanın zoruna gidiyor, onlar istediğinde ülkemize gelip, istediği gibi alışverişini yapıp gezerken aynı rahatlıkla biz oraya gidemiyoruz.”