HDR nedir? Kamera, televizyon ve telefonlardaki HDR ne işe yarar?

Eğer az çok teknoloji ile iç içe olan biriyseniz HDR modu, HDR desteği gibi terimlere muhtemelen aşinasınızdır.  Bu nedenle sürekli kullandığımız TV’de, kamerada, Android ve iPhone telefonlarda HDR görüntü sıkça karşımıza çıkmaktadır.

Görüntü teknolojisinin gelişmesi şüphesiz ilk olarak kameralarda kendini gösterdi. Çekilen görüntülerdeki kontrast oranının yani renkler arasındaki ayırt edilebilirlik seviyesinin yüksek olması fotoğraf kalitesini arttırıyordu. Bu durumda HDR modu fotoğraf kameraları için bulunmaz bir nimetti. Düşünüldüğü gibi de oldu. Kameraya eklenen HDR özelliği daha canlı, keskin fotoğraflar ortaya çıkardı ve bu da HDR görüntünün TV’lerde, telefonlarda kullanılmasının önünü açtı.

Peki HDR fotoğraf ne demek? Android HDR modu nasıl açılır? TV’de HDR nedir? HDR ile alakalı merak edilen daha fazla sorunun cevabına birlikte göz atalım.

HDR nedir?

HDR, İngilizce “High Dinamic Range” kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir terimdir ve “Yüksek Dinamik Aralık” olarak Türkçeye çevirilebilir. HDR ilk olarak fotoğrafçılık ile oluşmuş bir teknolojidir, daha sonra akıllı telefonlardan, televizyonlara ve modern PC monitörlerine kadar bir çok alanda hızla yaygınlaşarak, saydığımız ürünler gibi ekranı olan bir çok teknolojik alette standart hale gelmiştir. 

HDR, günlük hayatımızdan en basit tanımla gelişmiş kontrast ve renkler anlamına geliyor. Gördüğümüz siyah rengin daha siyah, parlak renklerin daha parlak olmasını sağlıyor.

HDR modu aktif edilerek çekilen fotoğraflar aynı anda 3 farklı poz ile çekiliyor, daha sonra HDR özelliği devreye giriyor ve 4. bir poz oluşturuluyor. Bu 4.poz HDR tarafından işleniyor ve karanlık yerlerin daha karanlık, aydınlık yerlerinden daha aydınlık ayarlanması ile oluşturularak bize sunuluyor.

HDR fotoğraf ne demek? diye merakınız devam ediyorsa, HDR olan resimle olmayan arasındaki tam farkı anlamak için aynı kareyi HDR desteği kapalı olarak önce çekin. Daha sonra elinizi oynatmadan HDR özelliği bir şekilde aynı kareyi tekrar çekin. 2 resim arasındaki farkları incelediğinizde, HDR ne işe yarar sorusunun cevabını da bu şekilde yaşayarak görmüş olacaksınız.

HDR ne işe yarar?

Yukarıda da anlattığımız gibi HDR, bir ekrandaki en parlak beyazlar ile en koyu siyahlar arasındaki aralığı arttırmaktadır. Aslında buradaki temel amaç renklerin doygunluğunu arttırarak renkler arasında zıtlığı arttırmaktır.

Geleneksel video kameralar, bir görüntü yakalamak için bir seferde yalnızca bir poz çeker. Bu, bir görüntünün en parlak kısımlarının aşırı pozlanabileceği anlamına gelirken, bir görüntünün en karanlık kısımlarındaki doygunluğun daha bozuk olacağı anlamına gelir.

Bir görüntünün az pozlanmış kısımları gölgelerde ayrıntıyı kaybedebilirken, bir görüntünün aşırı yakalanmış kısımları parlak noktalarda ayrıntıyı kaybedecektir. Böylece gözlerimiz HDR ayarı aktif iken çekilen bir görüntüyü daha net olarak görecektir. HDR desteği olmayan resimle, mod aktif iken çekilen resmi yan yana getirdiğimizde bariz olarak bir kalite farkı görünecektir.

HDR video ne demek?

HDR çekim görüntülerle elde edilen bir HDR video, parlak renklere, daha koyu siyah, karanlık alanlara sahip olacağından video kalitesi göze HDR olmayan videoya göre çok daha canlı gelecektir. Çünkü renkler arası zıtlık üst düzeydedir ve parlaklık daha fazladır. Bu da HDR videonun kalitesinin artacağı anlamına gelir.

HDR video çekebilmek için Android telefonunuzdan, iPhone cihazınızdan yada kameranızdan HDR özelliğinin açılması gerekmektedir. Video kaydına başladığınızda otomatik olarak HDR formatında kayıt edecektir.

HDR video ile çekilen görüntülerdeki renk parlaklığı, karanlık noktalardaki doygunluk sahnenin durumuna göre anlık olarak değişebilir. HDR resimlerden farklı olarak HDR video dinamik bir yapıdadır.

TV’de HDR nedir?

Bir TV ekranının nasıl göründüğünün en önemli iki faktörü, kontrast oranı veya TV’nin özelliğine bağlı olarak parlaklık/karanlık arasındaki ilişkidir.

TV’de HDR nedir‘in en kısa cevabı; tanımını daha önce yaptığımız HDR’ye sahip bir TV ekranının, HDR desteği olan bir içerik ile buluşarak renk ve parlaklıkların daha canlı olarak gösterilmesidir.

