8 Eylül 1999 öncesi sigorta girişi olanları kapsayan Emeklilikte Yaşta Takılınlar’a (EYT) ilişkin kanun teklifi TBMM Genel Kurulunda 395 oyla kabul edildi.
EYT ile ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda kabul edilerek yasalaştı.
Yaş şartının kaldırılması ile birlikte 2 milyon 500 bin kişi emekli olmanın sevincini yaşadı.
Yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde emeklilik yolu açıldı
Aylık bağlanması talebinde bulunanlar, yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanacak.
Emekli olduktan sonra aynı iş yerinde 30 gün içinde tekrar işe başlayan bütün çalışanlar için yüzde 5 destek primi verilecek
EYT yasasına tabi olacakların önemli bir kısmı çalışıyor
EYT’lilerin yüzde 80’den fazlasını SSK yani 4A’lılar oluşturuyor. Bunların büyük bir bölümü de halen çalışan sigortalılardan oluşuyor.
Yaş ortalamalarına bakıldığında da genelde 45 ile 50 yaş arasında oldukları görülüyor.
Çalışanların hepsi kalifiye eleman
Çalışan EYT’lilerin büyük kısmı bulundukları şirketlerde kalifiye eleman. Şirketler bu EYT’lileri kaybetmek istemiyor. Bu yüzden EYT’lilerin büyük kısmı emekli olduktan sonra çalışmaya devam edecek.
Ancak tazminat almak için işlem yapmak adına EYT’lilerin önce işten çıkmaları gerekiyor.
Emeklileri tazminatı
Hazine ve Maliye Bakanlığı, 1 Ocak 2023 tarihinden geçerli olmak üzere yeni kıdem tazminatı tavanını 17 bin 904,62 TL olarak açıkladı. Mevcut asgari ücretle birlikte asgari ücretlinin kıdem tazminatı tavanı 17 bin 904 lira oldu.
Örnek vermek gerekirse 10 yıldır asgari ücretli olarak aynı işyerinde çalışan kişinin alacağı kıdem tazminatı 179 bin 40 lira.
Emekli maaşı en az 5 bin 500 lira
EYT’liler diğer emeklilerle aynı şartlarda ödeme alacak. Farklı bir uygulamaya maruz kalmayacaklar. Emekliler en az 5 bin 500 lira maaş aldıkları için EYT’lilerin de maaşları en az bu rakam olacak.
Tabii her kişinin ödediği prim ve gün sayısı alacağı maaşı belirleyen ve bu rakamın üzerine çıkartan etmenlerden olarak maaşa etki edecek.
Maaş rakamları e-Devlet’te
Eemekli maaşı için EYT’liler e-Devlet sistemine giriş yaparak alacakları maaşın tutarını öğrenebiliyor.
4a Emekli maaş hesaplama robotu
https://uyg.sgk.gov.tr/AylikHesap/
4b Emekli maaş hesaplama robotu
https://uyg.sgk.gov.tr/WS_EMEKTAR_AYLIKGELIRHESAPLAMA4B/AylikHesaplaAction.do?dispatcherMethod=aylikHesaplaSayfa
Bayram ikramiyesi
Mart ayında dilekçe veren EYT’liler, nisan ayındaki Ramazan Bayramı dolayısıyla eğer değiştirilmezse geçen yıl alınan rakam olan 1.100 lira tutarındaki ikramiyeyi de alabilecekler.
Maaşlar nisanda ödenecek
EYT’liler başvuru dilekçelerini e-Devlet üzerinden yaparak emeklilik hakkı elde ettiklerinde, maaşlarını nisan ayında almaya hak kazanacaklar.
Emekli olmak için yaş dışındaki diğer şartları taşımak yeterli
Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na eklenen geçici maddeyle, ilgili kanunlara göre, teklifin yürürlük tarihinden sonra aylık bağlanması talebinde bulunanlardan yaşlılık veya emekli aylığı bağlanacak olanlar, söz konusu hükümlerde yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık veya emekli aylığından yararlanacak.
Geriye dönük ödeme yapılmayacak
Bu hüküm esas alınarak geriye dönük herhangi bir ödeme yapılmayacak ve geriye dönük hak talep edilemeyecek.
30 gün içinde çıkılan iş yerine dönülebilecek
İlk kez yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlardan, yaşlılık veya emekli aylığı talebi nedeniyle işten ayrılış bildirgesi verilenlerin işten ayrılış tarihini takip eden 30 gün içinde en son çalışılan özel sektör iş yerinde sosyal güvenlik destek primine tabi çalışmaya başlamaları halinde, çalışılmaya başlandığı tarihten itibaren, sosyal güvenlik destek primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmına isabet eden tutar Hazinece karşılanacak.
Sosyal güvenlik destek primi işveren hissesi indiriminden yararlanılan sigortalının işten ayrılması halinde, bu indirimden tekrar yararlanılamayacak.
Kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçilerin durumu
Kamu kurum ve kuruluşlarında kadroya alınan işçiler, il özel idareleri ve belediyeler ile bağlı kuruluşlarında ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birliklerinde, birlikte veya ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası il özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarına ait şirketlerde işçi statüsüne geçirilenlerin; emeklilik, yaşlılık veya malullük aylığı almaya hak kazanmaları halinde, çalıştırıldıkları kamu kurum ve kuruluşları veya şirketlerce iş sözleşmelerinin feshedilmesini zorunlu tutan düzenlemeler yürürlükten kaldırılacak.
8 Eylül 1999 öncesi emeklilik şartları nelerdi
SSK’lı EYT emeklilik şartları; 5.000 gün primi tamamlamak, erkeklerde 25, kadınlarda 20 yıl sigortalılık süresini doldurmaktı.
Bağ-Kur EYT emeklilik şartları ise; erkeklerde 9.000 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi ve kadınlarda 7.200 prim günü ve 20 yıl sigortalılık süresi şartlarını sağlamaktı.
Aynı şartlar Emekli Sandığı için de geçerli sayılacak.
EYT’de ikademeli emeklilik söz konusu olacak.