ASLIHAN ALTAY KARATAŞ Ankara – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Finlandiya’nın NATO’ya katılımına ilişkin onay sürecini başlatmaya karar verdiklerini açıkladı. Erdoğan, dün Türkiye’ye gelen Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ile görüştü. Görüşmenin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında Erdoğan, şunları söyledi:
DOSTLUĞUMUZU PEKİŞTİRDİ: Türkiye ve Finlandiya tarihi olarak iyi ilişkiler içerisinde bulunan iki dost ülkedir. Finlandiya’nın deprem felaketi karşısında uzattığı yardım eli, dostluğumuzu pekiştirmiştir. Münasebetlerimizi geliştirme yönündeki ortak irademizi teyit ettik. Ayrıca önümüzdeki dönemde atacağımız adımları ele aldık. Geçen yıl ikili ticaret hacmimiz 2 milyar doları geride bıraktı. Ortak hedefimiz ise ilk etapta üç milyar dolar, ardından beş milyar dolara ulaşmak. Türkiye-AB ilişkileri dahil, güncel, bölgesel ve küresel meseleleri de ele aldık. Finlandiya’nın Türkiye’nin AB üyeliğine desteğini güçlü şekilde devam ettirmesini önemsiyoruz.
KÖKÜNÜ KAZIMAKTA KARARLIYIZ: Kıymetli dostumla Rusya-Ukrayna savaşı bağlamındaki gelişmeler hakkında da görüş teatisinde bulunduk. Akan kanın durması ve savaşın diplomatik yollardan sona erdirilmesi yönündeki çalışmalarımızı anlattım. Türkiye binlerce vatandaşını teröre kurban vermiş bir ülkedir. DAEŞ’ten PKK/YPG/PYD, FETÖ’ye kadar dünyanın en eli kanlı yapılarıyla eş zamanlı mücadele ediyoruz. DAEŞ’i sahada hezimete uğratan tek NATO ülkesi biziz. Bölgemizin geleceğinde hiçbir terör örgütüne yer olmadığına inanıyoruz. Adı, iddiası ve arkasındaki hesaplar ne olursa olsun, ülkemizin bekasına, milletimizin canına kast eden örgütlerin kökünü kazımakta kararlıyız. NATO’nun genişleme sürecini bu gerçekler çerçevesinde değerlendiriyoruz.
SAMİMİ VE SOMUT ADIMLARI GÖRDÜK: Türkiye NATO’nun açık kapı politikasının güçlü savunucuları arasında yer alıyor. Finlandiya ve İsveç’in katılım müzakerelerinin başlatılmasına Madrid’de yapılan NATO zirvesinde onay vermiştik. Eş zamanlı olarak üçlü muhtırayı imzalamak suretiyle Türkiye’nin haklı güvenlik kaygılarının giderilmesi gerektiğini kayıt altına almıştık. Geride bıraktığımız süre zarfında Finlandiya’nın 3’lü Muhtıra’daki taahhütlerini yerine getirmek için samimi ve somut adımlar attığını gördük. Ülkemizin güvenlik kaygılarını gidermek yolunda gösterdiği hassasiyet ve kaydedilen bu mesafeye binaen Finlandiya’nın NATO’ya katılım protokolünün Meclisimizdeki onay sürecini başlatmaya karar verdik. Bu kararımızın ülkelerimiz başta olmak üzere, ittifakımız için hayırlı olmasını diliyorum.
SÜRECİN İLERLEMESİ İSVEÇ’E BAĞLI: Finlandiya’nın üyeliğiyle daha da güçlenerek NATO bu sayede küresel güvenlik ve istikrarın muhafazasında inanıyorum ki etkin rol oynayacaktır. Onay sürecinin tamamlanmasıyla birlikte Finlandiya ile ilişkilerimiz NATO müttefikliği zemininde tahkim edilmiş olacaktır. İsveç ile olan görüşmelerimizi ise ittifakın prensipleri ve bizim terörle mücadeledeki yaklaşımlarımız temelinde sürdüreceğiz. Ülkemizin sürecin ilerletilmesi hususundaki ilkelerinin ve iyi niyetinin artık daha net görüldüğü kanaatindeyim.
SAYIN BAŞBAKAN İYİ BİR İNSAN AMA: Öncelikle bizim İsveç’e karşı farklı bir yaklaşımımız yok. Ancak İsveç teröristlere kucak açtı. Stockholm Caddesi’nde sürekli olarak Türkiye’deki PKK/YPG/PYD ve bunların uzantılarıyla gösteriler oluyor. Ve Sayın Başbakan’a da bunları söyledik. 120 civarında teröristin listesini verdik ve ‘bu teröristleri bize verin’ dedik. Tabii Sayın Başbakan iyi bir insan, ama bu teröristleri bize vermediler. İsveç’e olumlu yaklaşmamız mümkün değil. Sayın Başbakan iyi bir insan olabilir. Ama bizim için netice önemli, bu neticeyi görmediğimiz sürece terörle mücadelede, hatta parlamentolarına sızmaya varıncaya kadar, bu tür olaylar olduğu sürece bizim de yaklaşımımız bugünkü gibi olacaktır. Finlandiya’da bu tür eylemler olmadığı için de Finlandiya’yı İsveç’ten ayırmak durumunda kaldık ve bunun için de Finlandiya’ya olumlu yaklaşımımızı bugün attığımız imzayla gösterdik.
Komisyon’a havale
Toplantının ardından Finlandiya’nın NATO’ya Katılımına İlişkin Protokol, Erdoğan tarafından imzalanarak TBMM’ye sunuldu. Protokol’ün onaylanmasının uygun bulunduğuna dair kanun teklifi, TBMM Meclis Başkanı Mustafa Şentop tarafından imzalanarak TBMM Dışişleri Komisyonu’na havale edildi.
Erdoğan, Stoltenberg ile görüştü
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dün NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile telefonda görüştü. Erdoğan, NATO’ya üyelik sürecinde Finlandiya’nın, sergilediği tutumla İsveç’ten olumlu şekilde ayrıştığını belirtti. Erdoğan, sürecin nasıl ilerleyeceğinin İsveç’in atacağı somut adımlarla doğrudan bağlantılı olacağını kaydetti. Stoltenberg, konuya ilişkin yaptığı açıklamada “Katılım sürecinin hızla sonuçlanmasını ve hem Finlandiya’yı hem de İsveç’i bir an önce NATO ailesine tam üye olarak kabul etmeyi sabırsızlıkla bekliyorum” ifadelerini kullandı.
ABD: Memnunuz
Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, onay kararını memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.
‘Mutabık kaldığımız her şeyi yerine getirdik’
Finlandiya Cumhurbaşkanı Niinistö ise, görüşmelerin son derece faydalı olduğunu belirtti. Niinistö, “NATO üyeliğimiz konusunda ifade ettiğiniz haberleri almak bizleri çok memnun ediyor. Tüm Finlandiyalılar için çok önemli bir haber bu. Sizlere çok teşekkür ediyoruz. Finlandiya’nın NATO’ya üyeliği İsveç olmadan tamamlanamaz. Çünkü ortak çıkarlarımız var. Dolayısıyla Vinius Zirvesinde umut ediyorum 32 üye ülke olur ittifaka. Finlandiya, Madrid’de geçen yaz üzerinde mutabık kaldığımız her şeyi yerine getirdi. İdari yetkililerimiz o tarihten itibaren her zaman temasta kaldılar ve benim anladığım kadarıyla karşılıklı anlayış seviyemiz daha da arttı” diye konuştu.