AYLİN RANA AYDİN – Ezine peyniri, Avrupa Birliği’nden (AB) coğrafi işaret tescili için gün sayıyor. Ocak 2023’te Ezine peynirine AB coğrafi işaret tescili almak için başvurulmuştu. Gerekli incelemeler sonucunda 16 Ağustos’ta AB Resmi Gazetesinde yayımlanan başvuru kararı, 3 ay süreyle askıya çıkarıldı. Bu süre sonucunda herhangi bir itiraz olmazsa Ezine peyniri AB coğrafi işaret tescili almış olacak. Coğrafi tescilin ihracata da olumlu yansıması bekleniyor. Sektör, piyasada ‘Ezine peyniri’ adı altında satılan ancak Ezine peyniri özelliklerini taşımayan ürünlere yönelik çalışmalarını da sürdürüyor.
Çanakkale Ticaret Borsası Başkanı Abdullah Deniz, başvurunun bekleme sürecinde olduğunu bildirdi. Türkiye ve Çanakkale olarak ‘Ezine peyniri’ konusunda iddialı olduklarının altını çizen Deniz, “Ülkemizde sürekli güneş var, sürekli taze otumuz var. Kaz Dağlarımızın bitki örtüsüyle coğrafi işaret almışız. Sütümüzün yağ oranının etkili ve iyi olduğunu da biliyoruz. Hem ilimize hem de Türkiye’ye katma değerli ürünler alanında ihracatı geliştirerek katkıda bulunmak istiyoruz” diye konuştu.
‘İhracata yansır’
Sahte peynirlerle mücadeleye yönelik çalışmaların sürdüğünü kaydeden Deniz, şöyle devam etti: “Herkesin bu konuda biraz daha duyarlı olmasını bekliyoruz. Taklide yönelik cezalar da caydırıcı olursa bunun da önüne geçebileceğimizi düşünüyoruz. Ezine peyniri logosu da var ona da dikkat edilmeli. Ezine peynirinin özelliği koyun, keçi, inek sütünün karışımından elde edilmesi. En az 6 ay depolarda bekletilip, olgunlaştırılıyor. Bugün yapıp, yarın satamıyoruz.”
Ezine Peynirini ve Mandıracılarını Koruma Geliştirme ve Tanıtım Derneği Genel Sekreteri Fırat Öğüt, “Askı süresinden sonra üç ayın sonunda AB’de ilk süt ürünlerinde tescilimizi almayı hedefliyoruz. Bu coğrafi işaret tescili ihracata da olumlu yansıyacaktır” dedi. Ezine peynirinin belirli bir bölgede üretildiğinin altını çizen Öğüt, “Bu bölgede toplanan koyun, keçi ve inek sütlerinin karışımıyla elde ediliyor. Kendine has bir dokusu, tadı da var. Taklitler için logomuz da var, bu logo sayesinde diğer peynirlerden ayrımı yapılıyor. Piyasada çok fazla sahte Ezine peyniri mevcut, biz de bunlarla mücadele etmeye çalışıyoruz” diye konuştu.
Coğrafi sınırı
Türk Patent Enstitüsü’nde yer alan bilgilere göre Ezine peynirinin coğrafi sınırı şöyle açıklanıyor: Çanakkale iline bağlı Ezine, Bayramiç, Ayvacık ilçeleri, Çan ilçesine bağlı Şerbetli, Etili, Ahlatlıburun, Küçüklü, Alibeyköy ve Söğütalan köyleri ve Merkez ilçesine bağlı Karacaören, Kurşunlu, Şerbetli ve Kirazlı köyleri.
Diğer peynirlerden ayıran özelliği nedir?
Ezine peyniri Türk Patent Enstitüsü (TPE) tarafından 2007 yılında tescil edildi. TPE’de Ezine peynirinin ayırt edici özellikleri şöyle sıralanıyor: “Üretim bölgesini kapsayan coğrafi sınırında bulunan doğal endemik bitki örtüsü, iklimi ve su kaynakları ile beslenen koyun, keçi ve ineklerden elde edilen sütlerin mevsimine göre; koyun sütü yüzde 35-45, keçi sütü en az yüzde 40, inek sütü en fazla yüzde 25 oranlarında karıştırılmasıyla üretilen tam yağlı muhtelif büyüklükte teneke tipi peynirdir. Ezine peyniri üretimi mart ayından başlayıp, ağustos ayı sonuna kadar devam eden sezon içinde elde edilen koyun, keçi ve inek sütlerinden yapılır. Ezine peyniri üretiminin yapıldığı bölge gerek bitki örtüsü ve gerekse iklim olarak Kaz Dağından etkilenmektedir. Ezine peyniri beyaza dönük açık sarı renkte olup, orta sertlikte kırılgan olmayan bir yapıya sahiptir. Peynir kitlesinde az sayıda ve küçük çaplı gözenekler bulunur.”