Rusya-Ukrayna savaşı doğal gaz artışının önemli nedeni
2021 sonundan beri vatandaşların yükselen fiyatlar ile başa çıkmak üzere nasıl önlemler aldığını araştırıyoruz. Yaz ayları boyunca okul ve ısınma masraflarının olmaması önemliydi. Ayrıca giyim ve gıda gibi kalemlerde de yaz mevsiminin avantajları söz konusuydu. Sonbahar ile birlikte bu tablo değişti, okul masrafları konusunu gündeme getirmiştik, kış mevsiminin etkisini göstermeye başlaması ile de ısınma ve elektrik giderleri yük oluşturmaya başlayacak.
Rusya-Ukrayna savaşı doğalgazı gündemin en önemli maddelerinden biri yaptı. Gerek Avrupa ülkeleri için gerekse ülkemiz için ısınma amaçlı kullanılan bir numaralı yakıt doğalgaz. Ülkemizde yaptığımız bu araştırmaya katılanların %70 konutlarının doğalgaz ile ısındığını belirtiyor.
Katılımcıların %85’i doğalgaz fiyatının yükseldiğini ifade ediyor. Peki bu harcamaların ne kadar yükseleceğini tahmin ediyoruz? Araştırmamıza katılanların yarısına yakını elektrik ve ısınma masraflarının artacağını düşünüyor. Bu ciddi bir yük. Her dört kişiden üçü bu kış bütçelerinde en çok yük oluşturacak kalemler için de elektrik ve ısınma masraflarını işaret ediyor.
Bu koşullar altında büyük bir çoğunluk her iki kalemde de tasarruf etmeye çalışacak. Elektrik harcamasında tasarruf eğilimi ısınmaya kıyasla biraz daha güçlü. Vazgeçilebilecek veya azaltılabilecek uygulamalar olduğu düşünülüyor. Ancak tabi ısınma tarafında da tasarruf önemleri alınacak, ısıtılacak oda sayısını azaltmak, kalorifer yerine soba kullanmak gibi önlemler gündemde.
Geçen hafta da sözünü ettiğim ısınma-enerji desteğinin uygulama esasları ve ne derecede yaygın şekilde uygulanacağı kritik.
Ülkemizde doğal gaz en temel ısınma sistemi
SORU: Evinizdeki ısınma sistemi nedir? Kışın nasıl ısınıyorsunuz?
Türkiye’de hanelerin yarısı doğalgaz kombi sistemi ile ısınırken, %14’ü yine doğalgaz kullanılan merkezi sistem ile ısınıyor. Doğalgaz soba ile ısınanlarla birlikte hanelerin %70’inde doğalgaz kullanılıyor.
Vatandaş ısınma ve elektrik fiyatlarına nasıl bakıyor?
SORU: Aşağıda yer alan ürün kategorilerinin fiyatları konusundaki görüşünüzü belirtir misiniz?
Bireylerin %80’inden daha fazlası hem elektrik hem de doğalgaz fiyatlarının çok arttığını düşünüyor. Odun / kömür gibi diğer ısınma fiyatları konusunda da görüşleri benzer.
Geçen yıla göre ısınma giderleri nasıl değişti?
Geçen seneye göre elektrik faturanız ne kadar arttı?
Bu kış ısınma harcamanızın/masrafınızın ne kadar artacağını düşünüyorsunuz?
Hanelerin %23’ünün elektrik giderleri geçen senenin aynı ayına göre %100 artmış durumda. Elektrik giderlerinin %75 üzerinde artan hanelerin toplamı ise %43. Bu sene kış aylarında doğalgaz giderleri koşunda da yine hanelerin %43’ü %75’in üzerinde artacağı görüşünde.
Isınma ve elektrik giderlerindeki artışlar bütçeleri nasıl etkiler?
SORU: Fiyat artışı olduğunu düşündüğünüz kategoriler arasından hangisi sizin bütçenizi bu kış hangi kategorilerin zorlayacağını düşünüyorsunuz?
Hanelerin ¾’ü bu sene elektrik fiyatlarındaki artışın, %66’sı da doğalgaz fiyatlarındaki, %22’si de diğer tür ısınma giderlerindeki artışların bu sene bütçelerini en fazla zorlayacağını düşündükleri kategoriler.
Haneler farklı önlemler alarak giderleri kısmaya çalışacak
SORU: Son zamanlarda tüm ürünlerde yaşanan fiyat artışlarını siz nasıl yönetiyorsunuz?
SORU: Aşağıdaki ürün kategorilerinde, önümüzdeki 1 aylık dönemde harcamalarınızı kısmayı planlayıp planlamadığınızı belirtir misiniz?
Hanelerin %76’sı elektrik giderlerini kıstıklarını ve bunun için ütü, çamaşır makinesi vb aletleri daha az kullandıklarını, ailecek bir odada oturup diğer odalarda elektrik yakmamak gibi önlemler aldıklarını belirtiyor. Hanelerin %67’si de bu kış doğalgaz giderlerini kısacağını, bunun için %41’i evde yokken doğalgazı açmamaya ya da minimumda yakmaya çalıştıklarını, %14’lük bir kesim de doğalgaz yerine kömür veya oduna geçmek, kaloriferi kapatıp soba kurmayı düşündüklerini söylüyor.
