DUYGU ERDOĞAN – Fındık üretimi yapan illerde sahaya inerek sezon için oluşacak verime yönelik araştırmalar yapan Tarım ve Orman Bakanlığı ve ilgili kurum, kuruluşlar; Türkiye genelinde fındıkta yeni sezon için toplamda 718 bin tona yakın rekolte tahmini yaptı.
Bu tahmin, üretici birlikleri tarafından ise 680 bin ton civarında hesaplanmıştı. Geçen sezon ise rekolte tahmini 760 bin ton olarak açıklanmıştı. Bu sezon iklim nedeniyle önce sıcak hava ardından ise geç ve yoğun yağışlar etkisinde kalan üretici illerde kayıplarla birlikte kalite düşüşü de öngörülüyor. Üreticiler, daha önce en az 80 lira olarak görüştükleri fındık alım fiyatının, son akaryakıt zammı ile birlikte artan maliyetlerle 100 liranın üzerinde olması gerektiğini ifade ediyor.
Toprak Mahsulleri Ofisi’nin kabuklu fındık alım fiyatları son birkaç yıldır Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından fındık hasadının da başlamak üzere olduğu ağustos ayı başında açıklanıyor. Geçen sezon fiyat alan destekli olarak 54 lira seviyesinde belirlenmişti.
‘Yüzde 10-20 kayıp var’
Altınordu Ziraat Odası Başkanı Atakan Akça, Ordu’da sahil bölgelerindeki üretici ilçelerde fındık içlerinin yüzde 30 boş olduğunu; Ordu’da ve üretici illerde yüzde 10 ila 20 arasında bir rekolte kaybı oluşacağını tahmin ettiklerini söyledi. Fındığın tozlaşma zamanında mevsim normalleri üzerinde bir sıcakla karşılaşarak yeteri kadar gelişemediğini anlatan Akça, “Ardından ise fındık zararlılarıyla mücadele edilme zamanı olan mayıs ve haziranda çok ve sürekli yağışlar bizleri zorladı. Zararlı ve hastalık mücadelesi yeteri kadar yapılamadı. 680 bin ton civarında bir tahmin yaptık. Sahadan aldığımız gözlem bu. Aslında ürün iklem nedeniyle zarar görmese çok iyi olurdu” dedi. Bir çalışma yaparak son 5 yıllık fındık fiyatlarına baktıklarını belirten Akça, “Buna göre üreticiye hep 3 dolar ile 3.3 dolar arasında fiyat verilmiş. Yani uş anda 86 lira seviyesine geliyor. Ancak son girdi artışları üreticiye geçinme imkanı bile bırakmıyor. Beklediğimiz fiyat en az 100 liradır” diye konuştu.
‘Ayda 2.900 lira’
Üreticilerin fındık fiyatlarıyla ilgili beklenti ve görüşlerini iletmek için geldiklerini anlatan Karasu Ziraat Odası Başkanı Selami Arık, hava şartlarından dolayı yaşanan kayıplar üzerine gelen girdi maliyeti yükselişlerinin üreticiyi bu sezon çok zorladığını ifade etti. Arık, “Bir üreticimiz geldi; ‘başkanım sen beni tanıyorsun, ben bahçemle ilgili bütün işlerimi kendim yaparım. Sadece toplamayı işçilere yaptırıyorum. Emekli bir insan olarak bana 12 ay için 35 bin lira kalıyor. Bu hesabı sen yap’ dedi. Bu hesapla aylık 2.900 lira parası kalıyor. Bununla hem geçimine destek vermesi, hem diğer yıl için bahçesini hazırlaması nasıl mümkün olur onu da siz hesaplayın” diye konuştu.
Fındık içi doluluğunun ve kalitesinin sıcak ve ardından yağışlı havalarda oldukça düşük kaldığını belirten Arık, 100-120 lira arasında bir alım fiyatı istediklerini dile getirdi.