Asena Yatağan / ANKARA – 2019-2023 Türkiye verileri üzerinden hazırlanan belgeye göre, Türkiye’de kadınların işgücüne katılım oranı yüzde 37. En belirgin fark ‘vasıflı işçi’ seviyesindeyken, eğitim seviyesi arttıkça bu fark azalıyor. Düşük eğitim seviyesinde fark yüzde 40, orta eğitim seviyesinde yüzde 30, yüksek eğitim seviyesinde ise yüzde 10. Düşük ve orta düzey eğitim seviyesinde işgücünde cinsiyet farkı Almanya ve Fransa’da yaklaşık yüzde 10, Kanada, Rusya ve Amerika’da yüzde 20, İtalya ve Brezliya’da yüzde 30, Meksika’da yüzde 40, Türkiye’de ise bu fark yüzde 50.
Kadın- erkek işgücü arasındaki fark yüzde 40 ile en çok 25-34 yaş aralığında belirgin. Aynı yaş grubunda işgücü cinsiyet farkı, İspanya, Almanya, Fransa, Kanada, Avusturya, Amerika ve Rusya’da yüzde 20’nin altında, İtalya ve Brezilya’da yüzde 20 iken Meksika’da ise yaklaşık yüzde 40.
Evli kadınlar ve annelerin işgücüne katılımları bekar kadınlara göre, küçük çocuğu olanların olmayanlara göre işgücüne katılımı daha düşük. Ancak aynı durum babalar için geçerli değil. Türkiye’de işgücüne katılım cinsiyet farkı tüm bölgelerde yüksek olmasına rağmen, kentsel alanlarda daha yüksek.
Çözüm önerileri
Raporda, doğru maliye politikasının birçok kanaldan Türkiye’nin toplumsal cinsiyet uçurumunu kapatmaya yardımcı olabileceği belirtildi. Bu politikalar, “Kamu harcamalarında iyi hedeflenmiş bir artış, çocuk bakımı ve okul öncesi eğitime yapılan harcamalara destek ve bu hizmetlerin satın alınabilirliğinin artması, bakım masrafları için vergi indirimi veya kredi sağlanması, işgücü piyasasına katılan düşük gelirli kadınlara nakit transferi yapılması, kamusal olarak finanse edilen ebeveyn izni hükümlerinin de geliştirilmesi” olarak sıralandı.
‘EV İŞİ KADININ AMA PARA KAZANMA ORTAK’
NG Araştırma’nın 7-14 Ağustos tarihleri arasında Türkiye genelinde 15 yaş üzeri, farklı sosyo-ekonomik gruplardan 1510 kişinin katılımı ile yaptığı araştırma, kadınların işte de evde de sorumluluklarının ağır olduğunu ortaya koyuyor. Kadınların ev işleri ve çocuk bakımında sorumluluğunun daha fazla olduğu düşünülürken, iş hayatında da varlığını sürdürmesi önünde birçok engel çıkıyor.
– Katılımcıların %66’sı ev işlerinde sorumluluğun paylaşılması gerektiğini düşünürken, %31’i ise sorumluluğun kadına ait olduğu görüşünde.
– Katılımcıların %53’ü para kazanmanın eşlerin ortak sorumluluğu olduğunu söylerken, %46’sı ise bu sorumluluğun erkeklere ait olduğunu düşünüyor.
– Her 20 kişiden 17’si çocukların bakımı ve sorumluğunun ortak olması gerektiğini düşünürken, 3’ü ise bu sorumluluğun anneye ait olduğunu düşünüyor. Erkek diyenler ise yok denecek kadar az.
– Her 10 kişiden 8’i ülkemizde kadın-erkek eşitliği olmadığını düşünürken, 2’si ise eşit olduklarını düşünüyor.
– Kadınların %85’i eşitlik olmadığını düşünürken, erkeklerin de %77’si eşitlik olmadığını düşünüyor.
– Her 20 kişiden 13’ü daha fazla kadının iş hayatına katılması gerektiğini düşünüyor. Her 20 kişiden 2’si ise iş hayatına katılan kadınlarının sayısının azalması gerektiğini düşünüyor. Daha çok kadının iş hayatına katılması gerektiğini ifade edenler arasında kadınlar daha ağır basarken, daha az kadının iş hayatına katılması gerektiğini ifade edenler arasında erkekler daha ağır basıyor.
– Katılımcıların %40’ına göre kadınların iş hayatında yaşadığı en büyük zorluk, işyerindeki temponun yanı sıra ev işlerinin de sorumluluğunu üstlenmesi. %18’i iş hayatında kadınların fiziksel tacize maruz kalmalarını ikinci en önemli sorun olduğunu belirtti. Üçüncü sırada gelen sorun ise %10 ile, erkeklere göre daha fazla psikolojik şiddet görmeleri oldu. Hem erkekler hem de kadınlar bu sorunların sıralamasında hemfikir.
– Katılımcıların %31’i çocuğuna bakmak için, %23’ü toplum baskısıyla karşılaştığı için, %19’u ise evdeki diğer sorumluluklarından dolayı kadınların iş hayatından uzaklaştığını belirtiyor.
– Katılımcıların %85’i eşi veya sevgilisi tarafından şiddete maruz kalmadığını belirtirken, %10’u hayatında en az bir defa fiziksel şiddete uğradığını belirtti.
– Her 4 kişiden 1’i hayatında en az bir defa psikolojik şiddete maruz kaldığını belirtti. Psikolojik şiddet gördüğünü belirten kadınların oranı, erkeklerin 3 katı.
– Her 20 kişiden 13’ü psikolojik şiddeti nasıl engelleyeceğini ve böyle bir durumda nereden yardım alacağını bilmiyor.