Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Moskova’da Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile görüşecek.
Ziyaretin ayrıntılarına ilişkin açıklama, Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying’den geldi.
Şi’nin Rusya ziyaretinin tarihi
Hua, Devlet Başkanı Şi’nin, Rusya Devlet Başkanı Putin’in davetiyle 20-22 Mart’ta Moskova’ya resmi ziyaret gerçekleştireceğini duyurdu.
Kremlin Sarayı’ndan yapılan açıklamada da Şi’nin ülkeyi ziyaret edeceği doğrulanırken, Putin ile Şi’nin görüşmesinde “Rusya ile Çin arasındaki ilişkiler ve stratejik iş birliğinin ele alınacağı” belirtildi.
Belgelere imza atılacak
İki liderin uluslararası alandaki iş birliğinin derinleştirilmesi konusunda da görüş alışverişinde bulunacağının aktarıldığı açıklamada, “bazı önemli belgelerin imzalanacağı” kaydedildi.
Görüşmenin zamanlaması dikkat çekiyor
Şi, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasından bu yana ilk kez Rusya’yı ziyaret ediyor. Ziyaretin, Çin’in savaştaki tutumunun tartışıldığı ve ABD ile jeopolitik rekabette Rusya ile yakınlaştığı döneme denk gelmesi dikkati çekti.
Moskova’yı kınamadı
Çin, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasının ardından “savaş” ve “işgal” sözcüklerini kullanmaktan kaçınmış, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’ndaki oylamalarda çekimser kalarak Moskova’yı kınamayan az sayıda ülke arasında yer almıştı.
Pekin yönetimi, her ne kadar savaşın ardından Rusya’ya yönelik uluslararası yaptırımlara katılmasa da ABD ve Avrupa ile ekonomik ilişkilerine zarar vermemek için yaptırımların çerçevesine büyük ölçüde uymuştu.
ABD’den Çin’e uyarı: Silah desteği verme
Öte yandan Çin, yaptırımların Avrupa ile Rusya arasındaki alışverişleri kısıtlamasıyla yön değiştiren ticaretten kazanç sağlamıştı. İki ülke arasındaki ticaret hacminin, özellikle enerji alanında arttığı gözlenmişti.
ABD, yakın dönemde Çin’e Rusya’ya savaşta silah desteği sağlamaması yönünde uyarıda bulunurken, doğrudan silah satışı olmasa da Pekin ve Moskova, ortak askeri tatbikatlar da dahil askeri iş birliğini sürdürmüştü.
Çin’in en kıdemli diplomatının Moskova ziyareti
Şi’nin ziyaretinden önce Çin’in en kıdemli diplomatı, Çin Komünist Partisi (ÇKP) Merkezi Dış İlişkiler Komisyonu Direktörü Vang Yi, geçen ay Rusya-Ukrayna Savaşı’nın yıl dönümüne yaklaşan günlerde Moskova’yı ziyaret etmişti.
Çin, savaşın yıl dönümü olan 24 Şubat’ta krizin siyasi çözümü için önerilerini içeren 12 maddelik “tutum belgesi” açıklamıştı.
Pekin’den ateşkes çağrısı
Belgede ülkelerin egemenliklerine saygı gösterilmesi, meşru güvenlik kaygılarının dikkate alınması, tek taraflı yaptırımlara son verilmesi ve gerginliklerin aşamalı olarak azaltılarak ateşkesin sağlanması gerektiği vurgulanmıştı.
Ateşkes önerisi, ABD ve Avrupa Birliği’nin yanı sıra öneriyi fiili durumun kabulünün telkin edilmesi olarak algılayan Ukrayna tarafından da kabul görmemişti.
Rusya: Barış için şartlar oluşmadı
Kiev yönetimi, bu koşullardaki bir barışın, “savaşın dondurulması” anlamına geleceğini dile getirmişti.
Rusya da Çin’in görüşüne önem verdiğini ancak mevcut koşullarda Ukrayna meselesinin çözümünde barış yoluna geçişin sağlanması için gerekli koşulların oluşmadığını bildirmişti.