Dünya Sağlık Örgütü‘nün yarı bağımsız bir komitesi yaptığı açıklamada, diyet gazlı içecekler ve şekersiz sakızlar gibi binlerce üründe bulunan popüler bir yapay tatlandırıcı olan aspartamın ilk kez “insanlar için muhtemelen kanserojen” olarak sınıflandırılması gerektiğine karar verdi. “Aspartam, kansere neden olabilir”
Bu tanımlama, DSÖ’nün Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) tarafından incelenen bazı araştırmaların aspartam ve karaciğer kanseri arasında olası bir bağlantı olabileceğini gösteriyor. Burada dikkat edilmesi gereken “olabileceği” kelimesi zira asbest veya tütünde olduğu gibi doğrudan, kesin bir bağlantı yok.
Aspartam, üzerinde en çok çalışılan gıda katkı maddelerinden biri olarak kabul ediliyor. ABD Gıda ve İlaç Dairesi gibi çok sayıda düzenleyici kurum, belirli kurallar dahilinde kullanıldığında aspartamın insan tüketimi için güvenli olduğunu defaatle söylüyor. DSÖ ise bu tanımlamanın bilim insanlarını aspartam ve varsa kanserle olası bağlantısı hakkında daha fazla araştırma yapmaya sevk etmesini umduğunu söyledi.
Aspartam nedir?
Aspartam kısaca dünyada en yaygın kullanılan yapay tatlandırıcılardan biridir. Tespitlere göre aspartam, dünya çapında yaklaşık 6.000 üründe bulunuyor. Bununla birlikte Aspartam, diş macunları veya ilaçlar gibi beklemediğiniz yerlerde bulunabildiği gibi genellikle “diyet” veya “şekersiz” olarak pazarlanan ürünlerde görülüyor. Gıdalarda aspartam genellikle şekersiz salata soslarında, düşük kalorili dondurmalarda, şekersiz pudinglerde, jell-o’larda bulunabiliyor. Ek olarak aspartam normal şekerden daha az kaloriye sahip olduğu için “diyet” içeceklerde sıklıkla kullanılıyor. Normal sofra şekeri ile karşılaştırıldığında aspartam yaklaşık 200 kat daha tatlıdır, bu nedenle ürünlerde çok fazla kullanılması gerekmiyor.
WHO’nun Beslenme ve Gıda Güvenliği Bölümü Direktörü Dr. Francesco Branca, “Eğer tüketiciler tatlandırıcılı kola mı yoksa şekerli kola mı almaları gerektiği konusunda bir karar vermek durumunda kalırlarsa, bence bunun yerine su içmek gibi üçüncü bir seçenek de göz önünde bulundurulmalıdır” dedi. Gerçek ya da yapay şeker fark etmeksizin insanların tükettiği tatlı yiyecek ve içeceklerin sayısının sınırlandırılmasının önemli olduğunu söyledi.