Birleşmiş Milletlerce (BM) ilan edilen “18 Aralık Uluslararası Göçmenler Günü”, her yıl çeşitli etkinliklerle kutlanıyor.
BM Uluslararası Göç Örgütünün 2022 Dünya Göç Raporundan (IOM) derlediği bilgilere göre, 2020 itibarıyla dünya genelinde 281 milyon göçmen bulunuyor. Bir önceki yıla göre yüzde 3,5 artış gösteren göçmen nüfusunun 135 milyonu kadın ve 146 milyonu ise erkek.
Dünya çapında 1970’te 84 milyon ve 1990’da 153 milyon göçmen olduğu kaydedilirken, uluslararası göçmen sayısı son 50 yılda 3 kattan fazla artış gösterdi.
Öte yandan, ülke içerisinde göç edenlerin sayısı ülke dışına çıkanlardan çok daha yüksek seviyelerde bulunuyor.
Kimi savaş, kimi de doğal afet yüzünden göçmen oluyor
AA’nın haberine göre; Avrupa uluslararası göçmenlerin varış noktalarının başında geliyor
İnsanların büyük çoğunluğu iş, aile ve eğitim sebepleriyle uluslararası göçe başvuruyor. Bu kişilerin bir kısmı evlerini ve ülkelerini çatışma, zulüm, doğal afet, bir kısmı da çeşitli trajik olaylar nedeniyle terk etmek zorunda kalıyor.
Göçmenler, en çok Avrupa (87 milyon) ve Asya (86 milyon) kıtalarında yaşıyor. Bu iki bölge, dünya genelindeki göçmenlerin yüzde 61’ine ev sahipliği yapıyor.
Bu bölgeleri, küresel bazda göçmenlerin yüzde 20,9’unun bulunduğu Kuzey Amerika ve yüzde 9 ile Afrika takip ediyor.
Uluslararası göçmenlerin sayısının iki kattan fazla arttığı (yaklaşık 7 milyondan 15 milyona) Latin Amerika ve Karayipler bölgesi de uluslararası göçmenlerin en yüksek artış oranına sahip bölgesi konumunda.
Okyanusya’da ise 9 milyon uluslararası göçmen yaşarken, bu kıtadakiler tüm göçmenlerin yaklaşık yüzde 3,3’ünü oluşturuyor.
Erkek göçmen işçi sayısı, kadınlardan daha fazla
2019’da dünya çapında yaklaşık 169 milyon göçmen işçi bulunurken bu, küresel göçmenlerin yaklaşık üçte ikisini (yüzde 62) oluşturuyor. Dünya çapındaki göçmenlerin yüzde 78’i çalışma çağında (15-64 yaş) bulunuyor.
Bunun yanı sıra 2019’da 98,9 milyon olan erkek göçmen işçilerin sayısı, kadın göçmenleri (70,1 milyon) geride bıraktı.
Öte yandan, göçmen işçilerin yüzde 67’si (113,9 milyon kişi) yüksek gelirli ülkelerde ikamet ederken, 49 milyon göçmen işçi (yüzde 29) orta gelirli ve 6,1 milyon işçi de (yüzde 3,6) düşük gelirli ülkelerde yaşıyor.
2013-2019 yıllarında yüksek gelirli ülkeler, göçmen işçilerde hafif bir düşüş yaşarken (yüzde 74,7’den yüzde 67,4’e), en yüksek artış ise üst orta gelirli ülkelerde (yüzde 11,7’den yüzde 19,5’e) gerçekleşti.
Tüm göçmen işçilerin 102,4 milyonu (yüzde 61’i) Kuzey Amerika, Arap ülkeleri ve Kuzey, Güney ve Batı Avrupa olmak üzere üç bölgede ikamet ediyor.
Hindistan “en çok gelir elde eden ülke” olmaya devam ediyor
Daha yüksek gelir, öğrenim ve güvenlik kaygıları gibi çeşitli gerekçelerle başka bir ülkeye göç etmeyi tercih eden göçmenler, kendi ülkelerine 2019’da yaklaşık 702 milyar dolar gönderdi.
