Mehtap Gökdemir – Altılı Masa’nın Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi Tanıtım Toplantısı, dün Bilkent Otel’de gerçekleşti.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, Demokrat Parti Genel Başkanı Gültekin Uysal, Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ve Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu salona birlikte girdi. Partilerin alfabetik sıralamasına göre salonda oturan liderler tanıtım toplantısının ardından ellerinde ‘Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi’ kitapçığıyla birlikte fotoğraf çektirdi.
Anayasa’nın 84 maddesinde ve 9 bölüm başlığı, alt başlık ve madde başlığında değişiklik yapılan anayasa değişikliği önerisinde yer alan düzenlemeler şöyle:
PARTİSİYLE İLİŞİĞİ KESİLECEK: Cumhurbaşkanının görev süresi 7 yıl olacak. Bir kimse ancak bir defa Cumhurbaşkanı seçilebilecek. Cumhurbaşkanı seçilenin, varsa partisi ile ilişiği kesilecek ve TBMM yeliği sona erecek. Cumhurbaşkanına, TBMM Başkanı vekalet edecek. Cumhurbaşkanının kanunlar üzerindeki zorlaştırıcı veto etkisi sona erdirilip geri gönderme hakkı verilecek.
BAŞBAKAN GERİ GELİYOR: Başbakan, Cumhurbaşkanınca en fazla milletvekiline sahip siyasi partinin milletvekilleri arasından TBMM Başkanlık Divanı’nın oluşumunu takip eden 24 saat içinde atanacak. Bakanlar, TBMM yeleri veya milletvekili seçilme yeterliğine sahip olanlar arasından Başbakan tarafından seçilip Cumhurbaşkanı tarafından atanacak.
HAYVAN HAKLARI İLK KEZ: Devlet doğal hayatı ve hayvanları koruyacak. Hayvanlara yönelik eziyet ve kötü muamele yapılmaması için gerekli tedbirleri alacak.
PARTİ KAPATMA ZORLAŞACAK: Şiddete başvurma ya da şiddeti teşvik hariç olmak üzere parti kapatma davalarının açılabilmesi için ihtar şartı getirilecek. Kapatma davasının açılabilmesi, TBMM’nin üçte ikisinin oyuyla alınacak izne bağlanacak. Taslak metinde milletvekillerinin Meclis kürsüsünde kullandığı ifadelerin parti kapatma davalarında delil olamayacağı da düzenleniyor. Bu davalardan çıkabilecek yaptırımlara idari para cezası ekleniyor.
DOKUNULMAZLIĞIN KALDIRILMASI: Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, TBMM tam sayısının salt çoğunluğunun kararı olmadıkça tutulamayacak, sorguya çekilemeyecek, tutuklanamayacak ve yargılanamayacak.
KADINA ŞİDDET: Affa uğramış olsalar bile cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, kadına yönelik kasten yaralama ve edimi ifasını fesat karıştırma suçlarından hüküm giymiş olanların milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olamayacak.
YÜZDE 1 OYA YARDIM: Devlet, son milletvekili genel seçimlerinde geçerli oyların en az yüzde biri oranında oy alan siyasal partilere malî yardım yapacak. Yapılacak devlet yardımının dörtte biri, yardıma hak kazanan siyasi partiler arasında eşit olarak paylaştırılacak. Geri kalanı ise, yardıma hak kazanan partiler arasında, son milletvekili genel seçimindeki oy oranlarıyla orantılı olarak bölüştürülecek.
HÜKÜMETİ DÜŞÜRMEK ZORLAŞACAK: Yeni hükümet kurulmadan mevcut hükümet düşürülemeyecek. Meclis ancak yeni hükümeti kurmakta birleşebilirse mevcut hükümeti düşürebilecek.
YARGIDA DÜZENLEMELER: Hakimler ve Savcılar Kurulu kapatılarak Hakimler Kurulu ve Savcılar Kurulu kurulacak. Adalet Bakanı ve yardımcısının Hakimler Kurulu üyesi olmasına son verilecek. Sayıştay ve YSK yüksek mahkeme olacak.
YSK KARARLARI: Yüksek Seçim Kurulu’nun seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkına ilişkin kararları Anayasa Mahkemesi’nin denetimine açılacak.
RTÜK’E YENİ DÜZEN: RTÜK üyeleri gazeteci ve akademisyenlerden oluşacak.
YEREL YÖNETİCİLER: Belediye başkanlarının görevden uzaklaştırılmasına Danıştay karar verecek. İçişleri Bakanlığı’nın belediye başkanlarını ve meclis üyelerini görevden uzaklaştırma yetkisi kaldırılacak. Onun yerine Danıştay kararı şartı getirilecek. Görevden uzaklaştırma en fazla altı ay sürebilecek.
YÖK KALDIRILACAK: YÖK kaldırılacak. Üniversitelerin akademik, idari ve mali özerklikleri ihlal edilmemek kaydıyla planlama ve koordinasyon kurulu olacak Yükseköğretim Üst Kurulu düzenleniyor.
Salona birlikte girdiler
Altı lider salona birlikte geldi. Liderler, salonda partilerin alfabetik sıralamasına göre oturdu. Öneriyi hazırlayan komisyon üyelerinin sunumunun ardından liderler sahneye gelerek fotoğraf çektirdi.
Altılı Masa, Anayasa değişikliği önerisini “Şimdi Demokrasi Zamanı” sloganıyla açıkladı. Tanıtımın yapıldığı salonda sadece Türk Bayrağı, Atatürk’ün resmi ve Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem Anayasa Değişikliği Önerisi afişleri yer aldı.