Aydın Hasan / Ankara – Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier’in, iki ülke arasında diplomatik ilişkilerin başlamasının 100. yılı dolayısıyla gerçekleştirdiği üç günlük Türkiye ziyareti, dün İstanbul’dan başladı. Ziyaretin ikinci gününü deprem bölgesine ayıran konuk Cumhurbaşkanı, 24 Nisan’da ise Ankara’da olacak. Steinmeier, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Beştepe’de törenle karşılanacak.
Neler konuşulacak?
– Erdoğan ile Stenmeier’in açıklamalarında, Gazze konusundaki fikir ayrılığının öne çıkması bekleniyor. İsrail’e destek veren Almanya, Hamas’ı terör örgütü olarak görüyor.
– Almanya’nın AB’nin lider ülke konumu nedeniyle Türkiye’nin AB’ye tam üyelik süreci, Gümrük Birliği anlaşmasının güncellenmesi ve vize serbesti konularının görüşmede ele alınması bekleniyor.
Vize sorunu
– Ele alınması beklenen bir diğer konu da Türk vatandaşlarının Almanya’dan vize alırken yaşadığı sorunlar.
– Almanya, daha önce Altay Tankı ile Fırtına obüslerinin güç gruplarının ihracında oyalama taktiği ile Türkiye’ye karşı örtülü ambargo uygulamıştı. Almanya’nın savunma sanayii ürünlerindeki açık ve örtülü ambargoları üzerinde de durulacak.
– Almanya, 2020’de Doğu Akdeniz’de yaşanan gerilim nedeniyle Türkiye’ye karşı AB tarafından alınan yaptırım kararlarını bahane ederek Eurofighter satışına karşı çıkıyor. Eurofighter dosyasının da, gündeme gelmesi bekleniyor.
– Terör örgütleri PKK ile FETÖ’nün Almanya’da etkin olmaları da, iki ülke ilişkilerinde önemli bir sorun oluşturuyor.
‘Gurbet’in ilk durağında
Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier, dün İstanbul Havalimanı’nda, İstanbul Valisi Davut Gül, Almanya’nın Ankara Büyükelçisi Jürgen Schulz, Türkiye’nin Berlin Büyükelçisi Ahmet Başar Şen ve diğer yetkililerce karşılandı.
Ortaylı gezdirdi
Steinmeier’in ilk durağı 63 yıl önce Almanya’ya işçi göçünün başladığı yer olan Sirkeci Tren Garı oldu. “Almanya’ya Türk İşçilerin Göçü” temalı sergi ile Türk kadın işçiler ve onların müziklerini konu alan “Gurbette Hasret” sergisini gezen Steinmeier’i, gar girişinde İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu karşıladı. İmamoğlu ve İBB heyetiyle, tarihi Orient Express Lokantası’nda, basına kapalı bir toplantı gerçekleştiren Steinmeier, daha sonra “Demiryolu Müzesi”ni ziyaret etti. Ziyarete İstanbul Valisi Davut Gül de eşlik ederken, heyete müzeyi Prof. Dr. İlber Ortaylı gezdirdi. – GÜLDEN ÇOKTAN / İstanbul
Gazze protestosu
Almanya Cumhurbaşkanı sergiyi gezerken garda, Gazze’de yaşanan insanlık dramına yönelik protesto gerçekleşti. İsrail’in saldırılarını sürdürdüğü Gazze’ye destek vermek için garda toplanan bir grup, Steinmeier’i protesto etti. “Soykırım suçlusu katil Almanya” şeklinde sloganlar atan gruba polis müdahale etti.
‘Ülkemizi Türklerle birlikte inşa ettik’
Alman Cumhurbaşkanı burada yaptığı açıklamada “Bugün ülkemizde toplumumuzu birlikte şekillendiren yaklaşık 3 milyon Türk yaşıyor. Ülkemizi bizimle birlikte inşa ettiler. Bu tren istasyonu, iki ülke arasındaki yakın bağları temsil ediyor. Alman mimar August Kachmud tarafından tasarlanan gar, Doğu ile Batı’yı birbirine bağlayan Orient Express’in son durağıydı” dedi. Türk-Alman göç tarihinin tek yönlü ilerlemediğini belirten Steinmeier, “Yoksulluk ve işsizlik 19. yüzyılda Almanya’daki zanaatkarları Anadolu’ya sürükledi. Ve tarihimizin en karanlık döneminde birçok Alman sanatçı ve entelektüel Türkiye’ye sığındı” diye konuştu.
‘Ortak noktalarımızı yeniden konuşalım anlayışı var’
– Dış Politika Enstitüsü Başkanı Emekli Büyükelçi Hüseyin Diriöz, ziyarete ilişkin Milliyet’e şu değerlendirmelerde bulundu:
“İki ülke arasında güçlü ekonomik ilişkiler var. Aynı zamanda müttefikiz. Rusya-Ukrayna Savaşı, Gazze meselesi, İran-İsrail gerilimi… Son yıllarda dünyada ortam oldukça karıştı. İki ülkede de, ‘gelişmeler üst üste geldi, ortak noktalarımızı tavırlarımızı yeniden konuşalım senkronize edelim, uyumlaştıralım’ anlayışı var. Türkiye ile Almanya birlikte hareket ettiğinde, görüş birliği içinde olduğu konularda ABD’yi etkileyebiliyor. İki ülkenin iş birliğini geliştirmesi iki ülke açısından önemli. Almanya’nın İsrail’e karşı yakın duran özel bir konumu var ama öte yandan İslam dünyasını da kaybetmek istemez. Almanya’nın Gazze sorunundaki farklılıklarının ikili ilişkileri derinden etkileyeceğini düşünmüyorum. Anlaşmazlıkların, ilişkilerin iyi yönlerini etkilememesi lazım. İhtilaf konularını azaltmak, ortak noktaları çoğaltmak gerekiyor. Almanya, AB’nin lider ülkesi. Türkiye’nin Almanya ile ilişkileri aynı zamanda Batı ile ilişkilerinde belirli bir zeminde yürümesine yardımcı olur.”
İki ülke arasında lezzet diplomasisi
Almanya Cumhurbaşkanı, Türkiye ziyaretinde ikram etmek üzere 60 kilogram döner getirdi, heyetinde de bir Türk döner ustası bulunuyor. Uluslararası Döner Federasyonu Başkanı Gülizar Mercan, dönerin kültürel entegrasyonunun simgesi olduğunu söyledi. Mercan, Steinmeier’in döner getirmesini “iyi niyetli” olarak değerlendirdi: “Dönerin, Almanya tarafından da benimsenmiş olması bu lezzetin ön planda tutulduğunun göstergesi. Türkiye’ye ait olan bir kültür ama iki ülke arasında kardeşlik bağı kurulmasına vesile olan bir ürünümüz.” – MELTEM GÜNEŞ / Ankara