Mithat Yurdakul / ANKARA – Yurtdışından yapılan internet alışverişleriyle ilgili yeni vergi düzenlemesi yürürlüğe girdi. Karar uyarınca, yurtdışı e-ticaret sitelerinden yapılacak hızlı kargo alışveriş limiti, 150 euro’dan 30 euro’ya indirilirken, AB ülkelerinden gelen kargolarda vergi oranı yüzde 30, AB dışındaki ülkelerden gelen kargolarda vergi oranı yüzde 60 olarak uygulanacak. Kanunun yürürlük tarihinden önce alışverişlerin yoğunlaşmasıyla birlikte, başta Çin olmak üzere uzak doğu menşeli ürünler gümrükte yığılınca, Ticaret Bakanlığı işlemleri hızlandırmak için harekete geçti.
6 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararıyla, yurtdışından getirilen eşyaların maktu vergi oranları değiştirilmişti. 21 Ağustos (dün) itibarıyla yürürlüğe giren karara göre, yurtdışı hızlı kargo alışveriş limiti 150 euro’dan 30 euro’ya düşürülürken, Avrupa Birliği’nden (AB) gelen kargolarda vergi yüzde 18’den yüzde 30’a yükseltilmiş, AB dışı ülkelerden gelen kargolarda ise vergi yüzde 30’dan yüzde 60’a çıkarılmıştı.
Yığılma oldu
6 Ağustos’ta yayımlanan kararın ardından, 21 Ağustos itibarıyla limiti geçen yurtdışı alışverişleri için vergi ödemek istemeyen vatandaşlar, başta Çinli e-ticaret şirketleri olmak üzere yoğun şekilde alışveriş yapınca, gümrüklerde de yoğunluk oluştu. Hızlı kargo firmalarından, THY ve diğer bazı geçici depolama yeri işleticilerinden Gümrükler Genel Müdürlüğü’ne iletilen bilgilerde, özellikle uzak doğu çıkışlı eşya satışı yapan e-ticaret platformlarından gelen gönderilerde büyük bir yığılma olduğu ifade edildi.
El barkodu ile işlem
Bunun üzerine Ticaret Bakanlığı, gümrüklerde yaşanan yığılmaların önüne geçmek için, daha önce getirdiği kargo depolarındaki otomatik barkod okuyucu ve yürüyen bant sistemi şartında gevşemeye giderek, elle işlem süresini uzattı. Buna göre, yığılmanın yaşandığı İstanbul Havalimanı Gümrük Müdürlüğü yetki sahasında bulunan geçici depolama yerlerinde, otomatik barkod okuyucu ve bant sistemi olmaksızın, 9 Eylül’e kadar el barkodu ile işlem yapılacak.
Önceden gelenler vergiye tabi değil
Yeni vergi kararı, 21 Ağustos’tan önce gümrüğe giren ürünler için geçerli olmayacak. Bu tarihten önce girişi yapılan ürünler, eski limit ve vergi tarifeleri üzerinden değerlendirilecek. Dün itibarıyla gümrüğe girecek yeni ürünler ise 30 euro’luk limite tabi olacak, bunun üzerindeki değerde olan ayakkabı, saat, giysi gibi ürünler, gümrük beyannamesine tabi hale gelecek. Yerli esnafı koruma gerekçesiyle yapılan yeni vergi düzenlemesiyle, uluslararası bazı e-ticaret şirketlerinin de 30 euro altındaki bazı ürünlerini gümrük kapsamına girmesi nedeniyle Türkiye için satıştan çektiği belirtildi.