AYDIN HASAN Ankara – Türkiye’nin dünya dengeleri içindeki konumunun yükselmesi, Sovyetler Birliği’nden ayrılan Türk cumhuriyetlerinin 32 yıl içinde gösterdikleri gelişme, Türk dünyası coğrafyasını küresel çapta daha fazla öne çıkarırken; “AB modeli Türk Birliği” hedef haline geldi. 1992 yılından itibaren Türk dilleri konuşan ülkeler arasında düzenlenen bir dizi zirve sonucunda kurulan bağ, 2009 yılında Nahçıvan Anlaşması ile Türk Konseyi’ne dönüşmüştü. 12 Kasım 2021’de İstanbul’daki Demokrasi ve Özgürlükler Adası’nda gerçekleştirilen 8. Zirve’de, konseyin adı Türk Devletleri Teşkilatı olarak değiştirildi. Türk Devletleri Teşkilatı üyesi ülkeler; Kazakistan, Azerbaycan, Türkiye, Kırgızistan ve Özbekistan olarak sıralanıyor. Türkmenistan ile Macaristan ise gözlemci üye statüsünde bulunuyordu. TDT’nin 9. Zirvesi 11 Kasım 2022’de Özbekistan’da, Türk Dünyası Medeniyet Başkenti ilan edilen Semerkant’ta yapıldı. Zirvede, KKTC gözlemci ülke olarak kabul edildi. Böylece gözlemci ülke sayısı üçe çıktı. Zirvede; üye ve gözlemci devletlerin Türk bütünleşmesine ve Türk Dünyası 2040 vizyonuna güçlü bağlılığının altı çizilmişti.
TDT tam kadro
Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki göreve başlama töreni ile aynı akşam Çankaya Köşkü’de verilen yemekte TDT üyeleri; Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ile gözlemci üyeler; KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov ve Macaristan Başbakanı Victor Orban tam kadro yer aldı. Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev de törene katıldı. TDT üyesi ülkelerin törende cumhurbaşkanı düzeyinde yer almaları, Türk Birliği hedefi doğrultusunda sembolik önemi yüksek bir adım olarak değerlendirildi.