Bu göçmenler, kendi ülkelerine en çok ABD (68 milyar dolar), Birleşik Arap Emirlikleri (43,24 milyar dolar), Suudi Arabistan (34,60 milyar dolar) ve İsviçre’den (27,96 milyar dolar) para transfer etti.
Yurt dışında yaşayan göçmen nüfustan 2020’de en çok gelir elde eden ülkelerin başında ise Hindistan (83,15 milyar dolar), Çin (59,51 milyar dolar), Meksika (42,88 milyar dolar), Filipinler (34,91 milyar dolar) ve Mısır (29,60 milyar dolar) yer alıyor.
Dünyada 89,4 milyon yerinden edilmiş insan var
Son verilere göre, dünya çapında 2020’nin sonu itibarıyla 89,4 milyon insan da yerinden edilmiş durumda yaşıyor.
Bunların 26,4 milyonunu mülteciler, 4,1 milyonunu sığınmacılar, 3,9 milyonunu yerlerinden edilmiş Venezuelalılar ve 55 milyonunu da ülke içinde yerinden edilmiş kişiler oluşturuyor.
Çatışma ve şiddet nedeniyle yerinden edilmiş kişilerin çoğu, Orta Doğu ve Sahra Altı Afrika’da yaşıyor.
Ayrıca, 2020’nin sonu itibarıyla ülke içinde yerinden edilen insan sayısının her zamankinden daha fazla olduğu tahmin ediliyor.
Mültecilerin sayısı rekor seviyede
Dünya çapında 2020’nin sonu itibarıyla 26,4 milyon mülteci bulunuyor. Bunun yanı sıra mülteci nüfusunun yıllık büyüme hızı 2012’den bu yana yavaşlamış olsa da mültecilerin sayısı rekor seviyede seyrediyor.
2020’nin sonunda, 18 yaşın altındakiler mülteci nüfusunun yaklaşık yüzde 38’ini oluştururken, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinin (BMMYK) yetkisi altındaki mülteciler arasında ilk 10 menşe ülke (Suriye, Afganistan, Güney Sudan, Myanmar, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Somali, Sudan, Orta Afrika Cumhuriyeti, Eritre ve Burundi) toplam mülteci nüfusunun yüzde 80’inden fazlasını oluşturuyor.
Suriye’de iç savaş nedeniyle ülkeden göç eden mültecilerin sayısı yaklaşık 6,7 milyona ulaşırken, bir önceki yıla göre yaklaşık 100 bin artış oldu.
Öte yandan 2020’de Türkiye art arda beşinci kez, çoğu Suriyeli olmak üzere 3,6 milyondan fazla mülteciyle, dünyanın en fazla mülteciye ev sahipliği yapan ülkesi oldu.
Küresel Göç Sözleşmesi
Fas’ın Marakeş kentinde 10-11 Aralık 2018’de düzenlenen ve 164 ülkenin katıldığı uluslararası konferansta imzalanan “BM Küresel Göç Sözleşmesi”, ülkelerin çoğunluğunun oyuyla kabul edilmişti.
Uluslararası göçün düzenlenmesi için hazırlanan sözleşme, yasal göç, göçmen hakları ve insan kaçakçılığıyla mücadele gibi konularda dünya çapında ortaklık zemini oluşturmayı amaçlıyor.
Sözleşme, insan hakları ve ulusal egemenlik başta olmak üzere ülkelerin göçle başa çıkmasına yardımcı olmayı ve göçmenlerin topluma entegrasyonu gibi konuları kapsıyor.
Toplamda 23 hedefin yer aldığı sözleşmeyle, devletler arası işbirliğiyle ülkelerin egemenlik hakları da dikkate alınarak göçün yasal, güvenli ve düzgün hale getirilmesi amaçlanıyor.
Dünya genelinde ABD, Avustralya, Şili ve Brezilya’nın yanı sıra “egemenliğini ihlal ettiği” gerekçesiyle 8 Avrupa Birliği (AB) üyesi ülke de söz konusu mutabakatı imzalamamıştı.
