MİTHAT YURDAKUL / FİLYOS – Karadeniz doğal gazı için üretim tesisinin tamamlandığını, iletimle üretim hattının bağlanması aşamasına gelindiğini ifade eden TPAO Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Melih Han Bilgin, “992 testin yüzde 63’ü tamamlanmış durumda. Mekanik, elektronik olarak devreye alma sürecinin içerisindeyiz” diye konuştu.
Bilgin, açıklanan rezervlerin yanı sıra yeni gaz alanları için de, “Ümit beslemek için çok kuvvetli teknik nedenlerimiz var” dedi. Gaz keşfinin seçim gündemiyle ilgisi olmadığını söyleyen Bilgin, “Mümkün olsaydı da 2022’de gazı getirebilseydik. Ayda 8 milyar dolar harcayacağız” dedi.
Türkiye’nin yerli doğal gazının işleneceği Filyos’taki sahada bir grup gazeteciyle bir araya gelen TPAO Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Bilgin, mart ayı sonu ya da nisan başında sisteme verilmesi planlanan Karadeniz doğal gazıyla ilgili sahadan bilgi verdi. Bilgin, şu bilgileri paylaştı:
– “Bu iş matkabın ucundadır derler. Bizim kazacak yerlerimiz var. Beş yıl içerisinde bütün bu gemilerin hepsinin teker teker bir planlaması var. Karadeniz’le ilgili büyük bir saha geliştirme konseptinin bileşenlerini uyguluyoruz. Ümit beslemek için çok kuvvetli teknik nedenlerimiz var. Şu anda Karadeniz’i bizden daha iyi tanıyan, bizden daha ekonomik, hızlı, doğru kuyu açacak Karadeniz’in jeolojisini bizden iyi bilen hiç kimse yok. Türk bilimi, Türk petrolcülüğü Karadeniz’in üstadıdır. Kendi sahalarımızla ilişkili hiç kimseyle hiçbir ortaklığımız yok. Bu sahalar bizim.
TPAO Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Bilgin Türkiye’nin yerli doğal gazının işleneceği Filyos’ta gelişmeleri anlattı.
‘SİYASETİN DIŞINDA OLMALI’
– Karadeniz’de yerinde gaz rezervimiz, tespit edilmiş rezerv 1 trilyon metreküp. Üretilebilir miktar ise 710 milyar metreküp. Boş kuyumuz olmadı. Açıklamamışsak ekonomik bir şey görmediğimiz içindir. 5 arama kuyusu, 12 tespit kuyusu, Karadeniz’de toplam 17 kuyu kazdık. 9 kuyu da Akdeniz’de kazdık. Toplam 26 kuyu kazıldı. Bizim seçim gündemiyle ilgili yaptığımız bir şey yok. 2030’a kadar hedefimiz Türkiye’nin doğal gaz bağımlılığını ortadan kaldırmak. Türkiye’nin enerji ithalatı ile ilgili 2022 senesinde yaklaşık 90-100 milyar dolar açık var. Türkiye’nin cari açığının temel meselesi enerji ithalatıdır. Mümkün olsaydı 2022’de gazı getirebilseydik. 8-9 milyar dolar gibi bir açık var ayda. Biz bunu kapatmaya çalışıyoruz, ‘niye seçime yetiştirmeye çalışıyorsunuz’ diyorlar. Bizim planımız kanayan yaraya pansuman yapmak. Bu süreç Türkiye’nin siyasi meselelerinin dışında olmalıdır. Ayda 9 milyar dolar harcamak yerine 8 milyar dolar harcayacağız. Doğu Akdeniz’deki çalışmalarımızdan da vazgeçmiş değiliz.
– Buraya gelmek isteyene kapımız açık. Siyasi partilere de anlattık. Ana muhalefet partisinin il teşkilatları, çevre illerden geldiler, onlara da anlattık. Yerelde muhalefet vekillerimiz Zonguldak’tan geldiler. Biz mühendis olduğumuz için biraz işe gömülmüş vaziyetteyiz, eksikliğimiz olmuş olabilir, bundan sonra daha dikkat ederiz eksik bırakmamaya.
– Üretim tesisi tamamlandı. Kuyu başı ekipmanları, manifoldlar, dağıtım hazneleri, ilgili tüm ekipmanların yerleştirilmesi bitti. İletim hatlarıyla üretim hattının bağlantısı aşamasındayız. Kara tesislerinin mekanik montajları tamamlandı. Mekanik, elektronik olarak devreye alma sürecinin içerisindeyiz. Temel hedefimiz marta yetiştirmek. Toplam 992 major testimiz var, önemli ana test. 992’nin yüzde 63’ü tamamlanmış durumda.
– Ben de pahalı buluyorum doğal gazı, yaparsa indirim sayın bakanım ben de memnun olacağım. Çok büyük bir sübvansiyon var doğal gazda. Piyasa fiyatlarından asla satılmıyor. 30 yıl boyunca 250-300 dolar bandında devam etmiş doğal gaz, 3000 dolarlara 10 kart artmış. Kimsenin doğal gazının kesildiği yok, bu büyük bir başarıdır. Doğal gaz Türkiye’de az bile kullanılıyor. Türkiye’nin enerji ihtiyacını yenilenebilirden çözmenize imkan yok.”
‘Dünyanın en kredili şirketi bizden daha olumlu’
“DeGolyer & MacNaughton, rezervi bizim değerlendirmelerimizden daha olumlu değerlendirdi” ifadelerini kullanan Bilgin, şunları söyledi:
“2 bin 885 adet kuyu içi test yaptık, gazı aldık. Uzun dönem akış testleri yaptık. Gazı aldık yüzeye çıkardık, deniz yüzeyinde yaktık. Dünyadaki en ‘credible’ rezerv değerlendirme şirketi DeGolyer and MacNaughton bizimle sekiz ay çalıştı. Bize reserve booking verdi. Bu, uluslararası piyasada geçerliliği olan bir rezerv değerlendirme raporudur. Rezervi bizim değerlendirmelemizden daha olumlu değerlendirdiler ve bir rapor hazırladılar. Bir ihtiyacımız yok ama ola ki bir uluslararası yatırım içerisine gireriz. Bugün değil yarın belki. Bu rezervin uluslararası değerlendirilmesi budur diye masaya koyduğumuzda, bu ekspertizidir işin. Biz halka açık değiliz. Kamu şirketiyiz. Siz mesela Rus Gazprom’un rezervini Amerikalı bir rezerv şirketine çağırıp, benim Sibirya’da şu kadar rezervim var dediğini duydunuz mu? Venezuela’nın duydunuz mu? Latin Amerika’dan, dünyanın büyük petrol ülkelerinden, operasyon kabiliyetimizi nasıl geliştirdiğimizi, bu kadar hızlı ve en kompleks operasyonları nasıl yapabildiğimizi anlamak için gelmek istiyorlar. Yetiştirdiğimiz arkadaşlara çok ciddi talep var yurtdışından. Üst düzey kadın yöneticilerin oranı yüzde 20.”