TV’de HDR özelliğinin gerçekten ifade ettiği tek şey, TV’nin HDR filmlerini ve TV dizilerini gösterebilmesidir. Yani HDR desteği olan bir içerik yoksa TV’nin HDR göstermesinin çok da bir anlamı yoktur.

Gerçek bir HDR kalitesi için, HDR TV’nin HDR özelliğine sahip bir içeriğe ihtiyacı vardır. Ülkemizde izlediğimiz TV dizilerinin, filmlerinin çoğu HDR desteklemez ancak TV’de HDR desteğiniz bulunuyorsa onu kullanmak için alternatifleriniz bulunuyor.

Popüler dijital kanallardan olan Netflix, Amazon gibi oluşumlardaki içeriklerin çoğu da HDR’dir.

Kamerada HDR nedir?

Tıpkı diğer telefon ve TV teknolojilerinde olduğu gibi kamerada kullanılan HDR‘de bir kontrast zıtlığını ifade eder. Kamera, bir fotoğraf makinesinde yada akıllı telefonda kullanılabilir.

HDR ise kamerada kullanılan bir yazılımdır. HDR yazılım teknolojisi ile kamera çekimi sırasında 3 farklı pozdan elde edilen daha canlı bir 4. poz renk doygunluğu, derinliği oluşturularak elde edilir ve kullanıcıya sunulur.

HDR ekran nedir sorusunun cevabı da böylece verilmiş oldu: HDR yazılımı kullanılan ekran teknolojileri HDR ekran olarak anılır.

Android HDR nasıl açılır?

Android telefonlarınızda, tabletlerde HDR nasıl açılır merak ediyorsanız telefon modellerine göre farklılık göstermektedir.

Birçok Android telefonda kamera açıkken ekranın herhangi bir yerinde HDR simgesi görünecektir. Üzerine dokunarak aktif/pasif arasında geçiş yapabilirsiniz. Diğer Android modellerinde ise kamera ayarlarına girmeniz yeterlidir. Çoğu Android akıllı telefonda HDR özelliği bulunmaktadır.

Özellikle birden fazla kamerası olan telefonlarda HDR çekim ayarı muhtemelen vardır. Aktif etmek için kamera ayarlarını biraz karıştırmanız ve HDR ifadesini gördüğünüz yerde HDR desteğini aktif etmeniz yeterli olacaktır.

iPhone HDR nasıl açılır?

iPhone için HDR nasıl açılır merak ediyorsanız esasında android telefonlardan çok farkı yokturr.

iPhone modellerinde genellikle ekranın üst bölgesinde HDR simgesi görünmektedir. Ona bir kez basarsanız üstünde ki çizgi kaybolacak ve HDR modu aktif hale gelecektir. Tekrar basarsanız HDR yazısı üstüne bir çizgi gelecek ve HDR durumu kapanacaktır. 

HDR türleri

HDR’nin bir kaç standardı bulunmaktadır. İşte özelliklerine göre HDR türleri:

HDR10 nedir?

HDR10 en yaygın HDR standardıdır. Bu nedenle TV’niz HDR’yi desteklediğini söylüyorsa, en azından HDR10’u destekleme olasılığı vardır. HDR10 “açık standart” olduğundan ve üreticilerin formatı kullanmak için bir lisans ücreti ödemesi gerekmediğinden, görüntülerin kalitesi büyük ölçüde değişebilir.

Ayrıca HDR10, tüm videonun en parlak ve en karanlık ışık düzeylerini tanımlamak için bir dizi bilgiye sahip olduğu anlamına gelen “statik meta veriler” kullanır. Filmdeki bir sahne çok parlak veya çok karanlıksa bu sorun olabilir ve TV bunu telafi etmek için filmin geri kalanını daha açık veya daha koyu hale getirir.

HDR10+ nedir?

HDR10+, HDR10 standardının tüm iyi yönlerini alır ve geliştirir. HDR10’a göre daha yüksek parlaklık ve kontrast seviyelerine sahiptir ve statik değil “dinamik meta verileri” destekler. 

Bu, ışık seviyelerinin çekimden çekime değişebileceği anlamına gelir. HDR10+ ayrıca açık kaynak kodludur ve telifsizdir, ancak kullanımı HDR10 kadar yaygın değildir. Bu formatı destekleyen şimdiye kadar ki tek içerik kanalı Amazon Prime Video’dur.

Dolby Vision Nedir?

Dolby Vision, Dolby tarafından oluşturulan ve lisanslanan özel bir HDR standardıdır; bu, ekran üreticilerinin bunu cihazlarına uygulamak için belirli bir ücreti ödemesi anlamına gelir. 

Bu nedenle Dolby Vision, HDR10’dan daha katı standartlara sahiptir, gelişmiş teknolojisi ile çok daha tutarlı görüntüler üretmektedir.

HDR10+ gibi Dolby Vision da statik yada sabit değil, dinamik meta veriler kullanır.HDR10 ve HDR10+’dan daha fazla renk görüntüleyebilir. Ancak çoğu TV ve video akış hizmeti Dolby Vision’u desteklemez.

Yani bir TV’niz, monitörünüz HDR olsa bile içerik Dolby Vision desteklemiyorsa bu, kaliteden mahrum kalacağınız anlamına geliyor.

HDR destekleyen dijital içerik servisleri

Her ne kadar standart TV kanalları HDR’yi genel olarak desteklemese de bir çok dijital video akış hizmeti sunan içerik servisleri HDR’yi destekliyor.

İşte HDR, HDR10+ ve Dolby Vision destekleyen dijital film, dizi, video akış kanalları: