Milliyet.com.tr/ Cumhurbaşkanı Erdoğan “En düşük emekli maaşını 7 bin 500 liraya, emeklilerimizin bayram ikramiyesini 2 bin liraya çıkardık. Bu rakamı daha yukarıya çıkarmanın hesabı içerisindeyiz” dedi. Peki en düşük emekli maaşı ve bayram ikramiyeleri kaç lira olacak? Ekonomist Ahmet Kurtuluş cevapladı.
BAYRAM İKRAMİYELERİNE NE KADAR OLUR?
Kurtuluş açıklamasında şu ifadeleri kullandı: “Bayram ikramiyeleri şu anda geçen sene itibarıyla bin 100 lira üzerinden ödeniyordu. Bu çok uzun bir süredir ödenen bir rakamdı. Emekliler yaklaşık olarak 3-4 yıldır bin 100 lira bayram ikramiyesi ödemesi alıyordu. Bu sene itibarıyla yüzde 100’lik artışla 2 bin liraya yükseltildi.
Enflasyondaki artış göz önüne alındığında bu rakam da yeterli görülmüyor. Dolayısıyla seçim döneminde olduğumuz bu süreçte rakamın 3 bin-4 bin TL bandına yükseltileceği düşüncesindeyiz.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞINA NE KADAR ARTIŞ OLUR?
2021 yılında bin 500 lira olan en düşük emekli maaşı 2023’ün ilk aylarında 7 bin 500 TL’ye yükseltildi. Artış enflasyon oranı ve diğer parametrelerin çok daha üzerinde gerçekleşti, yaklaşık 5 katına yükseltildi. Dolayısıyla bu oran aslında beklentilerin de üzerinde bir tutardı.
‘EN DÜŞÜK MAAŞ ASGARİ ÜRETİN ALTINDA’
Ancak emeklilerin maaşı daha önceki dönemde asgari ücretin biraz üzerinde seyrediyordu. Dolayısıyla şu anda en düşük emekli maaşı 7 bin 500 TL ile 2 seneden az bir zamanda 5 katına çıkarılmasına karşın halen daha asgari ücretin altında seyretmektedir.
‘YÜZDE 45 ARTIRILACAĞI BEKLENTİSİ OLUŞTU’
Temmuz döneminde hem enflasyon, refah payı artışı hem de memurlara yapılan son yüzde 45’lik zammın diğer emekli ve asgari ücretli çalışanlara da yansıtılacağı Cumhurbaşkanımız tarafından beyan edildiği için en düşük maaşın da yüzde 45 oranında artırılacağı beklentisi kamuoyunda oluştu.
‘10-11 BİN TL ARASINDA BELİRLENECEĞİ KANAATİNDEYİZ’
Temmuz döneminde bu beklentinin karşılanacağı kanaatindeyiz. En düşük emekli maaşının 10 bin TL ile 11 bin TL arasında belirleneceği kanaatindeyiz. Böylelikle de asgari ücrete biraz daha yaklaşmış olacaktır.
DİĞER EMEKLİLERE NE KADAR ARTIŞ OLACAK, KADEMELİ ZAM YAPILABİLİR Mİ?
Emeklilerin normalde maaş artışları enflasyon oranı ile belirleniyordu. Son dönemde yapılan artışlardan da gördüğümüz üzere emeklilere enflasyon farkı haricinde ciddi refah payı ödemeleri oldu.
Son memur maaş zammı ve kamu işçilerine yapılan zam kadar yani yüzde 45 oranında zammın emekliler için geçerli olacağı kanaatindeyim.
‘MAAŞ FARKI AZALDI’
Burada bir hususun altını çizmek istiyorum. En düşük maaş alan emeklilere 2 yıldan daha az bir zamanda yüzde 500 oranında zam yapılırken, en düşük emekli maaşının dışında emeklilik maaşı alanlarda enflasyon oranında ve bir miktar refah payı eklenerek artış gerçekleştirildi. Bu da en düşük emekli maaşı alanlarla yüksek maaş alan emeklilerin arasındaki maaş farkının azalmasına neden oldu.
Bu sakıncalı durumun giderilmesi için hükümetin yüksek maaş alanlara refah payı uygulaması ya da seyyanen zam uygulaması ile farklı bir ücret skalası belirlemesi çalışma barışı açısından daha doğru olacaktır.
Sene başı en düşük emekli maaşı 5 bin 500 olarak belirlendi. 5 bin 500 lira emekli maaşı alan kişinin maaşı 7 bin 500 TL’ye yükseltildi. Fakat 8 bin TL emekli aylığı geliri elde eden emeklinin maaşı 8 bin TL olarak kaldı.
Yani en düşük maaştaki zammın öncesinde aralarında 3 bin TL olan gelir farkı 500 TL’ye kadar düştü. Bu da yüksek maaş alan emeklilerde bir rahatsızlığa yol açtı. Bunun giderilmesi hükümetin en önemli gündemlerinden biri olmalıdır diye düşünüyorum.”